Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/1532 Esas 2022/2220 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ... ile dava dışı şirketler arasında imzalanan ihale sözleşmeleri uyarınca çalıştığını, iş müfettişliğince işyerinde yapılan incelemede davalı ile dava dışı şirketler arasında yapılan hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olduğunun tespit edildiğini, bu tespitin yargı kararı ile kesinleştiğini, bu nedenle davacının baştan beri davalı Üniversitenin işçisi haline geldiği halde 6772 sayılı Yasa gereği ödenmesi gereken ilave tediye alacağının ödenmediğini iddia ederek bu alacağın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının kamu işçisi olma hakkını elde etmediğini, 6772 sayılı Yasa ile düzenlenen ilave tediye hakkının kamu işçilerine uygulanmakta olduğunu, davacının kamu işçisi olmadığından ilave tediye talep edemeyeceğini, davacının yüklenici firma elemanı olduğunu, bahsedilen iş müfettişi muvazaa raporunun temizlik işçilerini kapsamadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekilince temyizi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.10.2020 tarih, 2017/17896 esas ve 2020/13823 karar sayılı ilamı ile “Somut olayda; dava dilekçesinde davacının ne iş yaptığı açıklanmamıştır. Dosya içerisinde yer alan tüm işveren belgelerinde davacının tüm çalışma döneminde temizlik işçisi olarak çalıştığı belirtilmiştir. Davacı tanığı; davacının temizlik elemanı olarak işe girdiğini daha sonra döner sermaye için zeytin işinde çalıştığını, Zeytin işleme işini 2008 yılı sonuna kadar yaptığını, Hukuk Fakültesinde aslen temizlik işinde çay servisi yaptığını beyan etmiştir. Davalı tarafça davacının temizlik işlerine dair farklı farklı şirketlerle yapılan hizmet alım sözleşmeleri kapsamında temizlik işçisi olarak çalıştığı savunulmakla, özellikle davacı tanık anlatımı da nazara alındığında davacının hizmet alım sözleşmesi kapsamı dışında, temizlik işleri haricinde başka teknik işlerde çalıştırılıp çalıştırılmadığı hususunda tereddüt oluşmaktadır. Bu nedenle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 31. maddesinde düzenlenmiş olan hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacı asil Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 169. vd maddeleri gereğince isticvap edilerek yapılan iş hakkında beyanı alınmalı, dönemler halinde fiilen yaptığı iş netleştirilmeli ve gerekli görülürse ayrıntılı bir şekilde tekrar tanık ifadesine başvurulmalı sonucuna göre muvazaa hususu açıklığa kavuşturulmalıdır. Eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” Gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının ilave tediye alacağına hak kazanıp kazanmadığı uyuşmazlık konusudur.
Davacı vekili, davalı Üniversiteye yardımcı işlerden olan temizlik elemanı olarak alınan davacının temizlik işinde çalıştırılmayıp, başka işlerde çalıştırıldığını, dolayısıyla sözleşmenin muvazaalı olduğunu, Üniversitenin asıl işçisi sayılması gereken davacıya ilave tediye ödenmesi gerektiğini iddia etmiştir. Davalı vekili, iddiayı kabul etmemiştir.
Mahkeme bozma sonrasında yaptığı yargılama neticesinde davacının temizlik işçisi olarak alındığı halde Üniversiteye ait başka işlerde çalıştırıldığı gerekçesiyle davacının muvazaa iddiasını ve talebini kabul etmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, ... Çalışma ve ... Müdürlüğü’nün muvazaaya yönelik tespitinin Tıp Fakültesi hastanesindeki çalışanlara yönelik olduğu ve burada temizlik elemanı olarak alınan yüklenici firma elemanlarının yoğunluğunun acil serviste lavman işi, idrar torbası değiştirme işi, hastaya pozisyon verme işi, acil servisten çıkan hastayı yatışa götürme işi, yoğun bakım servisinde yatan hasta için pozisyon değiştirmeye yardımcı olmak, idrar ve kan torbası taşımak, EP seti getirme ve tutulma işi ve röntgen servisinde çekilen filmleri götürmek, tekerlekli sandalye ile hasta taşımak, raporları gerekli yerlere teslim etmek, ameliyathane servisinde ameliyat öncesi hastayı hazırlamak, evrak getirip götürmek, eczanede ise eczane teknisyeni ve kalfası gibi çalıştıklarının tespit edildiği, bu nedenle hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olduğunun değerlendirildiği anlaşılmaktadır. Somut olayda ise, özellikle davacı asilin ve tanıklarının beyanlarından; davacının işe temizlik işçisi olarak alınıp ağırlıklı olarak temizlik işini yaptığı, bazı evrakların getirip götürülmesi ve çay ocağına yardım mahiyetindeki işlerin ise arızi olarak yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davacının durumu ağırlıklı olarak yaptığı işe göre belirlenmelidir. Açıklanan nedenlerle, davacının temizlik elemanı olarak işe alındığı ve davalı işyerinde yardımcı işlerden olan temizlik işinde çalıştırıldığı, alt işverenin işçisi olduğu, asıl işveren alt işveren ilişkisinin davacı yönünden muvazaalı olmadığı kabul edilerek yasal şartları bulunmayan ilave tediye alacağının reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, 23.02.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.