MAHKEMESİ : Diyarbakır 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 25/03/2013
NUMARASI : 2012/499-2013/158

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, iş sözleşmesinin geçerli sebebe dayanılmaksızın feshedildiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, müvekkili kurumun içinde bulunduğu ekonomik ve teknolojik sebeplerle, atıl istihdamın önlenmesi, istihdam yükünün azaltılarak maliyetlerin düşürülmesi ve istihdamın etkinleştirilmesi için almış olduğu işletmesel kararla iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan fesih edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler, sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, hammadde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi
feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20. maddesinin 2. fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dosya içeriğinden, 05.12.2006 tarihinden beri çalışan davacının iş sözleşmesinin 13.04.2013 tarihinde ekonomik sıkıntı sebebiyle geçerli sebebe dayanılarak feshedildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davalı kurum, 13.03.2012 tarihli ve 40 nolu yönetim kurulu kararı ile kurumun içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı sebebiyle istihdamın etkinleştirilmesi ve istihdam yükünün azaltılarak maliyetlerde tasarrufa gidilmesi için emeklilik hakkını kazananların emekli edilmelerine, emekli olmak istemeyenlerin ise tazminatları ödenerek iş sözleşmelerinin feshedilmesine ilişkin işletmesel karar almıştır. Mahkemece, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan fesih edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma eksik ve hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla ve gerektiğinde keşif yapmak suretiyle, kurumun mali bilanço ve kayıtları incelenerek işletmenin kâr-zarar durumu, üretim ve satışta düşüş olup olmadığı, iş hacminde daralma ve istihdamı engelleyen ekonomik sebeplerin bulunup bulunmadığı hususları belirlenmeli, personel giriş ve çıkış kayıtları getirtilerek işverenin, işletmesel kararı tutarlı ve ölçülü bir şekilde uygulayıp uygulamadığı, fesihten kısa süre önce ve sonra aynı niteliklerde yeni işçi alımı yapılıp yapılmadığı, fesih dışındaki önlemler ile ekonomik daralmanın giderilip giderilemeyeceği hususları araştırılmalı ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.