Esas No: 2022/1593
Karar No: 2022/1551
Karar Tarihi: 03.11.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi 2022/1593 Esas 2022/1551 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi, İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ihtiyati tedbir talebini reddettiği bir davada, davalı şirketin açtığı başka davalardan dolayı zarara uğradığı ve nakde çevrilmeleri durdurulması gerektiği iddiasının istinaf başvurusunu görüştü. Mahkeme, TTK 636/4 ve 638/2 maddelerinin şirketin feshi davası açıldığında mahkemenin tarafların birinin istemi üzerine gerekli önlemleri almaya yetkili olduğuna ve HMK 389-390 maddelerinin de ihtiyati tedbir kararının sadece dava taraflarını kapsadığına değinerek, davalı şirketin talebini reddetti. Ayrıca, davalının iddia ettiği teminat mektupları hakkında ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği belirtildi. Sonuç olarak, istinaf başvurusu esastan reddedildi. Kanun maddeleri açıklaması: TTK 636/4 ve 638/2 maddeleri, fesih davası açıldığında mahkemenin tarafların birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alabileceği konusunu düzenler. HMK 389. maddesi, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesinin birtakım koşullarını
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1593
KARAR NO: 2022/1551
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 01/07/2022 (Ara Karar)
NUMARASI: 2017/1024 Esas
TALEP: İhtiyati Tedbir
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 03/11/2022
İhtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin 01/07/2022 tarihli ara kararın birleşen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü.
TALEP: Birleşen 2017/1040 Esas sayılı davada davalı ...Ltd. Şti. vekili 01/07/2022 tarihli dilekçesiyle; müvekkili şirkete karşı davacı ... tarafından açılan davalar ve icra takipleri sebebiyle müvekkili şirketin başta ticari faaliyetleri olmak üzere, maddi ve manevi zarara uğradığını, müvekkili şirketin ticari faaliyetleri sebebiyle, bankalar tarafından düzenlenmiş olan, dava ve icra dosyaları ile üçüncü kişiler ve kamu kurum ve kuruluşları nezdinde teminat mektuplarının mevcut olduğunu, yüksek meblağlardaki işbu teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin, müvekkili şirket için geri dönülemez zararlara sebebiyet vereceğini, bununla birlikte yargılama süreçlerini de etkileyeceğini, birleşen İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2017/1040 E. sayılı dosyasında şirketin feshi ve tasfiyesi davasına ilişkin olarak kayyım atandığını, fesih davası kapsamında gerekli önlemleri almaya ve tedbir kararı vermeye mahkemenin yetkili olduğunu, İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2020/771 E. sayılı dosyasında müvekkili şirket tarafından menfi tespit davası açıldığını, bu davanın reddine karar verildiğini, yargılama sırasında tedbir taleplerinin teminat karşılığında kabulüne karar verildiğini, davanın reddinden sonra teminat mektubunun ödenmesinin talep edildiğini, bu teminat mektubu dışında Vergi Dairelerine ve TOKİ'ye verilmiş teminat mektuplarının da bulunduğunu belirterek tüm bu teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi için öncelikle teminatsız, Mahkeme aksi kanaatte olması halinde belirlenecek uygun bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARI: Mahkemece, davada ancak dava konusu ile ilgili ve davanın tarafları için hüküm ifade etmek üzere şartları varsa ihtiyati tedbir kararı verilebileceği, dava dışı 3. Kişilerin haklarını etkileyecek bir biçimde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği, davanın tarafları dışında başka şirket veya Vergi Dairesinin haklarını etkileyecek şekilde asıl ve birleşen davalarının konusu olmayan teminat mektupları ile ilgili ihtiyati tedbir kararı verilmeyeceği gerekçesiyle birleşen davada davacı ... Tic. Ltd. Şti. nin teminat mektupları ile ilgili ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı birleşen davada davacı vekili, esas olan tarafların ortağı bulunduğu ...Ltd. Şti'nin devamlılığı olduğunu, davacı tarafından açılan davalardan önce müvekkili şirketin çeşitli bankalar nezdinde düzenlenmiş çok sayıda teminat mektubu bulunduğunu, davacı tarafından açılan haksız davalar nedeniyle müvekkili şirketin maddi ve manevi olarak zarar gördüğünü, mahkemece 16/06/2022 tarihli ara kararında belirtildiği üzere TTK'nın 636/4 ve 638/2 maddeleri uyarınca şirketin feshi davasında kayyım tayini dahil, mahkemece gerekli önlemlerin alınabileceğinden bahsedildiğini, müvekkili şirketin menfaatlerinin korunması için gerekli önlemleri almaya ve ihtiyati tedbir kararı verilmesinin mahkemenin yetkisinde olduğunu, dava dışı tüzel kişi tarafından müvekkili şirket hakkında başlatılan İstanbul ... İcra Dairesi'nin ... Esas sayılı