Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi


Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ile davalı Kurum ve davalı ... Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı"nı temsilen Silvan Kaymakamlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, 2005–2007 yılları arasında Silvan Kaymakamlığı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına bağlı olarak Selahattin Eyyübi Camii"nde temizlik işçisi olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, ... yönünden pasif dava ehliyeti yokluğu nedeni ile davanın reddine, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de,mahkeme kararı eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
506 sayılı Yasanın 2. maddesinde bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılmışlardır. Hizmet akdi, öğretide kabul edildiği gibi iş görme, bağımlılık ve ücret unsurlarından oluşmaktadır. Burada söz konusu olan iş, ekonomik bakımdan iş olarak değerlendirilebilen her türlü çalışmayı ifade etmektedir.
Mahkemece, öncelikle, vakıf tarafından maddi yardım adı altında yapılan ödemelerin, bir hizmet karşılığında yani, bağımlılık ilişkisi içinde gerçekleşip gerçekleşmediği, bu sırada vakfın, yapmış olduğu yardım karşılığında davacıyı çalışmaya sevk edip etmediği araştırılmalı; aksi halde, anılan ödemenin sosyal yardım niteliğini ortadan kaldıracağı ve davacının söz konusu çalışmalarının karşılığını oluşturacağı gözetilmelidir.
Bu durumda yapılacak değerlendirmede, 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu"nun 7. maddesinde de belirtildiği üzere, vakfın tabii başkanı olan mülki idare amirinin, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 7. maddesinde düzenlenen geçici iş ilişkisi kavramı içerisinde, davacıyı davalı işyerlerine iş görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devredip devretmediği anılan düzenlemede yer alan, "...Geçici işi ilişkisi altı ayı geçmemek üzere yazılı olarak yapılır, gerektiğinde en fazla iki defa yenilenebilir..." hükmü ile aynı maddede yer alan geçici iş ilişkisinin kurulabilmesi için, işçinin "devir sırasında yazılı rızasını alma" koşullarının bulunmamasının vakıf ile sigortalı arasında devam eden varsayımsal (farazi) bağımlılık sebebiyle sigortalılık haklarını etkilemeyeceği düşünülerek, davacının iş görme edimini başkasına sunmasının anılan bağımlılık ilişkisine zarar verebilecek yoğunluğa ulaşıp ulaşmadığı incelenmeli ve farazi bağımlılık ilişkisinin varlığını koruduğu sürece, davacının vakıfa bağlı sigortalılığının süreceği gözetilmelidir.
Sonuç olarak, mahkemece, işveren sıfatının ve geçici iş ilişkisinin bulunup bulunmadığı araştırılmalı, geçici iş ilişkisinin varlığının saptanması halinde ..."nın da diğer davalılar ile müteselsilen ve müştereken sorumlu olduğu hususu gözönünde bulundurulmalı,davacının ... Camii"nde tam gün mü part time mı çalıştığı hususu açıklığa kavuşturulmalı, gerekirse, hizmet tespiti davalarının niteliği gereği resen delil araştırması yapılmalı ve çalışıldığı iddia edilen süreler yönünden kuşkuya yer verilmeyecek şekilde hüküm oluşturulmalıdır.
Yukarıda açıklanan maddî ve hukuki esaslar gözetilmeden, eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı biçimde karar verilmesi, usul ve yasaya aykın olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı ile davalı SGK Başkanlığı ve davalı ... Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfını temsilen Silvan Kaymakamlığı vekillerinin, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davacıya iadesine, 09.12.2013 günü oybirliği ile karar verildi.