Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2920 Esas 2022/3413 Karar Sayılı İlamı

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 19. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Salihli İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin tabi olduğu ... Sendikası ile ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (MASKİ) arasında 16/07/2014 tarihinde yürürlüğe giren Toplu İş Sözleşmesinin imzalandığını, davacının 6360 sayılı Büyükşehir Yasası ile ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 15/12/2014 tarihinden itibaren görevlendirildiğini, 6360 sayılı Büyükşehir Yasası'nın geçici 1. maddesinin 10. bendine göre her şartta iş kolu değişen işçilerin de eski Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiğini, bu maddeye rağmen İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün bu durumu gözetmediğini ve ücret farklarını maaşlara yansıtmadığını, davacının bugüne kadar hep bu alacak kalemlerini eksik aldığını ileri sürerek, davacının Toplu İş Sözleşmesinden faydalandırılmasını ve Toplu İş Sözleşmesi gereğince eksik aldığı fark ücret, sorumluluk zammı, yakacak yardımı ve yemek ücreti farkı alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (MASKİ) bünyesinde işçiyken 6360 sayılı Kanun sonrasında 15/12/2014 tarihinde müvekkili idareye devredildiğini, davacı idareye geçtikten sonra 15/01/2015 tarihinde ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında Toplu İş Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmenin zamansal olarak kapsadığı dönemin 16/07/2014-31/02/2015 tarihleri arası olduğunu, aralarında davacının da bulunduğu 42 işçinin Devlet Personel Başkanlığı'nın 06/11/2014 tarihli ve 5986 sayılı yazısı üzerine ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'den ayrılıp 15/12/2014 tarihinde davalı Kurumda işe başladıklarını, bu tarih itibariyle işçilerin üyesi bulundukları ... Sendikası ile hukuki bağlarının sona erdiğini, çünkü bu tarihte 10 numaralı iş koluna geçişin vuku bulduğunu, iş kolunu değiştirenlerin sendika üyeliğinin kendiliğinden biteceğinin 6356 sayılı Kanunun madde 19/7 hükmü gereği olduğunu, 15/12/2014 tarihinde ... Sendikası ile tüm bağları biten ve artık ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü personeli olan davacının yaklaşık 1 ay sonra 15/01/2015 tarihinde ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinden hareketle lehine haklar çıkarmasının hukuka aykırı olduğunu, 6356 sayılı Kanunun 39/1 maddesi uyarınca Toplu İş Sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri dışında kimsenin yararlanamayacağını, davacının sözleşme imza edildiği an işyerinin ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü değil ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü olduğunu, ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında akdedilen Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin ... Sendikasına üye olmayan ve ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'nde çalışmayan davacıya etkili olmasının imkansız olduğunu, davacının ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'nde iken tabi olduğu en son Toplu İş Sözleşmesinin 31/12/2013 tarihinde sona erdiğini, davacının tüm mali taleplerinin mesnetsiz olduğunu, davalı idarenin sonradan imzalanan mevzu bahis Toplu İş Sözleşmesi hükümlerinin ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'nden geçen davacı gibi işçilere tesir edip etmeyeceğini davalı Bakanlığa sorduğunu, ... Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün 02/02/2015 tarihli 1160811 sayılı yazısı ile savunmalarına paralel bir şekilde, davacı ile aynı durumda olanların 15/01/2015 tarihinde akdedilen Toplu İş Sözleşmesi'nden kaynaklı olarak mali haklar elde edemeyeceğinin belirtildiğini, öte yandan davacının 24/02/2015 tarihinde yeni işkoluna uygun olarak Koop-İş Sendikası'na geçtiğini alacağı maaşta Koop-İş Sendikasınca imzalanmış Toplu İş Sözleşmesi uyarınca iyileştirmelerden yararlanacağını, davacının herhangi bir mağduriyetinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2-Toplu iş sözleşmesi, işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında, iş sözleşmesinin yapılması, muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hükümleri düzenlemek için yapılan, tarafların karşılıklı hak ve borçlarını, Toplu İş Sözleşmesinin uygulanması ve denetimi ile uyuşmazlıkların çözüm yollarına ilişkin hükümleri de içerebilen yazılı bir sözleşmedir.
