9. Hukuk Dairesi 2020/5129 E. , 2021/2972 K.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin .... İşletmesi Genel Müdürlüğü"nün 6. Bölge Müdürlüğü"nde 1990 yılı içinde sanatsız işçi olarak işe başladığını, çalışmaya devam ederken Endüstri Meslek Lisesini bitirdiğini, Toplu İş Sözleşmesi"ne göre kadroya alındığı tarihte Endüstri Meslek Lisesi mezunu olduğundan 6. dereceden kadroya alınması gerekirken Toplu İş Sözleşmesi hükümleri göz önünde bulundurulmadan 10. dereceden işe başlatıldığını ve belirli süreli işçilikte geçen çalışmalarının derece ve kademesinde dikkate alınmadan terfilerinin yapıldığını belirterek derece ve kademe tespiti ile fark ücret, ikramiye, ilave tediye alacakları ile eşit davranmana tazminatının davalıdan tahsilini istemiştir
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zaman aşımı def"inde bulunduklarını, davacıya davalı işyerinde çalıştığı dönemde Toplu İş Sözleşmesinden doğan hakları ile diğer haklarının tam ve eksiksiz olarak ödendiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, 1995-1997 yılını kapsayan Toplu İş Sözleşmesi 25.maddesinde işveren tarafından işe alınacak olanlara verilecek derecenin düzenlendiği, bu maddenin 1.fıkrasının 1.bendinde sanatkar işçilik işlerine alınacaklarla ilgili düzenleme mevcut olup, 2.bendinde ise sanatsız işçilik işlerine alınacaklara ilişkin düzenleme mevcut olup her ikisinin de ilk kez işe başlayacak işçilere yönelik düzenlemeler olduğu, aynı Toplu İş Sözleşmesi"nin 60. maddesinde ise sanatsız işçilerin terfi durumlarının düzenlendiği, ancak sanatsız işçi olarak işe başlayan ancak çalışırken meslek lisesi diploması alıp sanatlı işçi konumuna geçen işçilere ilişkin Toplu İş Sözleşmesi ‘nde düzenleme yer almadığı açıklanan bu sebeplerle davacı işçiye ilgili Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin uygulanmamasının hukuka aykırılık teşkil etmemekle beraber davacıya eşit davranılmadığını da göstermediği gerekçesiyle fark ücret ve eşit davranmama tazminatı taleplerinin reddi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı işçinin derece ve kademesinin toplu iş sözleşmesi hükümleri doğrultusunda yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı olarak davacının fark ücret talebinde bulunup bulunamayacağı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Davalı işyerinde 01.03.1997 – 28.02.1999 tarihleri arasında yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesinin 25. maddesinin (d) bendinde “Sanat enstitüsü, Endüstri meslek lisesi, teknik liseyi bitirenler ile Devlet Demiryolları Pratik Sanat Okulu mezunları 6. dereceden işe alınırlar. Şu kadar ki Teknik lise mezunları 6. derecede 1 yıl kıdemli sayılarak 1/3 oranında ücret artırımı verilir.” hükmü, 01.03.2009- 28.02.2011 tarihleri arası yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesinin 57/2 maddesinde : “ II- Bu toplu iş sözleşmesi kapsamına giren işyerlerinde daimilik arz eden ve 19. madde hükmüne göre belirsiz süreli hizmet akdiyle işçi çalıştırılması gereken işlerde belirli süreli hizmet akdiyle çalıştırılan işçilerden 01.06.1991 tarihinden sonra, hizmet akitleri belirsiz süreli hizmet akdine dönüştürülen işçilerin bu işlerde 01.06.1987 tarihinden sonra geçen tüm hizmetleri terfıye esas kıdemlerinde dikkate alınır. Bunlara, hizmet akidleri belirsiz süreli hizmet akdine dönüştürüldüğü tarihi takip eden aybaşından itibaren, bu kıdemlerine göre belirlenecek derece ve kademesi üzerinden ücret ödenir. “ hükmü yer almaktadır.
Somut olayda, davacının 1990 yılında geçici işçi statüsü ile davalı iş yerinde çalışmaya başladığı ve 28.03.1997 tarihinde kadroya alındığı, geçici işçi olarak çalıştığı dönem içerisinde davacının Endüstri Meslek Lisesinden mezun olduğu ve diploma tarihinin 08.09.1995 olduğu, 07.07.2009 tarihinde de sanatkar grubuna geçirildiği hususları dosya kapsamından anlaşılmıştır. Öncelikle davacının 28.03.1997 tarihinde kadroya alındığı esna da endüstri meslek lisesi mezunu olduğu gözetilmeden 10.dereceden işe başlatılması ile davacının 1990-28.03.1997 yılları arasında geçici işçilikte geçen hizmet süresinin de terfiye esas derecece ve kademesinde dikkate alınmaması hatalı olmuştur.
Bu sebeple Mahkemece, adı geçen Toplu İş Sözleşmesi düzenlemeleri gözetilerek davacının kadroya alındığı 28.03.1997 tarihinde 6. dereceden işe başlatılması gerektiğinin kabulü ile geçici işçilikte geçen hizmet süresi de eklenerek derece ve kademesi tespit edilmeli ve varsa fark ücret alacağının hüküm altına alınması gerekirken hatalı gerekçe ile İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde karar verilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davacının istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 01.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.