takip dosyasına karşı müvekkili şirket tarafından menfi tespit davası açıldığını ve ihtiyati tedbir ara kararı ile müvekkili şirket tarafından İstanbul 10. ATM'nin 2020/771 Esas sayılı dosyasına teminat mektubu sunulduğunu, davanın reddine karar verilmesi ile teminat mektubunun bozdurulması için alacaklı tarafından bankaya müracaat edildiğini, bahse konu teminat mektubunun bozdurulmasının müvekkili şirketin mali durumunu ve bankalar nezdindeki itibarını olumsuz olarak etkileyeceğini, bu nedenle liste halinde sunulan teminat mektupları hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesi gerektiğini, her ne kadar mahkemece üçüncü kişilerin haklarını etkileyecek şekilde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği belirtilmiş ise de üçüncü kişiler tarafından talep edilen alacakların ilk derece mahkemesi dosyasında müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtların incelenmesinde değerlendirileceğini, kararın hatalı olduğunu belirterek ara kararın kaldırılmasını, öncelikle teminatsız olarak, aksi halde ise makul bir teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Talep, birleşen ... Esas sayılı limited şirketin feshi istemiyle açılan davada, davalı ...Ltd. Şti. tarafından dava konusu olmayan başka hukuki ilişkiler nedeniyle verilen teminat mektuplarının ihtiyati tedbir yoluyla nakde çevrilmesinin önlenmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçelerle ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiştir. TTK 636/4 m. uyarınca, fesih davası açıldığında mahkeme tarafların birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alabilir. HMK'nın 389. maddesi, "Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir." şeklindedir. HMK 390/3 maddesi de, tedbir talep eden tarafın dayandığı ihtiyati tedbir sebebini, türünü açıkça belirterek davanın esasına ilişkin kendisinin haklılığını yaklaşık ispat etmesi gerekmektedir. Öte yandan, ihtiyati tedbir kararı davanın tarafları arasında hüküm ifade etmekte olup, davanın tarafı olmayan üçüncü kişileri etkileyecek ve onların haklarını kısıtlayacak şekilde ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün değildir. Birleşen 2017/1040 Esas sayılı davada, davalı ...Ltd. Şti. vekili tarafından İstanbul 10. ATM'nin 2020/771 Esas sayılı dosyasında dava dışı ... San. ve Tic. Ltd. Şti'ne karşı açılan menfi tespit davasının müvekkili aleyhine sonuçlanması nedeniyle dosyaya sunulan teminat mektubunun nakde çevrilme riskinin bulunduğu belirtilerek ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen İstanbul 10. ATM'ye sunulan 66.877-TL tutarlı teminat mektubu ile İstanbul ... İcra Dairesi'ne sunulan 329.382-TL tutarlı, süresiz teminat mektubunun nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulmasını talep etmiştir. Bunun dışında ... Bankası A.Ş tarafından düzenlenen ve muhatabı Mecidiyeköy Vergi Dairesi Müdürlüğü olan ayrı ayrı 85.750-TL, 86.050-TL, 84.600-TL, 372.375- TL tutarlı, süresiz teminat mektuplarının; ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen, muhatabı Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı olan 3.950.000-TL tutarlı, süreli; ... Bankası A.Ş. tarafından düzenlenen ve muhatabı Mecidiyeköy Vergi Dairesi Müdürlüğü olan ayrı ayrı 572.850-TL, 111.230-TL, 211.170-TL, 223.180-TL, 322.100-TL ve 211.870-TL tutarlı, kesin teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesi talep edilmiştir. Her ne kadar tedbir talep eden şirket tarafından birleşen 2017/1040 Esas sayılı şirketin feshi davasında mahkeme tarafından alınacak önlemler kapsamında bahsi geçen teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin önlenmesi için ihtiyati tedbir talep edilmekte ise de, teminat mektuplarının muhataplarının asıl ve birleşen davalarda yer almadıkları gibi asıl ve birleşen davaların konusunu oluşturmayan, başka hukuki ilişkiler çerçevesinde düzenlendiği anlaşılan teminat mektuplarının şirketin feshi davasında mahkemece alınacak önlemler kapsamında ihtiyati tedbire konu edilmesi mümkün değildir. Davanın konusu ve muhatapları davanın tarafı olmayan bahsi geçen teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla durdurulması talebinin reddine dair ara kararda bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, mahkemenin 01/07/2022 tarihli ara kararında isabetsizlik bulunmadığından davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Birleşen 2017/1040 Esas sayılı dosyanın davalısı ... Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nun 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Peşin harcın karar harcına mahsubuna başkaca harç alınmasına yer olmadığına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 362(1)-f maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 03/11/2022