Danıştay 2. Daire 2019/3140 Esas 2021/4792 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3140
Karar No : 2021/4792

DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALILAR : 1- ...Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri ...
2- ...Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

DAVANIN KONUSU : Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine ilişkin Ordu Valiliğinin ...günlü, ...sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olarak gösterilen ve 21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından; 2012 yılından itibaren ...Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi (...Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi) Müdürü olarak görev yapmakta iken, 02/08/2017 tarihinde ailevi nedenlerden ötürü ve kendi isteği ile istifa etmek zorunda kaldığı, bu tarihten sonra Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görevine devam ettiği, 2019 Yılı Eğitim Kurumlarına Yeniden ve İlk Defa Yönetici Görevlendirmeleri konulu duyuru üzerine yaptığı başvurusunun, halen yönetici olmadığı için yeniden görevlendirme kapsamında MEBBİS üzerinden kabul edilmediği, bu defa 20/03/2019 tarihli dilekçe ile, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda talepte bulunduğu, Ordu Valiliğinin ...günlü, ...sayılı cevabi yazısı ile, halihazırda öğretmen olarak görev yapması nedeniyle, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği hükümleri uyarınca yöneticiliğe yeniden görevlendirme kapsamında başvuru hakkının bulunmadığı şeklinde cevap verildiği; anılan Yönetmelik hükümlerine göre, daha önce yöneticilik görevinden bulunup halen öğretmen olarak görev yapanların, ilk defa yönetici olarak görevlendirilecek kişiler grubuna dahil edildiği ve daha önceden yöneticilik görevinde bulunmamış kişiler ile birlikte yazılı ve sözlü sınav puanlarına göre ancak yönetici olarak tekrar görevlendirilebilecekleri, mevcut yöneticilerin ise, dört veya sekiz yıllık görev süresini doldurması üzerine, yazılı ve sözlü sınava girmeden, Yönetmelik eki EK-1 değerlendirme formunda yer alan kriterlere göre yapılacak değerlendirme sonucunda ortaya çıkan puanlama ile görevlendirildiği, daha önce yöneticilik yapmış olanların kazanılmış hakları korunmayarak, yeniden atanma kapsamında değerlendirilmemelerinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu, mevcut durumun idarenin takdir yetkisi ile de açıklanamayacağı, çünkü takdir yetkisini, keyfi, mutlak ve sınırsız bir şekilde kullanması gibi bir durumun hukuk devleti için söz konusu olamayacağı ileri sürülmüştür.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI :
1- Milli Eğitim Bakanlığı tarafından; Anayasa'nın 124. maddesinde, Bakanlıkların kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve üst hukuk normlarına aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri hususunun düzenlendiği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesinde, okul müdürlüğü, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığı görevlerinin öğretmenlerce ikinci görev kapsamında yürütüleceğinin hüküm altına alındığı, ikinci görev kapsamında yürütülmesi gereken söz konusu görevler bakımından tahsis edilmiş bir kadro bulunmadığı, dolayısıyla bu görevleri yürütenlerin asıl kadrolarının öğretmenlik olduğu, buradan hareketle, 652 sayılı KHK'nın 6528 sayılı Kanunla değişik 37. maddesinin 8. fıkrasında düzenlemeler yapıldığı, bu çerçevede hazırlanarak yürürlüğe konulan "Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği" ile eğitim kurumlarına yönetici görevlendirmelerine ilişkin usul ve esaslarının düzenlendiği, bu bağlamda, uyuşmazlık konusu Yönetmelik maddeleri ile de, yeniden ve ilk defa görevlendirileceklere yönelik hükümlere yer verildiği, daha önce yöneticilik görevinde bulunup herhangi bir nedenle yöneticilik görevinden ayrılmış olup, halen öğretmen olarak görev yapanların ilk defa yönetici görevlendirme kapsamında değerlendirileceğinin öngörüldüğü, dava konusu düzenlemenin, bizzat kanun koyucu tarafından konulan kanun hükmünün tekrarı niteliğinde ve üst hukuk normlarına uygun olduğu, değiştirici, genişletici veya daraltıcı bir durumun bulunmadığı, dava konusu işlemin de, ilgili mevzuat doğrultusunda, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek tesis edildiği, yasal ve hukuki dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