Bilindiği üzere, bireysel iş sözleşmeleri gibi toplu iş sözleşmeleri de, çalışma koşullarının belirlenmesi açısından başvurulması gereken en önemli kaynaklardandır. Kural olarak, bir iş sözleşmesinde yer alabilecek tüm konular Toplu İş Sözleşmesi ile de düzenlenebilir. Toplu iş sözleşmesi kollektif bir hukuki düzenleme niteliğinde bulunduğundan, iş sözleşmelerinin üzerinde ve maddi anlamda kanun gibi onları etkileyecek tarzda hükümler içerir. Toplu iş sözleşmelerinde; iş sözleşmelerinin yapılması, içeriği ve sona ermesine ilişkin hususları düzenleyen hükümler, toplu iş sözleşmelerinin zorunlu unsurlarındandır.
Dosya içeriğinden, davacı işçinin ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünde çalışmakta iken 6360 sayılı Kanun hükümleri gereğince nihai olarak 15.12.2014 tarihinde ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğüne devredildiği anlaşılmaktadır. Davacının devirden önce ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında 15.01.2015 tarihinde imzalanan 16.07.2014 ilâ 31.12.2015 yürürlük tarihli Toplu İş Sözleşmesinden yararlanması gerektiği anlaşılmaktadır.
Davacının devirden sonra çalışmaya devam ettiği ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü işyerinde ise 01.07.2012 ilâ 30.06.2015 tarihleri arasında geçerli Toplu İş Sözleşmesinin yürürlükte olduğu ve daha sonra da 20.11.2015 imza tarihli 01.07.2015-30.06.2018 yürürlük tarihli yeni Toplu İş Sözleşmesinin bağıtlandığı görülmektedir. Davacı da, nakilden sonra Toplu İş Sözleşmesinin tarafı Koop İş Sendikasına üye olmuş ve üyeliği de işverene bildirilmiştir.
Toplu iş sözleşmesi özerkliği, işçi ile işveren taraflarının karşılıklı anlaşarak aralarındaki ilişkiyi düzenleyen kuralları serbestçe koyabilmelerini ifade eder. Buna göre, yeni Toplu İş Sözleşmesinde, sona eren Toplu İş Sözleşmesinde yer alan hak ve menfaatlerin işçi aleyhine değiştirilmesi mümkündür.
Ayrıca 6360 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesinin 10. fıkrasının son cümlesine göre de “Devredilen veya nakledilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları; Toplu İş Sözleşmesi bulunan işçiler bakımından yenileri düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tabi oldukları Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre, Toplu İş Sözleşmesi olmayan işçiler bakımından 2012 yılı Eylül ayında geçerli olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir”.
Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında, Toplu İş Sözleşmesinden yararlanmakta olan davacının ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasındaki 16/07/2014-31/12/2015 yürürlük tarihli Toplu İş Sözleşmesinden devredildiği ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü işyerinde 01.07.2015-30.06.2018 yürürlük tarihli yeni Toplu İş Sözleşmesinin yürürlük başlangıcı 01.07.2015 tarihine kadar yararlandırılması, bu tarihten sonra ise 01.07.2015-30.06.2018 yürürlük tarihli yeni Toplu İş Sözleşmesinden yararlandırılarak davacının 15.12.2014 sonrası fark alacaklarının bulunup bulunmadığının belirlenmesi gerekir. Mahkemece, ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin 31/12/2015 tarihinde sona ereceğinden bahisle davacının bu Toplu İş Sözleşmesinden 31/12/2015 tarihine kadar yararlanmaya devam edeceği gerekçesiyle ilgili dönem ücretinin bu Toplu İş Sözleşmesi nazara alınarak belirlenmesi ve ücret farkı alacağının buna göre hesaplanması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 15/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.