10. Hukuk Dairesi 2013/7962 E. , 2013/23899 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti ile prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-)Davanın yasal dayanağı, uyuşmazlığa konu dönem itibariyle 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1’inci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79’uncu maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 86’ncı maddesidir. Hizmet tespitine yönelik söz konusu davalarda, Mahkemece dava sonucunda verilen kararda, tespit edilen dönem için aylar itibariyle prim gün sayısı ile 506 sayılı Kanunun 77’nci maddesine göre hesaplanacak o dönemdeki bir günlük ücret de belirlenmelidir. Bu bağlamda davacının çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ...’na, davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur.
Davacı, 02.02.2006 - 11.11.2008 tarihleri arasında davalı şirkette çevirmen olarak kesintisiz çalıştığını, primlerinin 01.08.2007 tarihinden itibaren davalı Kuruma yatırıldığını belirterek; 02.02.2006-01.02.2007 tarihleri arasında 1.500 TL ücretle, 01.02.2007-01.10.2007 tarihleri arasında 1750 TL. ücretle çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile 02.02.2006 -01.08.2007 tarihleri arası 538 gün aylık 1165,55 TL ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de mahkeme hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; davacının tespitine karar verilen süreleri de içine alacak şekilde 04.11.2004-01.09.2007 tarihleri arasında babasına ait 1110159 sicil nolu işyerinden, 01.08.2007-11.11.2008 tarihleri arasında davalı işyerinden kesintisiz devam eden çalışmasının bulunması karşısında; mahkemece,
davacının yaptığı işlerin nitelikleri gereği iki işyerinde birden çalışmasının mümkün olup olmadığı, her iki işyerindeki çalışmalarının tam gün mü,yoksa part time çalışma mı olup olmadığı araştırılmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
2-)Prime esas kazanç yönünden ise;çalışma olgusunun her türlü delille ispat edilebileceği kabul edilmişken, ücretin ispatında bu denli serbestlik söz konusu değildir. Ücretin ispatında 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 288’inci maddesinde yazılı sınırları aşan, ücret iddialarının yazılı delille kanıtlanması zorunludur. (Hukuk Genel Kurulu’nun 29.06.2005 gün 21-409-413 sayılı; 20.10.2010 gün 10-480-523 sayılı ve 19.10.2011 gün 10-608-649 sayılı kararları)
Anılan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 288’inci maddesinde “Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri dörtyüz milyon lirayı geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerekir. Bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma (ibra) gibi herhangi bir sebeple dörtyüz milyon liradan aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamaz.” 289’uncu maddesinde ise “288"inci madde uyarınca senetle ispatı gereken hususlarda yukarıdaki hükümler hatırlatılarak karşı tarafın açık muvafakati halinde tanık dinlenebilir.” hükmü yer almaktadır.
Ücret miktarı yukarıda belirtilen sınırları aşıyorsa, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliği haiz olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, işçinin imzasının bulunduğu aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatı mümkündür. Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinletilebilir. Tespiti istenen miktar sınırı aşıyor olsa bile varlığı yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinletilmesi mümkündür.
O hâlde; davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalılardan İlk Kan Yay. Tanıtım San. ve Tic. A.Ş."ye iadesine, 09.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.