MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu belirtilerek çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların tespit tutanak örnekleri varsa dayanağı kayıtları ile birlikte getirtilmesi, belirtilen tarihlere ait hava fotoğraflarının da Harita Genel Komutanlığından getirtilmesi, mahallinde yöntemine göre tespit edilmiş mahalli bilirkişi ve taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın hava fotoğraflarında gösterilmesi, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi, ziraat bilirkişileri kurulundan taşınmazın öncesinin mera vasfında olup olmadığı, temyize konu (A) bölümü ile 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın geri kalan bölümü arasında ayırıcı unsur olup olmadığını, halen nasıl kullanıldığını, meradan kazanılmış olup olmadığını bilimsel verilere dayalı olarak açıklayan, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarıyla gösterecek şekilde rapor hazırlamalarının istenilmesi, komşu köylerden seçilecek tanık ve yerel bilirkişi ifadelerinin de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporları ile denetlenmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne, çekişmeli 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 19.10.2012 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile belirtilen bölümünün tapusunun iptali ile davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına oluşan usulü müktesep hakkın zedelenmemesi için, bozma gereklerinin tam olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Bozma ilamında dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının getirtilerek usulüne uygun şekilde incelenmesi, ziraat bilirkişi kurulundan taşınmazın öncesinin mera vasfında olup olmadığı, temyize konu (A) bölümü ile 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın geriye kalan bölümü arasında ayırıcı bir unsur bulunup bulunmadığı hususlarını açıklayan, taşınmazı değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarıyla gösterecek şekilde rapor alınması istenildiği halde, mahkemece bu hususlar yerine getirilmediği gibi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisinden alınan 02.07.2015 tarhli raporda 2002 yılı hava fotoğrafında taşınmazın meyilli bakir arazi olduğu belirtildiği halde 28.01.2016 tarihli talimat yolu ile alınan raporda 1951 ve 2002 tarihli hava fotoğrafında tarımsal faaliyet yapıldığı belirtilmiş olup, söz konusu iki rapor arasındaki çelişki de giderilmemiştir. Eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulmaz.
Hal böyle olunca öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümünü gösteren, tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli, ayrıca tespit tarihi öncesine ait temin edilebilen en eski tarihli ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları temin edilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan komşu köylerde oturan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ile 3 kişilik jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi kurulunca stereoskop aletiyle inceleme yapılması ve çekişme konusu taşınmazın her bir hava fotoğrafında ayrı ayrı gösterilmesi suretiyle bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğunun, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli; ziraat bilirkişileri kurulundan, taşınmazın öncesinin mera vasfında olup olmadığı, temyize konu (A) bölümü ile 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın geri kalan bölümü arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, halen nasıl kullanıldığı, meradan kazanılmış olup olmadığı hususlarını bilimsel verilere dayalı olarak açıklayan, taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da eklendiği ve ortofoto ve uydu fotoğrafları ile keşif esnasında çekilen fotoğraflar üzerinde temyize konu (A) bölümü ile geri kalan bölüm arasında ki sınırın kabaca işaretlendiği rapor hazırlamaları istenilmeli; komşu köylerden seçilecek tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporları ile denetlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde, toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.