Danıştay 8. Daire 2021/1458 Esas 2021/6141 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1458
Karar No : 2021/6141

DAVACI : … Madencilik San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
2- … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN ÖZETİ : İstanbul İli sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan S…. sayılı maden işletme ruhsatlı sahaya ilişkin olarak 01/2014- 12/2014 dönemine ilişkin ve 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … ana takip dosya numaralı ödeme emri ile dava konusu ödeme emrinin dayanağı olduğu iddiasıyla Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce 04/02/2015 tarihinde www.mapeg.gov.tr adresinde ilan edilen 2014 yılı IV (A) Grubu Emsal Ocak Başı Fiyat Listesi'nin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 5. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Dava; İstanbul İli sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan S…. sayılı maden işletme ruhsatlı sahaya ilişkin olarak 01/2014- 12/2014 dönemine ilişkin ve 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … ana takip dosya numaralı ödeme emri ile dava konusu ödeme emrinin dayanağı olduğu iddiasıyla Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce 04/02/2015 tarihinde www.mapeg.gov.tr adresinde ilan edilen 2014 yılı IV (A) Grubu Emsal Ocak Başı Fiyat Listesi'nin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
"İlgili Mevzuat"
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Aynı dilekçe ile dava açılabilecek haller" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasında, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği; "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dava dilekçeleri üzerinde 5. madde hükümlerine uygun olup olmadıkları yönünden ilk inceleme yapılacağı; "İlk inceleme üzerine verilecek kararlar" başlıklı 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ise, 14. maddenin 3/g bendinde yazılı halde otuz gün içinde 5. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği hükümlerine yer verilmiş olup, aynı Kanunun 7. maddesinin 4. fıkrasında ise, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabileceği, düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olmasının bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmayacağı hükme bağlanmıştır.

Hukuk Değerlendirme:
2577 sayılı Yasanın 7/4 maddesi uyarınca, uygulama işlemi ile birlikte düzenleyici işleme karşı birlikte dava açılabilmesi için, düzenleyici işlemin uygulanan işlemin dayanağı olması gerekmektedir. Başka bir deyişle bireysel işlemlerin iptaline ilişkin davalarda düzenleyici işlemin de dava konusu edilebilmesi için bireysel işlemin söz konusu düzenleyici işlem dayanak alınarak tesis edilmiş olması gerekmektedir.
Davacı şirket tarafından, İstanbul İli sınırları dahilinde ve davacı şirket uhdesinde bulunan S…. sayılı maden işletme ruhsatlı sahaya ilişkin olarak 01/2014 - 12/2014 dönemine ilişkin ve 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emri ile Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce 04/02/2015 tarihinde www.mapeg.gov.tr adresinde ilan edilen 2014 yılı IV (A) Grubu Emsal Ocak Başı Fiyat Listesi'nin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Uyuşmazlıkta, davacı şirket uhdesinde bulunan S…. sayılı maden işletme ruhsatlı sahada yapılan mahalli tetkikte 2014 yılı satış bilgi formunun 18 TL, 2015 yılı satış bilgi formunun 19 TL, 2016 yılı satış bilgi formunun 21 TL ve 2017 yılı satış bilgi formunun ise 22 TL olarak yeniden revize edilmesi ve oluşacak devlet haklarının gecikme faizi ile birlikte yatırılması gerektiği tespit edilmiş olup, bu tespite istinaden davacı şirket adına 2014 yılı için 170.238,06 TL hazine payı (9060) tahakkuk ettirilmesine ilişkin tesis edilen Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nce 25/03/2019 tarih ve E.416323 sayılı işlemine istinaden dava konusu ödeme emri düzenlenmiştir.
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün … tarih ve E…. sayılı tahakkuk işlemi ile ayrıca 2015, 2016 ve 2017 yılları için de ek devlet hakkı tahakkuku yapılmış olup, anılan bireysel işlemin ve dayanağı olan MAPEG tarafından 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için ayrı ayrı ilan edilen IV (a) grubu kuvars kumu ocak başı satış fiyatı genel düzenleyici idari işlemin iptali istemiyle … İdare Mahkemesinin … Esasına kayden dava açıldığı, bilahare … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile davanın görev yönünden reddine karar verilerek dava dosyasının görevli Danıştay'a gönderildiği, davanın halen Danıştay 8. Dava Dairesi'nin 2020/1866 Esasında derdest olduğu görülmektedir.
Bu hale göre, davacı şirket tarafından iş bu davada birlikte dava konusu edilen Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce 04/02/2015 tarihinde www.mapeg.gov.tr adresinde ilan edilen 2014 yılı IV (A) Grubu Emsal Ocak Başı Fiyat Listesi'nin, davacı şirket uhdesinde bulunan S…. sayılı maden işletme ruhsatlı sahaya ilişkin olarak 01/2014 - 12/2014 dönemine ilişkin ve 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrine dayanak kabul edilmesi hukuken olanaklı değildir.
Bu durumda, davacı şirket uhdesinde bulunan S... sayılı maden işletme ruhsatlı sahaya ilişkin olarak 01/2014 - 12/2014 dönemine ilişkin ve 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emri ile Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce 04/02/2015 tarihinde www.mapeg.gov.tr adresinde ilan edilen 2014 yılı IV (A) Grubu Emsal Ocak Başı Fiyat Listesi'ne karşı tek dilekçe ile dava açılmasında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 5. maddesine uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, dava konusu 30/06/2015 vadeli 170.238,06 TL tutarındaki devlet hakkının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … ana takip dosya numaralı ödeme emri ile ilgili olarak; Dairemizin 14/09/2011 tarih ve E:2021/1458 sayılı ara kararı üzerine davalı idarece davacı şirketin 7256 sayılı Kanun'dan yaralandığına ve dava konusu ödeme emrinin takipten kaldırıldığına ilişkin bilgi ve belgelerin dosyaya sunulduğu görülmüş ise de, 2577 sayılı 14. maddesinin 6. fıkrası uyarınca, bu maddede yer alan hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alındığından, dava konusu ödeme emrinin takipten kaldırıldığına ilişkin bilgi ve belgeler bu aşamada incelenmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 5. maddesinin 1. fıkrasına uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanunun 15. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca gereğince bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (30) gün içinde 5. maddeye uygun şekilde ayrı ayrı dava açılmak üzere REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, yürütmenin durdurulması hakkında karar verilmediğinden … TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine, davanın yenilenmesi halinde yeniden harç alınmasına

2577 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 5. fıkrası uyarınca, yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlık yapıldığı takdirde davanın reddine karar verileceğinin bildirilerek dilekçenin davacı vekiline gönderilmesine,
09/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.