Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2498 Esas 2022/3001 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 11. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 1993 yılında işe girdiğini, ... Sendikası’na üye olan davacının meslek lisesi mezunu olup 2009 yılında Sanatkâr İşçi statüsüne geçtiğini, sanatkâr işçi statüsüne geçirildiğinde toplu iş sözleşmesi 25/d maddesi uyarınca meslek lisesi mezunu olarak 6. dereceden işe başlatılması gerekirken ve işe başlatıldıktan sonra da 2009 öncesi çalışma süresi dikkate alınarak derece ve kademe ilerlemesi yapılması lazımken, davalı tarafça bunlara riayet edilmediğini, davacının sanatkâr işçi olduğunda 7. dereceden işe başlatıldığını ve hak kaybına uğradığını, sonraki dönem toplu iş sözleşmelerinde de aynı hükümler olmasına rağmen davalı kurumun toplu iş sözleşmelerine aykırı hareket ettiğini ileri sürerek davacının 2009 yılında sanatkâr işçi statüsüne geçirildiği tarihten itibaren toplu iş sözleşmesi 25/d maddesi gereğince 6. ücret derecesine intibakının yapılmasının ve sanatkâr işçi statüsüne geçirildiği tarih öncesi çalışmalarının da derece ilerlemesinde dikkate alınmasının tespiti ile ücret farkı, ilave tediye farkı, ikramiye farkı, fazla çalışma ücreti farkı alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacı taleplerinin zamanaşımına uğradığını, toplu iş sözleşmesinin 25. maddesinin işverende ilk defa işe alınacaklarda verilecek derecenin tespitine ilişkin olduğunu ve davacıya uygulanma alanının olmadığını, işe girdikten sonraki mezuniyetlerin intibakta öneminin olmadığını, beyanla davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz başvurusu :
Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının sanatkar işçi statüsüne geçirildikten sonra derece ve kademesinin doğru belirlenip belirlenmediği ve buna bağlı olarak fark işçilik alacaklarının doğup doğmadığı noktasındadır.
Davacı, 1993 yılında işe başladığını, meslek lisesinden mezun olarak 2009 yılında sanatkar işçi statüsüne geçirildiğini, toplu iş sözleşmesinin 25/d maddesi uyarınca 6. dereceden işe başlatılması gerekirken toplu iş sözleşmesine aykırı davranıldığını ve fark alacaklarının doğduğunu ileri sürmüştür. Mahkemece, toplu iş sözleşmesinin 25/d maddesi uyarınca davacının sanatkar kadroya geçiş tarihi olan 16.10.2009 tarihi itibariyle 6. dereceden işe başlatılması gerektiği gerekçesiyle fark alacakları hüküm altına alınmıştır.
Dosya kapsamında bulunan 01.03.2009-28.02.2011 yürürlük süreli 23. dönem Toplu İş Sözleşmesinin “işe alınacaklara verilecek derece” başlıklı 25. maddesi “I- İşverende işe alınacak olanlara verilecek derece; 1- Sanatkar işçilik işlerine alınacaklardan; d) Sanat Enstitüsü, Endüstri Meslek Lisesi, Teknik Liseyi bitirenler ile TCDD Pratik Sanat Okulu mezunları 6. dereceden işe alınırlar. Şu kadar ki, Teknik Lise Mezunları 6. derecede bir yıl kıdemli sayılarak 1/3 oranında ücret artırımı verilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Madde başlığı ve kapsamına bakıldığında maddenin ilk kez sanatkar işçilik işlerine alınacaklar bakımından düzenlendiği anlaşılmaktadır. Davacı ilk kez 1993 yılında işe girdiğinde henüz meslek lisesi mezunu değildir, 25.06.2007 tarihinde meslek lisesinden mezun olarak 16.10.2009 tarihinde de sanatkar kadroya geçirilmiştir. Bu nedenle işe girdikten sonra sanatkar işçi kadrosuna geçen davacının toplu iş sözleşmesinin 25/d maddesi kapsamında değerlendirilmesi hatalıdır.
Davacının sanatçı kadrosuna geçiş tarihinde yürürlükte bulunan 23. dönem toplu iş sözleşmesinin 60. maddesi sanatsız işçilerin terfii ve terfihini düzenlemiş olup bu maddedeki geçiş düzenlemesine göre davacının derece ve kademesinin yeniden değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu maddenin dikkate alınmadan hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.03.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.