Danıştay 13. Daire 2021/4664 Esas 2021/4492 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/4664
Karar No:2021/4492

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

MÜDAHİL (DAVALI YANINDA) : ...İtfaiye Araçları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1) ...Çevre Hizmetleri Araç ve Ekipmanları Sanayi A.Ş.
2) ...Enerji İnşaat Endüstri Sistemleri San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı'nca 24/11/2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen "2 Kalem İtfaiye Aracı" ihalesine ilişkin olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun kabul edilerek ...İtfaiye Araçları Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin teklifinin değerlendirmeye alınması ile davacılar ...Çevre Hizmetleri Araç ve Ekipmanları Sanayi A.Ş. ile ...Enerji İnşaat Endüstri Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair 07/04/2021 tarih ve 2021/UM.I-743 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ihalenin birinci kısmının 14/01/2021 tarihli İhale Komisyonu kararı ile müdahil ... şirketi üzerinde bırakıldığı, 12/02/2021 tarihli düzeltici komisyon kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi isteklinin değiştiği, karara karşı yapılan şikâyet başvurusu üzerine alınan 08/03/2021 tarihli İhale Komisyonu kararıyla ... şirketinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmesi üzerine şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularında bulunulduğu, Kurulca, ... şirketinin teklifinin değerlendirmeye alınması, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin ise değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı,
Kurul kararının müdahil ...şirketin teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmının incelenmesinden; sunulmayacak belgeler tablosunda beyan edilen TS EN 1846/1-2-3 belgelerine ilişkin olarak şartname düzenlemesi, istekli tarafından beyan edilen belge ve alıma konu araç hakkında bilgi verilerek Türk Standartları Enstitüsü (TSE)'nden belgenin ihale konusu aracı kapsayıp kapsamadığının sorulduğu, verilen cevapta "… sadece belge kapsamında yazan Arazöz: Yangınla Mücadele ve Kurtarma Taşıtları için geçerli olup TS EN 1846-1 standardında 'Yüksekteki yangınlara müdahale aracı' olarak tanımlanan merdivenli itfaiye araçlarını (42 metrelik) kapsamamaktadır." şeklinde beyanda bulunulması üzerine şirketin TS EN 1846-1, TS EN 1846-2, TS EN 1846-3 standart belgelerinin "merdivenli itfaiye aracına" ait olmadığı görüşüne yer verildiğinden bahisle belgelerin geçersiz sayılarak teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verildiği, şirket tarafından aynı hususta TSE’ye sorulan bilgi yazısında "… EN 1846 1-2-3 (Yangınla mücadele ve kurtarma hizmet araçları) standardı itfaiye aracı olarak bilinen araçların temel standardı olmakla birlikte üzerine ilave ekipman eklenmesi durumunda ilgili standarda (EN 1777, EN 14043, EN 14044 vb.) uygunluğunun aranması gerekmektedir." ifadelerine yer verildiği,
İdari Şartname’de yeterlik kriteri olarak TS EN 1846/1-2-3 belgelerinin öngörüldüğü, alıma konu araçların temel ve üst yapısına ilişkin farklı standartların bulunduğu, şartnamede belirtilen belgelerin itfaiye araçlarının temel standardına ilişkin olduğu ve üst yapıyı kapsamadığı (somut olayda merdiven), düzenlemenin yeterlik kriterleri ile ulaşılmak istenen sonuca tam olarak karşılık gelmediği ve dokümanın bu hâliyle kesinleştiğinin anlaşıldığı, alıma konu aracın üst yapısına ilişkin olarak ulusal ve uluslararası standartların mevcut olduğu, ancak ihale dokümanında bu hususa ilişkin olarak herhangi bir yeterlik kriteri öngörülmediği, dolayısıyla ... şirketinin teklifinin ihale dokümanında belirlenen kritere uygun olarak sunulduğu anlaşıldığından Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı,
Kurul kararının, davacı iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmının incelenmesinden; Kurulca, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından, 2006/42/EC Sayılı Makine Direktifine göre düzenlenmiş bir uygunluk sertifikası sunulduğu, belgenin ... (Almanya) tarafından üretilen itfaiye döner tabla merdiveni için üst yapıya ilişkin olduğu, ekinde model bazında merdiven yüksekliklerine ilişkin bilgilerin yer aldığı, belgelendirmenin İdari Şartname’nin 7.5.3.2. maddesinde belirtilen yangınla mücadele ve kurtarma taşıtlarına değil, bunların üst yapısına ilişkin olup ihale konusu araca yönelik olmadığı, CE işaretine ilişkin iddia kapsamında başkaca bir inceleme yapılmadığı belirtilerek davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğine karar verildiğinden, belgelendirmenin söz konusu ihale konusu araca yönelik olup olmadığı hususunun netleştirilmesi