MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 2000-2012 yılları arasında usta öğretici olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.


K A R A R

Dava, davacının 2000-2012 yılları arasında davalı Üniversitenin Sağlık, Kültür ve Spor İşleri Daire Başkanlığı Türk Müzik Topluluğu bünyesinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne, davacının, davalı ... işyerinde; 02 Ocak-31 Mart 2008, 01 Nisan-15 Mayıs 2008, 02 Ocak-31 Mart 2009, 1 Nisan-15 Haziran 2009, 15 Eylül-31 Ekim 2009, 1-30 Kasım 2009, 01-31 Aralık 2009, 01-31 Ocak 2010, 01-28 Şubat 2010, 01-31 Mart 2010, 01-30 Nisan 2010, 1-30 Ekim 2010, 20-30 Aralık 2010, 03-24 Ocak 2011, 09-28 Şubat 2011, 1-30 Mart 2011, 1-30 Nisan 2011, 01-15-Mayıs 2011 tarihleri arasında hizmet akdi ile asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı işyerinden yapılmış herhangi bir hizmet bildiriminin bulunmadığı, davalı Üniversite Rektörlüğünden gönderilen ve davacıya ücret ödenmesine ilişkin olarak düzenlenen belgelere göre davacının 2008-2009-2010-2011 yıllarında Üniversitenin Türk Müziği Korosunda şef yardımcısı olarak çalışmalarının bulunduğu, söz konusu belgelerde hangi tarih aralığı için ödeme yapıldığının belirtildiği, davacının 2010/3. ay ile 24/10/2011 tarihleri arasında dava dışı ...Halk Eğitim Müdürlüğü işyerinden bildirimi yapılmış hizmetlerinin bulunduğu ve bu çalışmaları ile davalı işyerindeki çalışmalarının tespitine karar verilen bir dönemin çakıştığı anlaşılmaktadır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi icap ettiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Yasal dayanağı 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı yasanın 86/9. maddesi olan bu tür davalarda, öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin, işveren, tarafından verilip verilmediği, ya da çalıştıklarının Kurumca tespit edilip edilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu yasal koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var
./..



olup olmadığı, Yasanın kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de, çalışmasının konusu, sürekli, kesintili, mevsimlik mi olduğu, başlangıç ve bitiş tarihleri ve alınan ücret konularında tanıkların sözleri değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren ve işçiyle, işyeriyle ilişkileri, bazen uzun yılları kapsayan bilgilerin insan hafızasında yıllarca eksiksiz nasıl taşınabileceği düşünülmeli ve tanıklar buna göre isticvap olunmalı, işyerinin kapsam kapasite ve niteliği ile bu beyanlar kontrol edilmeli, mümkün oldukça işyerinin müdür, amir, şef, ustabaşı ve postabaşı gibi görevlileri ve o işyerinde çalışan öteki kişiler ile o işyerine komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar dahi dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalı tespiti istenilen sürenin evvelinde ve sonrasında beyyine başlangıç sayılabilecek ödeme belgeleri ve sair bu nitelikte bir belge yoksa Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu madde 288’de yazılı sınırları taşan ücret alma iddialarında yazılı delil aranmalı bu sınırlar altında kalan ücret alma iddialarında ücret miktarları tanıklardan sorulmalı 506 sayılı Yasa’nın madde 3 B ve D’de olduğu gibi ücretin sigortalı sayılmanın koşulu olan durumlarda ücret alma olgusunun var olup olmadığı özellikle saptanmalıdır. Bu davalarda işverenin kabulünün tek başına hukuki bir sonuç doğurmayacağı göz önünde tutulmalıdır.
Somut olayda, davalı işveren davacının çalışmalarının haftada 2 gün 3 saat şeklinde gerçekleşen kısmi süreli çalışmalar olduğunu belirtmiş olup davalı tarafından gönderilen ödeme belgelerinde hangi tarih aralığı için ödeme yapıldığı belirtilse de bu belgelerden davacının çalışmalarının part time çalışma niteliğinde mi yoksa tam zamanlı çalışma mı olduğu hususunda kesin bir kanaate ulaşılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığından bu durum araştırılmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının çalışmalarının ne şekilde gerçekleştiği hususunda kendisinin de beyanını almak, davacı ve davalı tarafın bu husustaki iddialarını da değerlendirerek çalışmaların kısmi zamanlı olup olmadığını araştırmak, davacının ...Halk Eğitim Müdürlüğünden bildirilen çalışmaları ile çakışan dönemde Halk Eğitim Müdürlüğü tarafından davalı Üniversitede gerçekleşen koro çalışmalarında görevlendirilip görevlendirilmediğini tespit etmek, görevlendirildiğinin anlaşılması halinde bu çalışmaların zaten Halk Eğitim Müdürlüğü tarafından bildirilmiş olduğunu dikkate almak, görevlendirme olmadan ayrı bir çalışma şeklinde gerçekleştiğinin anlaşılması halinde ise davacının çalışmalarının hangi günlerde ve saat aralığında gerçekleştiğini belirleyip ...Halk Eğitim Müdürlüğünden bildirilen çalışmaları ile bu çalışmaların aynı anda gerçekleşmesinin mümkün olup olmadığını değerlendirmek, çakışan sürede gerçekleşen kısmi zamanlı çalışmaların tam bildirimi yapılan sürelerde pirime esas kazancının hesabına dahil edilmesi mümkün olduğundan hüküm kurulurken bu durumu da dikkate almak ve kısmi zamanlı çalışma açısından bilirkişi düşüncesine de başvurmak suretiyle davacının günde kaç saat çalışmış olabileceğini belirlemek, giderek haftalık ve aylık çalışma sürelerini tespit etmek, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesi gereğince 7,5 saat çalışma bir günlük çalışma hesabı ile kaç iş gününe karşılık olduğu hususunu açıkça saptamak ve çıkacak sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Ayrıca, davanın 6552 sayılı Yasanın 64. maddesi ile 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 7. maddesine eklenen hükmün yürürlüğe girdiği 11/09/2014 tarihinden sonra açıldığı ve Sosyal Güvenlik Kurumunun bu hüküm gereğince davadaki sıfatının feri müdahil olduğu anlaşıldığından karar başlığında davalı olarak gösterilmesi de hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15/03/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.