2- Ordu Valiliği tarafından; Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği hükümlerine göre, "ilk defa görevlendirme" ve "yeniden görevlendirme" olmak üzere, yöneticiliğe iki şekilde görevlendirme yapıldığı, bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda dört ya da sekiz yıllık görev süresini tamamlayan ve başvuru tarihinde yönetici olarak görev yapanların yeniden görevlendirme kapsamında; başvuru tarihinde kadrosu öğretmen olanların ise (daha önce asaleten yöneticilik görevinde bulunmuş olanlar da dahil olmak üzere) ilk defa görevlendirme kapsamında başvuru yapabildikleri; davacının, Müdür olarak görev yapmakta iken dört yıllık görev süresini doldurmadan kendi isteğiyle yöneticilik görevinden ayrıldığı, dava konusu Yönetmelik hükümlerine göre, 2019 yılındaki yöneticiliğe görevlendirme sürecinde öğretmen olarak görev yaptığı için yeniden görevledirme kapsamında başvuru hakkının bulunmadığı, ancak yazılı ve sözlü sınavda başarılı olmak ve diğer şartları da taşımak kaydıyla ilk defa görevlendirme kapsamında başvuru hakkının olduğu, netice itibarıyla dava konusu işlemlerde mevzuata aykırılık bulunmadığı, hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddine karar verilmesi gerektiği yolunda savunma yapılmıştır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...DÜŞÜNCESİ : Dava konusu olan düzenleme yönünden karar verilmesine yer olmadığına; dava konusu bireysel işlem yönünden ise davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava, Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine ilişkin Ordu Valiliğinin ...günlü, ...sayılı işlemi ile bu işlemin dayanağı olarak gösterilen ve 21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinin iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasa'nın 124. maddesinde, Bakanlıkların kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve üst hukuk normlarına aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri öngörülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesinde, okul müdürlüğü, müdür başyardımcılığı ve müdür yardımcılığı görevlerinin öğretmenlerce ikinci görev kapsamında yürütüleceğinin hüküm altına alındığı, bu hüküm uyarınca ikinci görev kapsamında yürütülmesi gereken söz konusu görevler bakımından tahsis edilmiş bir kadro bulunmadığı, dolayısıyla bu görevleri yürütenlerin asıl kadrolarının öğretmenlik olduğu, buradan hareketle, 652 sayılı KHK'nın 6528 sayılı Kanunla değişik 37. maddesinin 8. fıkrasında düzenlemeler yapıldığı, bu çerçevede hazırlanarak yürürlüğe konulan "Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği" ile, eğitim kurumlarına yönetici görevlendirmelerine ilişkin usul ve esaslarının düzenlendiği, bu bağlamda, dava konusu olan Yönetmelik maddeleri ile de, yeniden ve ilk defa görevlendirileceklere ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
Dava konusu düzenlemelerin, üst hukuk normlarına uygun olduğu ve değiştirici, genişletici veya daraltıcı bir durumun bulunmadığı, dava konusu düzenlemelerde usul ve paralellik bulunduğu, dava konusu işlem, ilgili mevzuata ve üst hukuk normlarına uygun olarak, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek tesis edildiğinden anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Dava dosyasının incelenmesinden; Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görev yapan davacının, daha önce Okul Müdürü olarak görev yaptığı ve en son olarak da ...Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde Müdür olarak görev yapmakta iken, ailevi nedenlerden ötürü ve kendi isteğiyle yöneticilik görevinden 12/09/2017 tarihinde ayrıldığı, 20/03/2019 tarihli dilekçesi ile, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda talepte bulunduğu, Ordu Valiliğinin ...günlü, ...sayılı cevabi yazısı ile, davacının halihazırda öğretmen olarak görev yapması nedeniyle, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği hükümleri uyarınca yöneticiliğe yeniden görevlendirme kapsamında başvuru hakkının bulunmadığı şeklinde cevap verilmesi üzerine, görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 124. maddesinde; "Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler." hükmü yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesinin 2. fıkrasında, "(Değişik: 23/2/1995 – KHK-547/8 md.) Asıl görevlerinin yanında;
a) (Değişik: 4/7/2012-6354/ 3 md.) Tabiplere; il ve ilçe sağlık müdürlüğü, il sağlık müdür yardımcılığı, halk sağlığı müdürlüğü, halk sağlığı müdür yardımcılığı, sağlık grup başkanlığı, baştabiplik, baştabip yardımcılığı ile il sağlık ve halk sağlığı müdürlüklerinde ilgili mevzuatı uyarınca tabipler tarafından yürütülmesi öngörülen şube müdürlükleri,
b) Diş hekimlerine ve veterinerlere, meslekleri ile ilgili baştabiplik,
c) Veteriner, dişhekimi ve eczacılara; baştabip yardımcılığı,
d) Öğretmenlere; okul ve enstitü müdürlüğü, başyardımcılığı ve yardımcılığı görevleri,
ikinci görev olarak yaptırılabilir." hükmüne yer verilmiştir.
652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin 8. fıkrasında, "(Değişik: 1/3/2014-6528/22 md.) Okul ve Kurum Müdürleri, İl Millî Eğitim Müdürünün teklifi üzerine, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcıları ise Okul veya Kurum Müdürünün inhası ve İl Millî Eğitim Müdürünün teklifi üzerine Vali tarafından dört yıllığına görevlendirilir. Bu görevlendirmelerin süre tamamlanmadan sonlandırılması, süresi dolanların yeniden görevlendirilmesi ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra kapsamındaki görevlendirmeler özlük hakları, atama ve terfi yönünden kazanılmış hak doğurmaz." hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesi ile 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 36. ve 37. maddelerine dayanılarak hazırlanıp, 21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği'nin;
"Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde, "(1) Bu Yönetmelikte geçen; ...
f) İlk defa görevlendirme: Müdür ve müdür yardımcılığına ilk defa görevlendirilecekler ile daha önce yöneticilik görevinde bulunup hâlen öğretmen olarak görev yapanlardan yöneticiliğe görevlendirilecekleri,
....
i) Yeniden görevlendirme: Bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda dört yıllık görev süresini dolduran yöneticilerin aynı ya da farklı eğitim kurumlarına, bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda sekiz yıllık görev süresini dolduran yöneticilerin ise farklı eğitim kurumlarına görevlendirilmelerini, ... ifade eder." hükmüne;
"Yönetici görevlendirmede izlenecek yöntem" başlıklı 14. maddesinde, "(1) Yöneticiliğe ilk defa görevlendirme yazılı sınav ve sözlü sınav sonucuna göre; yöneticiliğe yeniden görevlendirme ise Ek-1’de yer alan Form üzerinden yapılacak değerlendirme sonucu belirlenen puanlar dikkate alınarak puan üstünlüğüne göre yapılır." hükmüne;
"Yönetici olarak yeniden görevlendirileceklere ilişkin duyuru ve başvuru" başlıklı 26. maddesinde, "(1) Müdür veya müdür yardımcısı olarak yeniden görevlendirilecekler bakımından, ilk defa yönetici görevlendirmesi yapılmadan önce olmak üzere, boş bulunan eğitim kurumları ile dört ve sekiz yıllık görev süresini dolduran müdür ve müdür yardımcılarından boşalacak eğitim kurumları, il millî eğitim müdürlüklerinin internet sitesinde duyurulur.
(2) Bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda dört yıllık görev süresini dolduran yöneticilerden aynı ya da farklı eğitim kurumlarına, bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda sekiz yıllık görev süresini dolduran yöneticilerden ise farklı eğitim kurumlarına aynı unvanla yeniden görevlendirilme isteğinde bulunanların başvuruları elektronik ortamda alınır.
