Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/690 Esas 2022/2021 Karar Sayılı İlamı

İLK DERECE
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 5. Hukuk Dairesi


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkili işçinin davalı ...’nın ...’in merkezinde bulunan 6. Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü işyerinde çalıştığını, ikametgahının ise ... ilçesinde olduğunu, davacının Türk ... Sendikası üyesi olup işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinden yararlandığını, 24.,25. ve 26. dönem toplu iş sözleşmelerinin “servis hizmetinin” düzenlendiği 74. maddesinde işçilere servis hizmetinin verilemediği durumlara ilişkin olarak yol ücreti ödeneceğinin düzenlendiğini, işverenin davacıya servis sağlamadığı gibi yol ücretini de ödemediğini ileri sürerek, 300TL yol ücreti alacağına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı definde bulunmuş, servisten yararlanmak isteyen personelin ikametgah adreslerine en yakın servis noktalarına gelip buradan toplanıp servise bindirildiğini, işverenin işçiyi ikametgahına kadar servisle taşıma yükümlülüğünün bulunmadığını, taleplerin yersiz olduğunu belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karara yönelik davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından; davacının oturduğu yere göre işe gidiş güzergahı belirlenerek, işe gidiş geliş için servis gerekip gerekmediğinin araştırılması, servis gerektiğinin anlaşılması halinde davacının oturduğu yere yakın işveren servisinin bulunup bulunmadığı ve varsa bu servisten yararlanıldığında ikinci bir servise ihtiyaç olup olmadığının, davacının kaç vasıta ile evinden işyerine, işyerinden evine gidip geleceği, her dönem açısından dönemsel olarak her bir bilet fiyatının ne olacağı hususlarının tespit edilerek, gerekmesi halinde bilirkişiden denetime elverişli yeni rapor alınması, yargılamadaki diğer bir kısım usulü eksiklikler ile hataların giderilmesi suretiyle yeniden karar verilmesi için davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi tarafından, Bölge Adliye Mahkemesi kararı doğrultusunda davalı ... ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına yazılan müzekkere cevapları ve önceki bilirkişiden alınan ek rapora dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekilince istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalının istinaf başvurusunun esastan reddine 6100 sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi tarafından 16.11.2021 tarih ve 2021/3567 esas, 2021/3229 karar sayılı davalının istinaf başvurusunun esastan reddine dair kararın 6100 sayılı HMK’nın 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere verilmiş olduğu belirtilmişse de, karara dayanak olan İlk Derece Mahkemesi kararının davacının tazminat hesaplamalarına esas ücretine ilişkin tespit ve ileriye etki eden belirleme içermesi sebebiyle, miktar itibariyle temyiz sınırının altında kaldığı gerekçesiyle kesin mahiyette kabul edilemeyeceği anlaşılmakla, bu yöndeki değerlendirme isabetli bulunmamaktadır.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı ... işyerleri için TÜHİS ile davacının üyesi bulunduğu Türk ... Sendikası arasında bağıtlanan 24.,25,ve 26. dönem toplu iş sözleşmelerinin sosyal yardımlardan servis hizmetine ilişkin hükümleri kapsamında davacının talebinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
24.,25,ve 26. dönem toplu iş sözleşmelerinin “Servis Hizmeti” başlıklı 74. maddesinin (a)/(4). bendinde: “Servis araçlarının hangi mesafe ve güzergahlarda çalışacağı makul ölçüler çerçevesinde işveren vekilince belirlenir”. (b) bendinde ise : “Servis hizmetinin verilemediği durumlarda, işçilerin ikametgâhlarının işyerine uzaklığına göre ilgili belediye ile koordine edilmesi sonucunda tespit edilecek miktarda işe gidiş ve dönüş için belediye toplu taşıma biletleri veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı (ilgili belediyenin uyguladığı ücretsiz ya da düşük ücretli transferler dikkate alınarak) verilir. Bilet veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı verilememesi durumunda belediyenin rayici üzerinden bedeli net olarak ödenir. Ancak, işveren veya vekili servis hizmetinin verilememesi ile ilgili aksaklığın en kısa zamanda giderilmesi maksadıyla her türlü gayreti gösterir. Bu haktan, işyerince servis planlamasına dâhil edilen işçiler, servis hizmeti verildiği müddetçe yararlanamaz.” düzenlemesi mevcuttur.
Davalı işveren tarafından ... Merkez İlçelerine yönelik çok sayıda servis güzergahı oluşturulduğu, servisten yaralanmak isteyen personelin ikamet adreslerine en yakın servis noktalarına gelerek servisi kullandıkları, işçilerin tek tek evlerinin önünden alınıp tekrar aynı şekilde bırakılmak suretiyle taşınmaları gibi bir uygulamanın bulunmadığı ileri sürülmüş olup, davacı tarafından da bunun aksi yönünde bir sistem olduğuna dair itirazda bulunulmamıştır. Davacı işçinin işyerinde devam eden bu servis hizmeti uygulamasından yararlanamaması ise kendi tercihi olarak ...’in merkez ilçeleri dışında ... İlçesi’nde ikamet etmesinden kaynaklı bulunmaktadır. Buna göre Toplu İş Sözleşmesinin 74. maddesinde yer alan düzenlemenin davalı yükümlülüğü bakımından kapsamı gözetilerek, işyerine gidiş ve dönüş için günlük toplam 2 bilet tutarı üzerinden davacının yol ücreti alacağının hesaplanması gerekirken, günlük toplam 4 bilet tutarına göre yapılan hesaplamaya dayalı verilen karar hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17.02.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.