amacıyla Mahkemenin 17/08/2021 tarihli ara kararıyla TSE'den, söz konusu uygunluk sertifikasının, yangınla mücadele ve kurtarma taşıtlarına ilişkin mi yoksa bunların üst yapısına mı ilişkin olduğunun ve ihale konusu iş bakımından uygun olup olmadığının sorulmasına ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'ndan, davacı iş ortaklığı tarafından sunulan uygunluk sertifikasının, ihale konusu iş bakımından uygun olup olmadığının sorulmasına karar verildiği, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı İdari İşler Şube Müdürlüğü'nce "... Bununla birlikte Mahkemenin tarafımızdan istemiş olduğu "2006/42/EC Sayılı Makine Direktifine göre düzenlenmiş uygunluk sertifikası" ile ilgili söz konusu işe ait İdari Şartname'de isteklilerden teklifi kapsamında herhangi bir belge/bilgi istenilmemiştir." şeklinde cevap verildiği, isteklilerin kendilerinden istenmeyen hususlarda yapacakları açıklamaların takdiren yapılmış bir açıklama olduğu, bu gerekçeyle davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılamayacağı anlaşıldığından Kurul kararının bu kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu Kurul kararının, ... şirketinin teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığından davanın kısmen reddine, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair kısmında hukuka uygunluk bulunmadığından Kurul kararının kısmen iptaline karar verilmiş; kararın iptale yönelik kısmı davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından şikâyete konu hususta 2006/42/EC sayılı Makine Direktifine göre düzenlenmiş bir uygunluk sertifikası sunulduğu, belgenin ... (Almanya) tarafından üretilen itfaiye döner tabla merdiveni için üst yapıya ilişkin olduğu, ekinde model bazında merdiven yüksekliklerine ilişkin bilgilerin yer aldığı, belgelendirmenin İdari Şartname'nin 7.5.3.2. maddesinde belirtilen yangınla mücadele ve kurtarma taşıtlarına değil, bunların üst yapısına ilişkin olduğu, Mahkemece, isteklilerin kendilerinden istenmeyen hususlarda yapacakları açıklamaların takdiren yapılmış bir açıklama olduğu belirtilmesine rağmen gelinen aşamada bu hâliyle yeterlik kriterine ilişkin olarak İdari Şartname gereğince herhangi bir belgelendirme yapılmadığı dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, Mahkemece TSE'den istenilen görüşten hiç bahsedilmeden ihaleyi gerçekleştiren idare olan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın görüşü esas alınarak karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı İtfaiye Dairesi Başkanlığı'nca 24/11/2020 tarihinde açık ihale usulü ile "2 Kalem İtfaiye Aracı" ihalesi gerçekleştirilmiştir.
İhaleye ilişkin olarak alınan son 08/03/2021 tarihli İhale Komisyonu kararıyla, ihalenin ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi olarak belirlenen davacılar ... Çevre Hizmetleri Araç ve Ekipmanları Sanayi A.Ş. ile ... Enerji İnşaat Endüstri Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin oluşturduğu iş ortaklığı üzerinde bırakılmasına, ... İtfaiye Araçları Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin teklifinin ise teklif zarfında sunulan TS EN 1846-1, TS EN 1846-2 ve TS EN 1846-3 standart belgelerinin uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine ... şirketi tarafından yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine 1)İdari Şartname'de yeterlik kriteri olarak belirlenen TS EN 1846/1-2-3 belgelerini ve şartnamede istenmemesine karşın EN 14043 belgelerini sunmasına rağmen teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ayrıca şikâyete verilen cevapta belgenin sistem üzerinden sorgulanamadığının belirtildiği, oysaki belge hakkında TSE'den görüş istenildiği ve EKAP üzerinden idarece defalarca sorgulandığı ve 2) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan kritere ilişkin olarak belge sunulmayıp sadece beyanda bulunulduğu, sunulan belgenin CE belgesi olduğu ve standarda ilişkin olmadığı iddialarıyla itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Kurulca yapılan inceleme sonucunda başvuru sahibinin iddiaları yerinde bulunarak başvuru sahibi ... şirketinin teklifinin değerlendirmeye alınması ile davacılar ... Çevre Hizmetleri Araç ve Ekipmanları Sanayi A.Ş.- ... Enerji İnşaat Endüstri Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine karar verilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "İhaleye katılımda yeterlik kuralları" başlıklı 10. maddesinde, "İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir: ... b) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için; ... 8) İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslararası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar, ...
İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. ...";
"Tekliflerin değerlendirilmesi" başlıklı 37. maddesinin 2. fıkrasında, "Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36. maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması hâlinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır." kuralı bulunmaktadır.
İhaleye ait İdari Şartname'nin "İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri" başlıklı 7.5.3.2. maddesinde, "a) Araçlar yangınla mücadele ve kurtarma taşıtları standardına (TS EN 1846-1, TS EN 1846-2, TS EN 1846-3 veya uluslararası dengi standardına) uygun olacaktır. İstekli buna ait belgeyi/belgeleri teklifi ile birlikte sunacaktır. İsteklilerin üretici firmadan alıp teklifleri ile birlikte sunacakları, bu konudaki beyan niteliğindeki belgeler kabul edilmeyecektir. ..." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan kurallara göre, ihale kapsamında ihale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslararası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikaların sunulmasının istenebileceği, yeterlik kriterlerine ve teklifleri ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olmadığı belirlenen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılacağı, uyuşmazlığa konu ihale kapsamında söz konusu 3 adet 42 metrelik merdiven aracı ile 1 adet 35 metrelik köpük kulesinin yangınla mücadele ve kurtarma taşıtları standardına (TS EN 1846-1, TS EN 1846-2, TS EN 1846-3 veya uluslararası dengi standardına) uygun olması gerektiği, buna ait belgelerin teklif ile birlikte sunulacağı, bu konuda beyan niteliğindeki belgelerin kabul edilmeyeceği anlaşılmaktadır.
İhaleyi gerçekleştiren idare ile ... şirketi tarafından Türk Standartları Enstitüsü'nden alınan görüşler incelendiğinde "... TS EN 1846/1-2-3 (Yangınla mücadele kurtarma hizmet araçları) standardı itfaiye aracı olarak bilinen araçların temel standardı olmakla birlikte üzerine ilave ekipman eklenmesi durumunda ilgili standarda (EN 1777, EN 14043, EN 14044 vb.) uygunluğunun aranması gerekmektedir." şeklinde görüş verildiği, alıma konu araçların temel ve üst yapısına ilişkin farklı standartların bulunduğu, İdari Şartname'nin 7.5.3.2. maddesinde belirtilen TS EN 1846/1-2-3 belgelerinin itfaiye araçlarının temel standardına ilişkin olduğu ve üst yapıyı kapsamadığı, bu bağlamda ihaleye katılan isteklilerce yangınla mücadele ve kurtarma taşıtları standardına dair belgelendirme yapılması gerektiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından İdari Şartname'nin 7.5.3.2. maddesinde belirtilen yeterlik kriterine ilişkin olarak 2006/42/EC sayılı Makine Direktifine göre hazırlanmış Uygunluk Sertifikasının sunulduğu, belgenin ... (Almanya) tarafından üretilen "itfaiye döner tabla merdiveni için üst yapıya" yönelik olduğu, İdari Şartname'de araçların temel standardına dair belgelendirme yapılması yönünde düzenleme yapılmış iken davacıların oluşturduğu iş ortaklığı tarafından araçların temel standardına ilişkin belge sunulmayıp üst yapıya ilişkin olan söz konusu uygunluk sertifikasının sunulduğu, dolayısıyla yeterlik kriterlerine ilişkin olarak herhangi bir belgelendirme yapılmadığından İdari Şartname'ye uygun olarak teklifte bulunulmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği yönünde düzeltici işlem belirlenmesine dair Kurul kararının bu kısmında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının dava konusu işlemin iptaline, davalı idare aleyhine yargılama giderlerine ve vekâlet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısımlarının BOZULMASINA,
3. Bu kısım yönünden de DAVANIN REDDİNE,
4. İlk derece aşamasında davalı idare aleyhine hükmedilen ....-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ....-TL temyiz yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
6. Davalı idare lehine Mahkemece vekâlet ücretine hükmedildiğinden yeniden vekâlet ücretine hükmedilmemesine.
7. Kullanılmayan ....-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idareye iadesine,
8. Müdahil tarafından yapılan toplam ....-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak müdahile verilmesine,
9. Posta giderleri avansından artan tutarın taraflara ve müdahile iadesine,
10. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
11. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 13/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.