Danıştay 5. Daire 2019/814 Esas 2021/4457 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/814
Karar No : 2021/4457

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) :1- … / …
2- … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu öğrencisi olan davacı tarafından, 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca askeri okulların kapatılması neticesinde askeri öğrenciliğine son verilmesine ilişkin işlemin geri alınması ve/veya yeni açılacak olan Milli Savunma Üniversitesi'ne devam ettirilmesi istemiyle yaptığı 05/09/2016 tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin davalı idare işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının ödenmesine ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının askeri öğrenciliğine son verilerek astsubaylığa nasbının yapılmaması ve üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldığı yerleştirme puanı dikkate alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirlenen durumuna uygun okulca diploma verilmesinin 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri gereği olduğu ve yürütme organına bu hususta bir yetki tanınmadığı, ayrıca, anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin 104. ve 105. maddesi hükümlerinde kapatılan askeri okul öğrencilerinin yeni açılacak olan Milli Savunma Üniversitesi'ne devam ettirileceğine ilişkin bir hüküm yer almadığı ve idarenin bu konuda yargı kararı ile işlem tesis etmeye zorlanmasına olanak bulunmadığı, bu nedenle davacının askeri öğrenciliğine son verilmesine ilişkin işlemin geri alınması veya yeni açılacak olan Milli Savunma Üniversitesi'ne devam ettirilmesi istemiyle yaptığı başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Öte yandan, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, davacının bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının iadesine karar verilmesi isteminin de reddi gerektiği belirtilmiştir. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… kararıyla; davacının dava dilekçesindeki talebinin 669 sayılı KHK'nın 104. ve 105. maddelerinin iptali olmayıp, bu maddeler uyarınca subaylığa nasbının yapılmamasına ilişkin olduğu, davacının öğrencilikle ilişiğinin kesilmesi hususunun doğrudan ve kanun niteliğini taşıyan bir hukuki düzenleme olan Kanun Hükmünde Kararname ile varlık kazandığı açık olup, Kanun Hükmünde Kararname'de bu konuda idareye herhangi bir değerlendirme yapma ya da başka yönde işlem kurma olanağı tanınmadığının anlaşılmış olması karşısında, davacının hukuki durumunu etkileyen idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından ve dolayısıyla idari işlemden kaynaklanan zarardan söz edilmesine olanak bulunmadığı gerekçesi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; hakkında verilen askeri öğrencilikten çıkarılma kararının Anayasa'nın 38. maddesi ve AİHS'nin 6. maddesinde yer verilen masumiyet karinesini ihlal ettiği, 669 sayılı KHK'nın 105. maddesi ile askeri okulların kapatılması sonucunda askeri öğrencilere güvence sağlayacak bir usulün düzenlenmemiş olmasının keyfi ve kamu yararı dışında bir uygulamaya sebep olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, Milli Savunma Bakanlığının yanında Cumhurbaşkanlığı da hasım mevkiine alınarak dosya incelendi, gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı, Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu son sınıf öğrencisi iken 31/07/2016 tarih ve 29787 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 669 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması ve Milli Savunma Üniversitesi Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 104. maddesi uyarınca astsubay hazırlama okullarının kapatılması nedeniyle davacının askeri öğrenci statüsüne son verilmiştir.
Davacı, 05/09/2016 tarihli dilekçesiyle idareye başvurarak, askeri öğrenciliğine son verilmesine ilişkin işlemin geri alınması ve/veya yeni açılacak olan Milli Savunma Üniversitesi'ne devam ettirilmesi, yoksun kaldığı parasal haklarının ödenmesi ve özlük haklarının iadesi isteminde bulunmuştur. Bu başvurusu, davalı idarece cevap verilmemek suretiyle zımnen reddedilmiştir.
Bunun üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
31/07/2016 tarih ve 29787 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 104. ve 105. maddesi hükümleri, daha sonra 09/11/2016 tarih ve 29898 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6756 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması ve Milli Savunma Üniversitesi Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesi Hakkında Kanun'un 104. ve 105. maddeleri ile kanun hükmü haline gelmiş olup, anılan Kanunun 104. maddesinin 1. fıkrasında; harp akademileri, askeri liseler ve astsubay hazırlama okullarının kapatıldığı; 105. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; bu Kanunun yayımı tarihinde Harp okulları, fakülte ve yüksek okullar ile astsubay meslek yüksek okullarında (Jandarma dahil) öğrenimine devam eden öğrenciler ile Yükseköğretim Kurulunca, üniversite sınavının yapıldığı tarihte aldıkları yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun fakülte ve yüksek okullara, naklen kaydedilecekleri belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının askeri öğrenciliğine son verilmesine ilişkin işlemin geri alınması talebi yönünden; davacının askeri öğrenciliğine son verilmesinin doğrudan kanun niteliğini taşıyan bir hukuki düzenleme olan 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile varlık kazandığı ve anılan Kanun Hükmünde Kararname'de bu konuda idareye herhangi bir değerlendirme yapma ya da başka yönde işlem kurma olanağı tanınmadığı anlaşıldığından, idari davaya konu olabilecek bir işlemin varlığından ve dolayısıyla idari işlemden kaynaklanan bir zarardan söz edilmesine olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan; davacının 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi uyarınca yeni açılacak olan Milli Savunma Üniversitesine devam ettirilmesi talebi yönünden; idari davaya konu edilebilecek bir işlem söz konusu olduğundan davacının söz konusu talebinin davalı idarece zımnen reddine yönelik işlemin iptali istemi yönünden işin esasına girilerek karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun, idari davaya konu olabilecek bir işlemin bulunmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi …İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 13/12/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.