Danıştay 8. Daire 2018/3332 Esas 2021/6072 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3332
Karar No : 2021/6072

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E: ..., K: ... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapan davacı tarafından, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı yazısına istinaden "Devletimizin ülkemizde sürmekte olan teröre karşı mücadelesini katliam ve kıyım olarak nitelendiren bildiriyi" imzaladığından bahisle, Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanları ve Memurları Disiplin Yönetmeliği uyarınca kamu görevinden çıkarılması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin ... tarih ve... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararda; davacının, 07/02/2017 tarih ve 29972 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 686 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında kamu personeline ilişkin alınan tedbirlere dair Kanun Hükmünde Kararname ile memuriyetine son verildiği görüldüğünden, görevden çıkarma işleminin iptaline ilişkin işbu dava hakkında karar verilmesine olanak bulunmadığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; davacı tarafından yapılan istinaf başvurusu kabul edilerek, idari işlemlerin tesis edildiği tarih itibariyle hukuki denetiminin yapılması gerekmekte olup, davacının 686 sayılı KHK ile memuriyetine son verilmiş olması dava konusu işlemi ortadan kaldırmayacağı, davalı idarece dava konusu işlemin geri alınmadığı veya kaldırılmadığı, dolayısıyla davanın konusunun ortadan kalkmadığı açık olduğundan, idare mahkemesince işin esasına girilerek dava konusu işlemin hukuki denetimi yapılmak suretiyle yargılamanın sonuçlandırılması gerekirken, davanın konusu kalmadığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuki isabet görülmediği belirtilerek işin esası hakkında bir karar verilmek üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 5. fıkrası uyarınca dava dosyasının mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının kamu görevinden, 686 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında kamu personeline ilişkin alınan tedbirlere dair KHK ile çıkarıldığı, dolayısıyla davanın konusuz kaldığı belirtilerek istinaf kararının bozulması istenilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından hukuka uygun olarak verilen istinaf kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Yeni Yüzyıl Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapan davacının, "Devletimizin ülkemizde sürmekte olan teröre karşı mücadelesini katliam ve kıyım olarak nitelendiren bildiriyi" imzaladığından bahisle, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı'nın ... tarih ve ... sayılı yazısına istinaden, Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanları ve Memurları Disiplin Yönetmeliğinin 11. maddesinin (a) bendi uyarınca, davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı işlemi ile kamu görevinden çıkarma cezası ile cezalandırılması üzerine bakılan dava açılmıştır.
İ
LGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanunun 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 2. fıkrasında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu, "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu halde bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği, 5. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Belirtilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ilk derece mahkemesince verilen kararda istinaf aşamasında tespit edilen maddi veya hukuki eksikliklerin Bölge İdare Mahkemesi tarafından tamamlanarak nihai kararın da Bölge İdare Mahkemesi tarafından verileceğinin genel kural olduğu; ancak, mahkemenin ilk inceleme üzerine vermiş olduğu kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunun haklı görüldüğü veya ilk derece mahkemesindeki davaya görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olduğu hallerde, Bölge İdare Mahkemesince karar kaldırılmak suretiyle dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesine kesin olarak karar verileceği yönünde düzenleme getirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile kararı kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verecek olan Bölge İdare Mahkemelerince, istinaf incelemesine konu kararın ilk inceleme üzerine ya da görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış bir davada verilmiş bir karar olmadığı sürece yeniden karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilemeyeceği açıktır.
Buna göre; davanın konusu kalmadığı gerekçesiyle verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kararların, ilk inceleme üzerine verilen kararlardan olmadığı ve yukarıda alıntısı yapılan 2577 sayılı Kanun'un 45/5. maddesinde sayılan sınırlı haller arasında yer almaması nedeniyle, 2577 sayılı Kanun'un 45/4. madde hükmü uyarınca Bölge İdare Mahkemesince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, Dava Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 5. fıkrasında yer alan gönderme kararı gibi kabul edilerek dava dosyasının İlk derece Mahkemesine gönderilmesine ilişkin temyize konu kararda usule ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 08/12/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.