14. Hukuk Dairesi 2019/793 E. , 2019/8310 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 08.04.2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22.11.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı, ... ili, ... ilçesi, İçmeler Köyü 378 parselde ortaklığın satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk kararın davalı ... tarafından temyizi üzerine Dairemizin 26.06.2018 tarihli, 2016/369 Esas, 2018/4863 Karar sayılı ilamı ile "... Davalı ... tarafından, dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan kavak ağaçları yönünden muhdesat iddiasında bulunulmuştur. O halde, yukarıda değinilen ilkeler gözetilmek suretiyle muhdesatın aidiyeti konusunda uyuşmazlık varsa, mahkemece görevli mahkemede dava açmak üzere davalılara HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmeli, mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucu beklenmeli, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti konusunda uyuşmazlık yoksa yukarıda değinilen ilkeler uyarınca muhdesat oranlaması yapılarak hüküm kurulmalıdır. O halde, muhdesat iddiası değerlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturmayla yetinilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir..." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile ... ili, ... İlçesi, İçmeler Köyü 378 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının ve harcın taraflardan hangi oranlarda tahsil edileceğinin hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin ve harcın paydaşların tapudaki payları oranında,
b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin ve harcın mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin ve harcın tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsil edilmesine karar verilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalar olup, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderleri ve vekalet ücretinin taraflara payları oranında yükletilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; mahkemece, hüküm fıkrasının (2.) bendinde satış bedelinin paydaşlara ne şekilde dağıtılacağının gösterilmiş olmasına rağmen (4.) bendinin ilk kısmında satış bedelinin dağıtılması ile ilgili yeniden farklı bir hüküm kurularak infazda tereddüt yaratacak şekilde çelişkili hüküm kurulması ve harcın taraflardan ne şekilde alınacağının hatalı gösterilmiş olması doğru görülmemiş ise de; bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK"nın 370/II maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...’nın temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm fıkrasının;
a) "Satış sonucu elde edilecek bedelin hissedarlardan hisseleri ve mirasçıların veraset ilamındaki payları oranında paylaştırılmasına" şeklindeki (4.) bendinin hükümden çıkarılmasına,
b) "Satış sonucu elde edilecek toplam satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında karar ve ilam harcının tarafların tapu kaydındaki hisseleri ve veraset ilamındaki payları oranında alınarak Hazineye gelir kaydına" şeklindeki (4.) bendinden "Tarafların tapu kaydındaki ve veraset ilamındaki payları oranında" ibarelerinin çıkarılarak yerine "Taraflardan satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda" ibaresinin eklenmesine, bendinin sonuna eklenmek üzere "Harcın satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda taraflardan alınmasına"" ibaresinin eklenmesine, hükmün DEĞİŞTİRİLMİŞ ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.