Danıştay 6. Daire 2018/4485 Esas 2021/13447 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4485
Karar No : 2021/13447

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 29/01/2018 tarih ve E:2013/7616, K:2018/684 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tapu ve Kadastro IV.(Bursa) Bölge Müdürlüğü, Bölge İnceleme Kurulu'nun ... tarih ve ... sayılı kararı ile bu karar uyarınca geri dönüşüm işlemlerinin tescil edilmesine ilişkin Yıldırım Tapu Müdürlüğü'nün ... tarih ve ... yevmiye numaralı işlemi ve bu işlemin bildirilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Yıldırım Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla yapılan düzenlemenin tümünü ilgilendiren parselasyon işleminin iptaline yönelik ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının gereğinin yerine getirilmesinin ilk aşamasının kadastral parsellere dönüş cetvellerinin hazırlanması, onaylanması ve tapu kayıtlarında değişiklik olmuşsa eski hale dönüş yapılarak ilgilisince parselasyon öncesi hukuki duruma yeniden gelinmesinin sağlanması olduğundan, ... İdare Mahkemesi kararının gereği geri dönüşüm cetvellerinin tescili amacıyla tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Daire since, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tazminat davalarının kabulüne ilişkin kararlar sadece dava açanlar için sonuç doğuracağından ilk yapılan parselasyonun davacı açısından geçerliliğini koruduğu, dava konusu tescil işlemi ile ... bozma kararının sonuçsuz bırakıldığı, ilçe belediyesi tarafından yapılan parselasyonun büyükşehir belediyesi tarafından onaylanması gerektiği, dava konusu işlemlerin usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NİN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
6545 sayılı Türk Ceza Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 103. maddesinin b) bendi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi yürürlükten kaldırılmış ise de; anılan Yasanın 27. maddesiyle 2577 sayılı Yasaya eklenen Geçici 8. maddenin 1. fıkrasındaki "Bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümler, 2576 sayılı Kanunun, bu Kanunla değişik 3 üncü maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanır. Bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümler uygulanır." kuralı uyarınca, bu maddeye göre kararın düzeltilmesi yolundaki istemin incelemesine geçildi.
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 29/01/2018 tarih ve E:2013/7616, K:2018/684 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Yıldırım Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla yapılan parselasyonun iptali yolunda ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın uygulanması amacıyla geri dönüşüm işlemlerine ilişkin Yıldırım Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ...sayılı kararı alınmış, bu karar Yıldırım Tapu Müdürlüğü'ne gönderilerek tescil işlemlerinin yapılması istenilmiştir. Tapu Müdürlüğü tarafından tescil ile ilgili işlemlerin yapıldığı sırada ise Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından Tapu Müdürlüğü'ne farklı tarihlerde yazılan yazılar ile özetle; geri dönüşüm işlemlerine ilişkin Yıldırım Belediye Encümeni tarafından alınan kararın Büyükşehir Belediyesince onaylanmadığı, geri dönüşüm işlemlerinin sadece parselasyonun iptaline yönelik dava açıp kazanan tarafları ilgilendirdiği belirtilmiş ve bu nedenlerle bölgede yeniden çalışma yapılacağı belirtilerek evrakların tescil edilmeden iadesi talep edilmiştir. Yıldırım Belediye Başkanlığı tarafından Tapu Müdürlüğü'ne yazılan ... tarihli yazıda ise; Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile parselasyon planlarını onaylama yetkisini ilçe belediyelerine devrettiği, yargı kararının gereğinin yerine getirilerek geri dönüşüm işlemlerinin yapılması istenmiştir. Bunun üzerine Yıldırım Tapu Müdürlüğü'nce Tapu ve Kadastro IV. Bölge Müdürlüğü'ne yazılan ... tarih ve ... sayılı yazı ile; yukarıda anlatılan süreç özetlenerek tescil ile ilgili yapılacak işlemin bildirilmesi istenilmiş, Tapu ve Kadastro IV. Bölge Müdürlüğü, Bölge İnceleme Kurulu'nca yapılan değerlendirme sonucunda ... tarih ve ... sayılı karar ile; Yıldırım Belediye Başkanlığı'nın talebi gereğince geri dönüşüm işlemlerinin tescil edilmesine karar verilmiştir. Bu karar üzerine Yıldırım Tapu Müdürlüğü tarafından 11.08.2011 tarihinde geri dönüşüme ilişkin tescil işlemleri yapılmış, bu durum 07.09.2011 tarihli yazı ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na bildirilmiş, tescile yönelik işlemlerin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun 7. maddesinin, 1. fıkrasının, (b) bendinde; "Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye (…) sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe (…)belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak." büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Hukuku açısından yetki; kişileri, eşitlik kuralını, temel hak ve hürriyetleri kamusal para ve malları doğrudan ilgilendiren ve kamu gücü kullanımının aracı olan idari işlemin, idari teşkilat içerisindeki herkes tarafından değil, yalnızca Anayasa ve kanunlarla idare adına açıklama yetkisine sahip kılınmış kişilerce, yani hukuk kurallarıyla belirlenmiş ve sınırlanmış idari makamlar tarafından yapılabilme yeteneği olup, idare hukukunda yetki kamu düzenine ilişkin bulunmaktadır.
