15. Hukuk Dairesi 2016/36 E. , 2016/2095 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, hakedişlerden haksız olarak kesildiği iddia edilen bedellerin iadesi ve sözleşme dışı yapılan ek işlerin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı, hakedişlerden yapılan haksız kesintilerin iadesi ve sözleşme dışı yapılan iş bedellerinin tahsilini talep etmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda 169.919,93 TL ek iş bedeli ile 58.673,71 TL kesintinin davalıdan tahsiline karar verilmiş, karar; taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Davalının temyiz dilekçesinde her iki kalem alacak yönünden de kararın temyiz edildiği, hükmüne uyulan Dairemiz bozma ilâmının 1. bendinde bozma kapsamı dışında kalan tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bendinde ise kararın sözleşme dışı ek işler yönünden bozulmasına karar verildiği anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece Dairemiz bozma ilâmından önce mahkemece 58.673,71 TL kesintinin davacıya iadesine yönelik karar, bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşmiştir. Mahkemece bozma ilâmından sonra, hesaplanan ek iş bedeli ile bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşen 58.673,71 TL kesintinin tahsiline dair verilen karar kesinleştiğinden yeniden karar verilmesine yer olmadığı yönünde karar verilmesi gerekirken sadece ek iş bedeline yönelik hüküm kurulması doğru olmamıştır.
3-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 282. maddesi uyarınca mahkeme, takdiri bir delil olan bilirkişi görüşlerini diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirir. Bilirkişi raporlarında görülen eksiklik ya da belirsizliğin tamamlanması veya giderilmesi görevi de, aynı Kanun"un 281/2. maddesi uyarınca mahkemeye aittir. Bu halde, mahkemece re"sen veya tarafların talebi üzerine, Kanun"un 281/3. maddesi uyarınca, ilk raporu veren
bilirkişilerden ek rapor alınabileceği gibi yeni bir bilirkişiler kurulu da oluşturulabilir. Nitekim, mahkemece bilirkişi raporunun denetimine imkân tanınması amacıyla Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 279/2. maddesi hükmünce kararda, bilirkişi raporunda inceleme konusu yapılan maddi vakıalar ile varılan sonuçların gerekçelerine yer verilmesi zorunluluğu bulunduğu ifade edilmiştir.
Mahkemece bozmadan sonra alınan inşaat mühendisi, makine mühendisi ve elektrik elektronik mühendisi tarafından düzenlenen 08.06.2015 tarihli bilirkişiler kurulu raporunda elektrik ve mekanik tesisatta ek iş olmadığı, inşaat imalâtlarında ise 15.043,47 TL ek iş yapıldığı, hakedişte 12.785,01 TL ödendiği, bakiye 2.258,45 TL borç olduğu belirtilmesine rağmen bozmadan önce alınan raporda ise ek iş bedellerinin 169.919,63 TL olduğu belirlenmiştir. Mahkemece bozmadan sonra alınan rapora göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizin bozması gereği, hangi işlerin sözleşme kapsamında, hangi işlerin %10"luk kısımda ve hangi işlerin %10"luk bölümün dışında olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Bozmadan sonra alınan raporda; bozmadan önce alınan raporda sözleşme dışı kabul edilen işlerin neden sözleşme içinde sayıldığı Yargıtay denetimine elverişli şekilde açıklanmamıştır. Yapılan yargılama sırasında alınan iki ayrı bilirkişiler kurulu raporuna göre, hangi işlerin sözleşme kapsamında olduğu ve hangi işlerin ek iş olduğu konusunda iki raporda birbirinden çok farklı iki ayrı sonuç ortaya çıkmıştır. Bu durumda; mahkemece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 281/3. maddesi uyarınca raporlar arasında çelişkinin giderilmesi ve sözleşme kapsamı ve dışındaki işlerin Yargıtay denetimine elverişli şekilde denetlenebilmesi için bozmadan sonra rapor hazırlayan bilirkişiler kurulundan ek rapor alınarak tarafların rapora yönelen itirazlarının da değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış kararın açıklanan nedenlerle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların sair temyiz itirazlarının reddine, 2. ve 3. bentler uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 04.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
