13. Hukuk Dairesi 2017/1788 E. , 2018/11852 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, Özel ... okulları adı altında eğitim hizmeti veren müvekkil şirket ile aynı okulda öğrenci olan ..."nin velisi olan davalı ile 20.06.2011 tarihinde, oğlunun kazandığı basketbol bursu nedeniyle, spor bursu sözleşmesi imzalandığını, ve sözleşme uyarınca öğrencinin burstan yaralandırıldığını, ancak sözleşme hükümlerinin davalı tarafından ihlal edildiğinı, öğrencinin 11. sınıfta sözleşmenin 2.1. maddesindeki haklı sebepelerden biri olmaksızın okuldan ayrıldığını, dolayısıyla sözleşmenin 2.4 maddesi uyarınca 27.000.00 TL tazminat ödemesinin gerektiğini, anılan tazminat borcun tahsili için başlatılan icra takibinin davalının itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek; takibe yapılan itirazın iptaline, %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davalının ... Anadolu 17. İcra Müdürlüğünün 2013/1262 E. sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın iptali ile takibin 13.933,13 TL üzerinden devamına karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ve davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
-Davacının temyizi yönünden;
Somut olayda, davacı ile davalı arasında davalının oğlunun spor bursu kazanması nedeniyle 20.08.2011 tarihli spor bursu sözleşmesinin imzalandığı, davalının oğlunun 05.09.2011 tarihinde 10. sınıf öğrencisi olarak davacı okula kayıt yaptırdığı, 05.09.2012 tarihinde de Özel ... Anadolu Lisesine nakil olduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık davalının sözleşme hükümleri uyarınca tazminatla yükümlü olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Bu nedenle sözleşme hükümlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 2-1. maddesinde öğrencinin, ailesi ... sınırlarında ikamet ettiği müddetçe lise öğrenimine Özel anakent Lısesi"nde devam edeceği ve aynı okulda basketbol oynayacağı, öğrenci özel ve/veya ailesinden ötürü oluşan nedenlerden dolayı ... dışında başka bir şehir/ülkede ikamet etme durumunda ve sağlık nedeniyle basketbol oynayamayacak durumda kalması halinde ... Lisesi"nden şartsız ve tazminat ödemesi yapmadan ayrılabileceği; ancak bu durumlarda öğrencinin ... Lisesi"nin Türkiye"de Genç Okullar Basketbol Turnuvaların Şampiyonalarında rakipleri olabilecek hiçbir okulda oynayamayacağı, 2.2 maddesinde, Velinin, 2-1.maddede belirtilen gerekçeler dışında başka bir gerekçe ile öğrencinin okuldan kaydını (naklini) almayacağını kabul ve taahhüt ettiği, 2-4, maddesinde, eğer 2-1 maddede belirtilen gerekçeler olmaksızın öğrenci okuldan ayrılır, ya da geçerli Okul Yönetmeliğine göre okuldan atılmasını gerektirecek bir disiplin suçu ile okuldan uzaklaştırılırsa, Veli"nin hiçbir ihtara gerek kalmaksızın okula bir defada nakit olarak geri ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği tazmine sorumlu olduğu burs bedeli olan meblağ öğrencinin okuldan ayrıldığı sınıflara göre öğrenci 10.sınıftaki ders yılında ayrılırsa 13.500,00 TL, öğrenci 11. sınıfı ders yılında ayrılırsa 27.000,00 TL, öğrenci ll. sınıfı tamamladıktan sonra (yani 2013-2014 ders yılı başlamadan önce ya da 2013-2014 ders yılı içinde) Okul Basketbolundaki Dünya Şampiyonası yılı geçmiş olacağı için öğrenci herhangi bir nedenle okuldan ayrılırsa velinin herhangi bir tazminatla yükümlü olmadığı, kararlaştırılmıştır. Davalının oğlu sözleşmenin 2-1 maddesindeki sebepler olmadan 10. sınıfı bitirmesinin akabinde okuldan ayrılmıştır.
Dolayısıyla davalının tazminatla sorumlu olduğu miktarın 27.000,00 TL olduğunun kabulü gerekirken, mahkemece yanılgılı değerlendirmeyle davalının 13.500,00 TL tazminatla sorumlu olduğunun kabulüne karar verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirir.
3-Davalının temyizi yönünden; Davacının talep ettiği ve sözleşmenin 2.4.maddesindeki düzenleme, öğrencinin öğrenim gördüğü süre için tahakkuk eden ücret olmayıp, 11. sınıfa davacı okulunda devam etmemesi ve okul takımında bulunmaması nedeniyle öngörülen cezai şart niteliğindedir. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 182.maddesi hükmünce hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir. Bu hükmü hakimin resen gözetmesi gerekir. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı tarafların ekonomik durumu, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranışının ağırlığı ölçü alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarı hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir.
Mahkemece, anılan yasa hükmü değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ; Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı ve davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına bozulmasına, üçüncü bentte açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına BOZULMASINA peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.