Anayasa Mahkemesi'nin 08.11.2012 tarih ve E:2012/27, K:2012/173 sayılı kararında da; ''İdare Hukukunda “yetki”, idareye Anayasa ve yasalarla tanınmış olan karar alma gücünü ifade eder ve idari işlemlerin en temel öğesini oluşturur. Bir kamu düzeni sorunu olan yetki, yasa koyucu tarafından hangi makam veya merciye verilmiş ise, ancak o makam veya merci tarafından kullanılabilir. Bu bakımdan, yasanın açık izni olmadıkça yetkili makam veya mercinin yetkisini devretmesi olanaklı değildir. Aktarılan nitelikleri gereği, idare hukukunda yetkisizlik kural, yetkili olmak istisnadır...'' değerlendirmelerine yer verilmiştir.
Yetkinin bizzat yetkili makamca kullanılmasının bir istisnası olarak ifade edilen ''yetki devri'' müessesesi ise; yasayla bir makama verilen karar alma yetkisinin, diğer bir makama aktarılması olup; doktrin ve yargısal içtihatlarla, yetki unsurunun nitelikleri dikkate alınarak geliştirilen bir takım koşul ve kurallara tabi tutulmuştur. Bu koşullardan birisi de ''yetki devrinin yasada açıkça öngörülmüş olmasıdır.'' Diğer bir ifadeyle, kanun hükmü ile bir işi yapmaya yetkili kılınan idarenin kanunda açıkça öngörülmediği sürece bu yetkisini başka bir idareye devretmesinin mümkün olmamasıdır.
Yukarıda yer alan açıklamalar ve Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda uyuşmazlık incelendiğinde; Yıldırım Belediye Encümenince alınan ... tarih ve ... sayılı karar her ne kadar geri dönüşüm işlemi olarak adlandırılmışsa da bu işlemin niteliği itibariyle parselasyon olduğu ve onay için Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na gönderilmediği, buna dayanak olarakta Bursa Büyükşehir Belediye Meclisi'nin; parselasyon planlarını onaylamak ve uygulanmasını denetlemek yetkisinin ilçe belediyelerine devrinin uygun olduğu yolunda almış olduğu ... tarih ve ... sayılı kararının gösterildiği anlaşılmış ise de, büyükşehir belediyesi sınırları içindeki ilçe belediyelerince yapılacak parselasyon işlemlerinin büyükşehir belediye encümenince onaylanması gerektiğinin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7. maddesinde açıkça düzenlenmiş olması ve yine kanunda anılan yetkinin bir başka makama devrinin mümkün olduğuna ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiş olması karşısında, büyükşehir belediyesince yasanın açık hükmüne aykırı olarak bu hususta yetki devrine yönelik karar alınması mümkün değildir.
Bu itibarla, dava konusu tescil işlemlerinin sebep unsurunu oluşturan parselasyona ilişkin Yıldırım Belediye Encümeni'nin 11.11.2008 tarihli kararının büyükşehir belediye encümenince onaylanmamış olması nedeniyle yetki ve şekil unsurları yönünden hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşıldığından, bu karara dayanılarak yapılan dava konusu tescil işlemlerinde hukuka uyarlık, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, ... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 08/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyorum.