Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2023 Esas 2022/3123 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... 10. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : TESPİT

İLK DERECE
MAHKEMESİ : Serik 1. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilin iş/işyeri değiştirilerek çalışma koşullarının değiştirilmesine ve ağırlaştırılmasına ilişkin, davalı işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesine, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 24/4 hükmüne, işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin 10/a maddesine ve Yargıtay yerleşik içtihatlarına aykırı olan, sendikal saiklerle kötüniyetli şekilde tesis edilen 06.01.2021 tarih ve 32002792-903.07.01-13 sayılı işlemin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece özetle işyeri sendika temsilcisi olan davacının görev yerinin değiştirilebilmesi için rızasının gerektiği ancak bu usule uyulmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince özetle “Dosya içerisine giren Hizmet - İş Sendikası yazı cevabına göre davacı 24.01.2014 tarihinde taraf sendikaya üye olmuş, 02.08.2019 tarihinde emeklilik nedeniyle üyeliği düşürülmüştür. Yani iptale konu belediye görevlendirme kararı tarihi olan 06.01.2021 tarihinde davacı işçi taraf sendika üyesi olmayıp 02.08.2019 tarihinde üyeliği düşmüştür. Davacı işçinin dava konusu iptale konu görevlendirme kararından sonra yeniden üyelik başvurusunda bulunması ve yeniden üye olmasının sonuca etkisi yoktur. Davacının 02.08.2019 tarihinde üyeliğinin düşmesiyle işyeri sendika temsilciliği de kendiliğinden sona erdiğinden iptale konu görevlendirme kararının alındığı tarihte davacının işyeri sendika temsilcisi olduğu kabul edilemez.” gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun “İşyeri sendika temsilciliğinin güvencesi” başlıklı 24’üncü maddesine göre;
“(1) İşveren, işyeri sendika temsilcilerinin iş sözleşmelerini haklı bir neden olmadıkça ve nedenini yazılı olarak açık ve kesin şekilde belirtmedikçe feshedemez. Fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde, temsilci veya üyesi bulunduğu sendika dava açabilir.
(2) Dava basit yargılama usulüne göre sonuçlandırılır. Mahkemece verilen karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi kesin olarak karar verir.
(3) Temsilcinin işe iadesine karar verilirse fesih geçersiz sayılarak temsilcilik süresini aşmamak kaydıyla fesih tarihi ile kararın kesinleşme tarihi arasındaki ücret ve diğer hakları ödenir. Kararın kesinleşmesinden itibaren altı iş günü içinde temsilcinin işe başvurması şartıyla, altı iş günü içinde işe başlatılmaması hâlinde, iş ilişkisinin devam ettiği kabul edilerek ücreti ve diğer hakları temsilcilik süresince ödenmeye devam edilir. Bu hüküm yeniden temsilciliğe atanma hâlinde de uygulanır.
(4) İşveren, yazılı rızası olmadıkça işyeri sendika temsilcisinin işyerini değiştiremez veya işinde esaslı tarzda değişiklik yapamaz. Aksi hâlde değişiklik geçersiz sayılır.
(5) Bu madde hükümleri işyerinde çalışmaya devam eden yöneticiler hakkında da uygulanır.”
Belirtilen hüküm ile esas itibariyle işyeri sendika temsilciliğinin güvencesine ilişkin düzenleme yapılmış ise de maddenin son fıkrasında öngörüldüğü üzere amatör sendika yöneticileri de aynı güvenceden yararlanacaktır.
Bölge Adliye Mahkemesince davacının sendika üyeliğinin 02.08.2019 tarihinde emeklilik nedeniyle son bulduğu ve işyeri sendika temsilciliği görevinin de kendiliğinden sona erdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, karar dosya içeriğine uygun düşmemektedir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının 17.03.2017 tarihinde işyeri sendika temsilcisi olarak atandığı, 02.08.2018 tarihinde “Muhtarlık işleri müdürlüğü”nde görevlendirildiği, 02.08.2019 tarihinde iş akdinin feshedildiği, feshin geçersizliğine ilişkin açılan dava neticesinde davacının işe iadesine karar verildiği, bu kararın 05.11.2020 tarihli Bölge Adliye Mahkemesi kararı ile kesinleştiği, daha sonra davacının 24.11.2020 tarihinde işe başlatıldığı, 06.01.2021 tarihi itibariyle temizlik işleri müdürlüğünde görevlendirildiği ve davacının bu görevlendirmeyi kabul etmediği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan dosya içeriğinden davacının 11.10.2020 tarihinde şube yönetim kurulu asil üyesi seçildiği ve amatör yönetici olarak görevini sürdürdüğü görülmektedir.
Dosya kapsamında mevcut sendika üyelik kayıt dökümüne göre davacının sendika üyeliğinin 02.08.2019 tarihinde emeklilik sebebiyle düştüğü ancak sigortalı hizmet döküm cetveline göre davacının çalışmasının kesintisiz olarak devam ettiği görülmektedir.
Belirtmek gerekir ki, işveren tarafından verilen 05.08.2019 tarihli işten ayrılış bildirgesi ile işten çıkış kodunun 08 (Emeklilik [yaşlılık] veya toptan ödeme nedeniyle) olarak bildirildiği ve davacının sendika üyeliğinin bu sebeple düştüğü anlaşılmaktadır. Söz konusu işten ayrılış bildirgesi geçersizliğine karar verilen fesih işlemine ilişkin olduğundan, davacının sendika üyeliğini sona erdirecek bir gerekçe teşkil etmeyeceği açıktır. Nitekim Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında da davacının yaşlılık aylığı almadığı belirtilmektedir.
Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında, sendika üyeliğinin devam ettiği gözetildiğinde davacının 11.10.2020 tarihinden itibaren amatör yönetici sıfatıyla 6356 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesi kapsamındaki güvenceden yararlandığı, davacının yazılı rızası olmaksızın işyerinin değiştirildiği ve bu itibarla davanın kabulü ile dava konusu işyeri değişikliğine dair işlemin geçersiz sayılmasına karar verilmesi gerektiği tartışmasızdır.
Anılan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.