(Kapatılan)16. Hukuk Dairesi 2021/2960 E. , 2021/3781 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İlçesi ... köyü çalışma alanında bulunan 147 ada 1 parsel sayılı 956,05 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle iki katlı kargir ev ve arsası vasfıyla, davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu ileri sürerek, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 147 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile arsa vasfıyla Hazine adına tesciline, üzerinde bulunan 2 katlı kargir ev ve ahırın Halil İbrahim oğlu ..."ya ait olduğunun tapu kaydının beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davalının çekişmeli taşınmazda 20 yılı aşkın zamandır aralıksız ve çekişmesiz malik sıfatı ile zilyetliğinin bulunmadığı ve taşınmaz üzerine ev ve ahır yapılarak kullanıldığı, tarımsal faaliyette bulunulmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğunu ve 1994 ile 1999 yıllarında davalının taşınmaza yaptığı müdahalenin men"ine karar verildiğini, dolayısıyla zilyetlikle kazanım şartlarının oluşmadığını ileri sürerek dava açtığı halde, ... Kaymakamlığı’nın 1994/37 ve 1999/48 Karar sayılı men kararlarına ilişkin dosyalar getirtilerek kapsamları belirlenmemiş, taşınmazın öncesi itibariyle devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olmadığı, imar ihya gereken yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar ihyanın hangi tamamlanıp tamamlanmadığı, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususları açıklığa kavuşturulmamış, bu kapsamda taşınmazın niteliğini ve kullanım durumunu en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde hava fotoğraflarından yararlanılmamış ve komşu taşınmazlara ilişkin kadastro tutanak ve dayanakları getirtilerek uygulanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, ... Kaymakamlığı’nın 1994/37 ve 1999/48 Karar sayılı men kararlarına ilişkin dosyaları ve çekişmeli taşınmaza ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden celp edilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi heyeti, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar- ihyaya muhtaç olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki ortaya çıkması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle bu çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, komşu parsel tutanak ve var ise dayanakları uygulanmalı ve bu yolla yerel bilirkişi ve tanık sözleri denetlenmeli; kaymakamlık men kararlarının kapsamı varsa krokilerine, krokilerinin bulunmaması halinde kararda yazılı sınırlar yerel bilirkişi ve tanıklardan sorularak kapsamı belirlenmeli, yerel bilirkişi ve tanıkların zeminde gösterdiği sınırlar teknik bilirkişiye haritasında işaretlettirilmeli ve fen bilirkişisine, keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden, hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, dava konusu taşınmazın sınırını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın konumunu hava fotoğrafları üzerinde göstermesi istenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olmadığını, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın her yönünden çekilmiş ve sınırlarını gösterir renkli fotoğrafların eklendiği, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor düzenlemeleri istenilmeli ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkeme bu hususlar göz ardı edilerek, eksik araştırma ve incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden, davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.