Danıştay 3. Daire 2018/4809 Esas 2021/5852 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/4809
Karar No : 2021/5852

TEMYİZ EDENLER :1-(DAVALI) ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. ...
2- (DAVACI) 1-...
2-...
3-...
VEKİLİ: Av. ...

İSTEMİN KONUSU: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adi ortaklık adına, 2009 yılının muhtelif dönemlerine ait katma değer vergisi, gelir (stopaj) vergisi, vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası ve fer'ilerinden oluşan kamu alacağının tahsili amacıyla düzenlenen ... tarih ve ...; ...tarih ve ...; ... tarih ve ... ile ...takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereği adi ortaklıklarda müteselsilen sorumlu olmak üzere ortaklardan biri adına ihbarname düzenlenmesi gerekirken ödeme emirleri dayanağı ihbarnamelerin ortaklık adına düzenlenmesinin anılan Kanun'un 44. maddesi hükmüne aykırı olacağı, bu durum 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 58. maddesi gereğince "borcum yoktur" kapsamında bir iddia olarak değerlendirilebileceğinden dava konusu ödeme emirlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emirleri iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Adi ortaklıklarda mal teslimi ve hizmet ifasının ortaklık tarafından yapıldığı, bu nedenle katma değer vergisi beyannamesinin ortaklık adına düzenlenip verileceği aynı şekilde tarhiyatların da ortaklık adına yapılacağı belirtildikten sonra, Vergi Mahkemesi kararının ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik görülmeyerek istinaf başvurusu kararın, söz konusu ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkralarının gerekçesi değiştirilerek reddedilmiş, ... takip numaralı ödeme emri dayanağı vergi ve ceza ihbarnamelerinin usulüne uygun bir şekilde tebliğ edildiği, bu ihbarnamelere karşı dava açılmaması üzerine kamu alacağının kesinleştiği, ... takip numaralı ödeme emri içeriği kamu alacaklarının ise ...takip numaralı ödeme emri dayanağı ihbarnamelerle duyurulan vergi ziyaı cezalarının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 376. maddesi kapsamında yararlanılıp silinen kısma ait olduğu, daha sonra cezalarda indirimin şartlarının ihlal edilmesi üzerine bu kısmın tahakkuk ettirilip kesinleştiği, dolayısıyla söz konusu kamu alacaklarının tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusuna konu kararın, ... ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkraları kaldırıldıktan sonra dava bu yönden reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, dava konusu ödeme emirlerinin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, dava konusu ödeme emirlerinin düzenlenmesinde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının onanması gerektiği, davalı idare temyiz isteminin kabulü ile kararın ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava konusu ödeme emirlerinin iptali istemyle açılan davanın sonuçlandırıldığı Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusu, Vergi Dava Dairesi tarafından sözü edilen kararın ...ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının gerekçesi değiştirilerek reddedilmiş, ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerinin düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusuna konu kararın, ... ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra dava bu yönden reddedilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 2. fıkrasında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu, 3. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar vereceği, karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı vereceği, 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu halde bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı Kanun'un yine 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 49. maddesinin 1. fıkrasında ise temyiz incelemesi sonunda Danıştay'ın; kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından temyiz istemlerine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının, ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
2577 sayılı Kanun'un, istinafın, temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu yolundaki düzenlemesini içeren 45. maddesinin 2. fıkrasının, istinaf başvurusuna konu olacak kararlara karşı yapılan kanun yolu başvurularında dilekçelerdeki hitap ve istekle bağlı kalınmaksızın dosyaların bölge idare mahkemelerine gönderileceği kuralına dair cümleyle tamamlanması ve fıkrada Kanunun '' Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar '' başlıklı 49. maddesine herhangi bir atıfta bulunulmamış olması karşısında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olacağı yolundaki kuralın, istinaf dilekçeleri ve bu dilekçeler üzerine Kanun'un 48. maddesine göre bölge idare mahkemelerince yapılacak işlemlerle ilgili olarak getirilmiş olduğunun kabulü gerekir. Başka bir ifadeyle, değinilen bu kuralın, Danıştay'ın temyiz incelemesi sonunda verdiği kararlarla ilgili 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin, istinaf incelemesi üzerine verilecek kararlar için de uygulama imkanı getirdiğinden söz edilemez.
Nitekim, istinaf başvuruları üzerine bölge idare mahkemelerince verilecek kararlara ilişkin 45. madde düzenlemesi ile temyiz incelemesi üzerine Danıştay tarafından verilecek kararlara ilişkin 49. madde düzenlemesi, 2577 sayılı Kanun'da 6545 sayılı Kanunla eş zamanlı getirilmiş değişiklikler olup, Yasa koyucu tarafından 49. maddede, temyiz incelemesi üzerine verilecek onama ve bozma kararları bentler halinde ayrıntılı biçimde belirtilmişken, aynı Kanun'un 45. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında istinaf başvuruları üzerine verilecek kararla ilgili olarak 49. maddeden farklı terimler ve usuller getirilmiş olması yukarıdaki görüşü doğrular mahiyettedir.
Belirtilen nedenlerle, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derce mahkemesi kararını kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verecek olan bölge idare mahkemelerince, istinaf incelemesine konu kararda sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemekle birlikte gerekçesinin hukuka uygun bulunmadığı hallerde, ilk derece mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek istinaf isteminin reddine karar verilmesi mümkün bulunmadığından, Vergi Mahkemesi kararının ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun yazılı gerekçeyle reddi yolundaki hüküm fıkrasının bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacı temyiz isteminin reddine,
2.... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının; ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; ... ve ... takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
4. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca ...-TL maktu harç alınmasına,
5. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava dairesine gönderilmesine,
6. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 07/12/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.