Danıştay 6. Daire 2018/6996 Esas 2021/13464 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/6996
Karar No : 2021/13464

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN
(DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Belediyesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 07/05/2018 tarih ve E:2016/7472, K:2018/4393 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda Şehitkamil İlçe Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen, Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına yapılan itirazın reddine ilişkin Şehitkamil İlçe Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ...sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının özeti : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., ... sayılı kararı ile; davaya konu taşınmazı kapsayan alanda Şehitkamil Belediye Meclisinin ... tarihli, ... sayılı kararı ile yapılan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinde taşınmazın önlemli alan (ÖA) lejandında, E:0.55 ve Hmax:9,50 yapılaşma koşullu konut alanı olarak belirlendiği, bu plan değişikliğine yapılan itirazların reddine ilişkin işlemlere yönelik olarak ... İdare Mahkemesinin E:... sayılı dosyasında açılan davada Mahkemece "plan raporlarında belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde imar planında 'önlemli alan' olarak olarak görünen dava konusu taşınmazların yapılaşmaya uygun olan alanlar olduğu, bu bağlamda önlemli alan olarak gösterilen yerlerle diğer yerler arasında bir ayrıma gidilemeyeceği, aynı bölge içinde yoğunluk farkı öngörülemeyeceği" gerekçesiyle uygulama imar planının iptaline hükmedilmesine rağmen yargı kararının gerekçesiyle birlikte bir değerlendirme yapılmaksızın uygulanmadığı, salt emsal değerini E:0,55 oranından E:0,60 oranına çıkartılarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti : Davalı idarelerin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar; İdare Mahkemesince, Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel,... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazların bulunduğu alanda 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planın değişikliğinin onaylanmasına yönelik belediye meclisi kararlarına yapılan itirazın reddine ilişkin Şehitkamil Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına ilişkin Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada ... İdare Mahkemesince uygulama imar planının iptali yolunda verilen ... tarih ve E:...., K:... sayılı kararın gerekçeleriyle birlikte değerlendirilerek uygulanmadığı gerekçesiyle ...ada, ... parsel sayılı taşınmazın da içinde bulunduğu konut alanlarında 0,05 emsal artışı öngören dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş ise de ... İdare Mahkemesinin anılan kararının Dairemizin 07/05/2018 tarihli, E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararıyla "Davaya konu taşınmazlara aynı şartlardaki diğer taşınmazlarla aynı yapılaşma haklarının verildiği, uygulama imar planının dayanak nazım imar planı kararları ile örtüştüğü ve enerji nakil hattından dolayı davaya konu taşınmazlara civar parsellerdeki gibi yapılaşma hakkı tanımlanmasının mümkün olmadığı sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı" gerekçeleriyle bozulduğu, bu nedenle İdare Mahkemesince, Dairemizin 07/05/2018 tarihli, E:2015/169, K:2018/4391 sayılı bozma kararı gerekçeleriyle birlikte dikkate alınarak uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Önlemli alan lejantının enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde bulunan bütün parseller için değil topografik olarak eğimin yüksek olduğu parseller için getirildiği, bu lejandın enerji nakil hattı güzergahı ile ilgisinin bulunmadığı, enerji nakil hattı bitişiğinde olmasına rağmen önlemli alan belirtmesi bulunmayan farklı yapılaşma koşullarına sahip parseller bulunduğu, davalı belediyeler tarafından dava konusu imar planı değişikliğinde uyuşmazlık konusu taşınmaz için farklı yapılaşma koşulları belirlemesinin sebebi olarak enerji nakil hatları değil önlemli alan lejantında olmaları ve sosyal donatı eksikliğinin gösterildiği, taşınmazın enerji nakil hattı güzergahı bitişiğinde olduğundan yapılaşma koşullarının bu şekilde belirlendiğini belirten hiçbir açıklamanın bulunmadığı, ayrıca bölgede bulunan enerji nakil hattının 2017 yılı Ocak ayında kaldırıldığı, dava konusu uygulama imar planının üst ölçekli 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olduğu, hissedarı olduğu parsellere bölgenin tamamının üçte biri oranında yapılaşma kat sayısı verilmesinin mağduriyetine yol açtığı, Daire kararının kaldırılarak mahkeme kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NİN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının aşağıda belirtilen açıklamanın eklenmesi suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 07/05/2018 tarih ve E:2016/7472, K:2018/4393 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Şehitkamil Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilerek Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planında; Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... mahallesi, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel, ...ada, ...parsel sayılı taşınmazlar TAKS:0,25, KAKS:0,55, hmax: 2 kat yapılaşma koşullarında konut alanı olarak planlanmıştır. Bu plana yapılan itirazların değerlendirilmesi neticesinde C ve D notasyonlu konut alanları için E:1,50, hmax:21,50, davacının taşınmazlarının da bulunduğu A ve B notasyonlu konut alanları için ise E:0,55, hmax:9,50 yapılaşma koşulları getirilerek tadil edilen plan, Şehitkamil Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla kabul edilmiş ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanmıştır. Davacı tarafından bu imar planına da itiraz edilmiş ve civar parsellere getirilen emsal artışından kendisinin de yararlandırılması gerektiği ileri sürülmüştür. Davacının itirazı, Şehitkamil Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile reddedilmiş ve bu karar Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanmıştır.