(3) Müdür veya müdür yardımcısı olarak yeniden görevlendirilmek üzere başvuruda bulunanlara en fazla 10 eğitim kurumu tercih etme hakkı verilir." hükmüne;
"Müdürlüğe yeniden görevlendirme" başlıklı 27. maddesinde, "(1) Bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda dört yıllık görev süresini dolduran müdürlerin aynı ya da farklı eğitim kurumlarına, bulundukları eğitim kurumunda aynı unvanda sekiz yıllık görev süresini dolduran müdürlerin ise farklı eğitim kurumlarına müdür olarak yeniden görevlendirilmelerinde, Ek-1’de yer alan Form üzerinden yapılacak değerlendirmeye göre belirlenen puanlar dikkate alınır. ..." hükmüne yer verilmiştir.
Dava Konusu Yönetmeliğin İncelenmesi :
21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve dava konusu olan Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği, 05/02/2021 günlü, 31386 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Seçme ve Görevlendirme Yönetmeliği'nin 41. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olup, karar tarihi itibarıyla yürürlükte olmayan Yönetmeliğin davaya konu maddesi bakımından, davanın konusuz kaldığı anlaşılmaktadır.
Ancak, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı açıktır.
Dava Konusu Bireysel İşlemin İncelenmesi :
Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görev yapan davacının, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine ilişkin Ordu Valiliğinin 22/03/2019 günlü, ...sayılı işleminin iptali istemi yönünden;
Dava konusu Yönetmeliğin üst hukuk normu olarak 657 sayılı Kanun'da ve 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de; öğretmenlere, okul ve enstitü müdürlüğü, başyardımcılığı ve yardımcılığı görevlerinin, ikinci görev kapsamında verilebileceği; eğitim kurumu yöneticiliğine görevlendirilmenin dört yıllığına yapılabileceği ve süresi dolanların yeniden görevlendirilmesine ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği ve söz konusu görevlendirmelerin özlük hakları, atama ve terfi yönünden kazanılmış hak doğurmayacağı yolunda düzenlemelere yer verildiği görülmektedir.
Bu durumda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 88. maddesi ile 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesi kapsamı ve sınırları çerçevesinde, bu yasal düzenlemelerin uygulanmasına yönelik olarak, ikincil bir düzenleme yapıldığı anlaşılmakta olup, dava konusu olan düzenlemede, kamu yararına, hizmet gereklerine ve üst hukuk normlarına aykırılık görülmemiştir.
Bununla birlikte, Yönetmelik hükümlerinde belirtildiği üzere, daha önce yöneticilik görevinde bulunup hâlen öğretmen olarak görev yapanların, yazılı sınav ve sözlü sınav sonucuna göre okul yöneticiliğine görevlendirilmeleri gerektiğinden, daha önce yöneticilik görevinde bulunup hâlen öğretmen olarak görev yapan davacının, mevcut yöneticiler gibi yeniden görevlendirme kapsamında başvuru hakkı verilmesi yolundaki isteminin reddine ilişkin tesis edilen dava konusu bireysel işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 21/06/2018 günlü, 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA oyçokluğuyla;
2. Ordu ili, Fatsa ilçesi, ...Anadolu Lisesinde Tarih Öğretmeni olarak görev yapan davacının, daha önce okul müdürü olarak görev yapmış olması nedeniyle yeniden yönetici görevlendirme kapsamında tarafına müracaat hakkı verilmesi yolunda yaptığı başvurunun reddine ilişkin Ordu Valiliğinin ...günlü, ...sayılı işlemi yönünden ise DAVANIN REDDİNE oybirliğiyle;
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ...-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine;
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ...-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine;
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 09/12/2021 tarihinde karar verildi.


(X) KARŞI OY :

İdari Yargı denetiminin amacının "hukuka uygunluk" olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare Hukukunun ve İdari Yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi ve tarafların davadaki haklılık durumuna göre de yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelikle yürürlükten kaldırılması nedeniyle, düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle, karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen kararın bu kısmına katılmıyorum.