Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2549 Esas 2022/3063 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 47. Hukuk Dairesi

İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 26. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 15.06.2007 tarihinden itibaren davalı şirkete ait Arnavutluk ve Kosova’daki inşaat şantiyelerinde kaynakçı ustası olarak çalışmaya başladığını, bu çalışmasının davalı tarafından işten çıkarıldığı 26.01.2012 tarihine kadar devam ettiğini, müvekkilinin işten çıkarıldığı tarihte en son aylık net 1.400,00 EURO fix ücret aldığını ileri sürerek, kıdem, ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, taraflar arasındaki yurtdışı iş sözleşmesinden doğan uyuşmazlığın çözümünde yabancı hukukun uygulanması gerektiğini, davacının 2010 yılından önceki çalışmalarına ilişkin ücret alacaklarının 5 yıllık zamanaşımı süresi geçtiğinden talep edilemeyeceğini, davacının 15.06.2007-30.06.2009 tarihleri arasında Arnavutluk otoyol projesinde, 20.08.2010-03.11.2011 tarihleri arasında Kosova otoyol projesinde elektrik kaynakçısı olarak çalıştığını, davacının çalışmasının sürekli ve kesintisiz değil, inşaat işlerinin yapısı gereği belirli dönemler halinde olduğunu, davacı ile söz konusu projelerin yapım işinde proje bazlı olarak iş ilişkisi kurulduğunu, işin bitirilerek tesliminden sonra iş ilişkisinin sona erdiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacı işçinin davalı şirketin yurtdışındaki inşaat şantiyelerinde 15.06.2007-03.11.2011 tarihleri arasında fasılalı olarak 3 yıl 3 ay çalıştığı, davacının iş sözleşmesinin haksız feshedildiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen esastan kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.2 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Taraflar arasında, davacı işçiye işyerinde çalıştığı sırada ara dinlenme hakkı verilip verilmediği ve süresi konularında uyuşmazlık bulunmaktadır.
İşçinin günlük iş süresi içinde kesintisiz olarak hiç ara vermeden çalışması beklenemez. Gün içinde işçinin yemek, çay, sigara gibi ihtiyaçlar sebebiyle ya da dinlenmek için belli bir zamana ihtiyacı vardır.
Ara dinlenme 4857 sayılı İş Kanununun 68 inci maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükümde ara dinlenme süresi, günlük çalışma süresine göre kademeli bir şekilde belirlenmiştir. Buna göre dört saat veya daha kısa süreli günlük çalışmalarda ara dinlenmesi en az on beş dakika, dört saatten fazla ve yedi buçuk saatten az çalışmalar için en az yarım saat ve günlük yedi buçuk saati aşan çalışmalar bakımından ise en az bir saat ara dinlenmesi verilmelidir. Uygulamada yedi buçuk saatlik çalışma süresinin çok fazla aşıldığı günlük çalışma sürelerine de rastlanılmaktadır. İş Kanununun 63 üncü maddesi hükmüne göre, günlük çalışma süresi on bir saati aşamayacağından, 68 inci maddenin belirlediği yedi buçuk saati aşan çalışmalar yönünden en az bir saatlik ara dinlenmesi süresinin, günlük en çok on bir saate kadar olan çalışmalarla ilgili olduğu kabul edilmelidir. Başka bir anlatımla günde on bir saate kadar olan (on bir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesi en az bir saat, on bir saatten fazla çalışmalarda ise en az bir buçuk saat olarak verilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının davalı işyerinde 08.00-19.00 saatleri arasında bir buçuk saatlik ara dinlenme süresi ile çalıştığı, haftada 6 gün süre ile çalıştığında haftalık 12 saat, haftada 7 gün süre ile çalıştığında ise haftalık 14 saat fazla mesai yaptığı kabulü ile alacak hesabı yapılmıştır.
Davacı tanıklarının işyerinde günlük bir saat ara dinlenme süresi olduğunu beyan ettikleri ve davacının bir saatten fazla ara dinlenme süresi kullandığına dair dosya içeriğinde delil bulunmadığı dikkate alındığında yukarıdaki ilke kararımızda da açıklandığı üzere fazla mesai ücretinin hesabı sırasında günlük bir saat ara dinlenme süresinin düşülmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile günlük bir buçuk saatlik ara dinlenme süresi düşülerek sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 09.03.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.