Bunun üzerine davacı tarafından taşınmazlarının bulunduğu alanda kabul edilen 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planına yaptığı itirazın reddine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılan davada, ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararı ile; dava dosyasının ve mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, plan raporlarında belirtilen şartların yerine getirilmesi halinde imar planında önlemli alan olarak görünen davaya konu taşınmazların yapılaşmaya uygun olan alanlar olduğu, bu nedenle önlemli alanlarla diğer yerler arasında bir ayrıma gidilemeyeceği, aynı bölge içinde yoğunluk farklı öngörülemeyeceği sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
... İdare Mahkemesi'nce verilen iptal kararı nedeniyle, Şehitkamil İlçe Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilen, Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planı değişikliği yapılmış ve bu kez Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, İbrahimli mahallesi, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazların 0,55 emsal değeri 0,60 olarak olarak değiştirilmiştir. Bu plan değişikliğine davacı tarafından yapılan itirazın da reddine karar verilmesi üzerine, bu işlemlerin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 138. maddesinin son fıkrasında, "Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez." hükmüne yer verilmiştir.
İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesinde, "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez." hükmü yer almaktadır.
İşlem tarihindeki yürülükteki şekliyle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan; uygulama imar planı da; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, yukarıda açıklandığı üzere dava konusu işlemin sebep unsuru olan dava konusu işlemin iptali yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı karar, Danıştay Altıncı Dairesi'nin 07/05/2018 tarih ve E:2015/169, K:2018/4391 sayılı kararı ile bozulmuş ise de, bu karara karşı yapılan karar düzeltme istemi Danıştay Altıncı Dairesi'nin 15.02.2021 tarih ve E:2018/7294, K:2021/1877 sayılı kararı ile kabul edilerek, İdare Mahkemesi kararının, ''dava konusu plana ilişkin rapor, plan paftası, uyuşmazlık konusu taşınmazları ve çevresini gösterir fotoğraflar, TEİAŞ yazısı ve dosya kapsamında yer alan diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, önlemli alan lejantında kalmasına rağmen plan raporunda belirtilen önlemlerin alınması halinde yapılaşmaya gidilebilecek olan uyuşmazlık konusu taşınmazların aynı bölgede ve birbirine komşu olan, benzer özelliklere sahip diğer taşınmazlardan farklı yapılaşma koşullarına sahip olmasının nedeninin somut olarak ortaya konulamadığı görüldüğünden, davacıya ait taşınmazlar ile komşu taşınmazlar arasında yaklaşık üç kat farklı yapı yoğunluğu getiren dava konusu işlemlerde bu nedenle de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı'' gerekçesinin eklenmesi suretiyle onanmasına karar verilmiştir.
Öte yandan, davalı idareler tarafından ... İdare Mahkemesi'nin iptal kararında belirtilen hukuka aykırılıkların giderilmesi ve yargı kararının gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla davacıya ait Gaziantep ili, Şehitkamil ilçesi, ... mahallesi, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazların 0,55 olan emsal değerinin 0,60 olarak olarak değiştirilmesine ilişkin dava konusu 1/1000 ölçekli revizyon uygulama imar planının yapıldığı ileri sürülmüş ise de mahkemenin iptal kararı gereği davacıya ait taşınmazların aynı bölgede ve birbirine komşu olan, benzer özelliklere sahip diğer taşınmazlardan farklı yapılaşma koşullarına sahip olmasının nedenleri somut olarak ortaya konulmaksızın sadece emsal değerinin 0,05 arttırıldığı, mahkemenin iptal kararı tam anlamıyla yerine getirilmediği ve kararda belirtilen hukuka aykırılıkların giderilmediği görülmüştür.
Bu itibarla, yargı kararı tam anlamıyla uygulanmayarak yapılan dava konusu imar planında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 08/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.