Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2010/10712 Esas 2012/622 Karar Sayılı İlamı

Davacı, trafik iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan peşin değerli gelirler nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ....tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 26.05.1987 tarihinde meydana gelen trafik-iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine yapılan sosyal sigorta yardımları nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 26/1. maddesidir.
Bilindiği gibi sigortalı ile işveren arasındaki hukuksal ilişki hizmet akdinden doğmaktadır.Sigortalı işçi ile davalı işveren arasında akdî ilişki bulunduğundan ve işveren, hizmet sözleşmesine aykırı davranmak suretiyle sigortalıyı zarara uğrattığından, işveren yönünden bu tür rücu davaları Borçlar Yasası’nın 125. maddesinde düzenlenen 10 yıllık akdî zamanaşımına tâbidir. 01.07.1994 tarihli ve 3/3 numaralı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da belirtildiği üzere, özel nitelikte olan 506 sayılı Yasada bir hüküm bulunmadığından, zamanaşımı başlangıç tarihi de Borçlar Yasasına göre belirlenmelidir. Bu konuda Yasanın 128. maddesi hükmü açık olup, zamanaşımının, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayacağı belirtilmiştir. Burada söz konusu olan Kurumun alacağıdır. Sigortalıya tahsis ve masraf yapılarak onun kazanç kayıpları Kurumca giderilmedikçe, Kurumun isteyebileceği bir alacak gerçekleşmediğinden rücu hakkı da doğmaz. Kurumun alacağı, gelirler yönünden, gelirin bağlandığı ve bu işlem yetkili makamca onaylandığı tarihte ödenebilir hâle geleceği için onaylama tarihinde muaccel olur.Dolayısıyla (10) yıllık zamanaşımının başlangıç tarihi , gelirler yönünden onay tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan bu maddî ve hukukî olgular gözetilip, bu çerçevede peşin değerli gelire ilişkin olarak onay tarihi Kurumdan sorulup belirlendikten sonra yapılacak değerlendirmeyle hüküm kurulması gerekirken,eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile zamanaşımı süresinin geçtiğinin kabul edilip,zaman aşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.