3. Hukuk Dairesi 2017/6099 E. , 2019/2061 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen kira sözleşmesinin feshinin hükümsüzlüğünün tespitine ilişkin davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, 10/03/2015 tarihinde açtığı işbu davada , davalı ile aralarında imzalanan 01/07/2014 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile ... adresindeki taşınmazın davalıya kiraya verilerek mecurun temiz ve sağlam bir biçimde teslim edildiğini, sonrasında davalı tarafından ... 25. Noterliği"nin 04/02/2015 tarih ve 03900 yevmiye nolu ihbarname ile taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin, mecurda yoğun küf ve nem bulunduğundan bu durumun kiracının sağlık durumunu olumsuz etkilediği belirtilerek, sözleşmenin 9/b maddesi gereği 05/03/2015 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere feshedildiğinin bildirildiğini, ancak davalı kiracının taşınmazı temiz ve sağlam biçimde teslim aldığını, imzaladığı kira sözleşmesi ile de bu durumu kabul ve ikrar ettiğini, davalının BK"nun 318 maddesi gereğince tarafına herhangi bir ayıp ihbarında bulunmadığı gibi taşınmazdaki sorunun giderilmesi için gönderilen kişilerin de taşınmaza alınmadığını, mecurdaki sorunun kaynağı bilinmediğinden ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2015/10 D.iş dosyası ile tespit yapıldığını ancak bilirkişi raporunun henüz tarafına tebliğ edilmediğini belirterek davalı tarafından ayıp ihbarında bulunulmadan gönderilen ... 25. Noterliği"nin 04/02/2015 tarih ve 03900 yevmiye sayılı fesih ihbarının hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece,davanın kabulü ile davalı kiracı tarafından keşide edilen fesh-i ihbarın hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Tespit davaları bir hukuki ilişkinin var olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak açılan davalar olup görülmekte olan veya açılacak bir davada iddia veya savunma olarak ileri sürülebilecek konular için bağımsız bir tespit davası açmakta hukuki yarar yoktur. Eda davası sonunda verilen hüküm ile, aynı zamanda dava konusu hukuki ilişkinin var olup olmadığı da tespit edilir ve ondan sonra bu tespite dayalı olarak eda hükmü kurulur, Yargıtay’ın kararlı uygulamasına göre de, eda davası açmak mümkün ise, tespit davası açılamaz. Anılan kuralın geçerli olabilmesi için, eda davası sonunda verilecek hükmün tespite ilişkin bölümü ile tespit davası sonunda alınacak tespit hükmü arasında, meydana getirdikleri kesin hükmün etkisi bakımından hiç bir fark bulunmaması gerekir. Diğer bir söyleyişle tespit davası ile istenen hukuki korunma, eda davası ile tamamen elde edilebilecekse, o zaman, davacının ayrı bir tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur.
Somut olayda, davacı , davalı ile aralarındaki kira sözleşmesinin yürürlükte bulunduğunun ve davalı tarafından gönderilen fesih ihbarnamesinin hükümsüz olduğunun tespitini talep etmekte olup davacının dava açmasında güncel bir hukuki yararının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yargılama sırasında da dava konusu taşınmazın tahliye edildiği iddia edilmiştir. Davacının , taraflar arasındaki kira sözleşmesi ve davaya konu fesih bildirimine dayalı taleplerini varsa açacağı eda davasında ileri sürmesi gerektiğinden, tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Mahkemece istemin bu nedenlerle reddine karar vermek gerekirken işin esasına girilerek yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 14/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.