Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/5900 Esas 2022/2757 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Koruyucu Aile Statüsünün Kaldırılmasına İlişkin Kararın İptali

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, koruyucu aile statüsü iptal edilen koruyucu anne tarafından açılan koruyucu aile statüsünün kaldırılmasına ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş olup, bu karara karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi yapan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nin 114/1-b maddesine göre "yargı yolunun caiz olması" dava şartı olup mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
“Evlat edinme”ye ilişkin düzenlemeler Medeni Kanun’da yer almış ise de; bu davanın konusunun, doğrudan evlat edinmeye ilişkin bulunmadığı, esasen evlat edinme hususlarına ilişkin sürecin adli yargı yerlerinde açılan davalar ile sonuçlandığı; bu davada ise, davacının davalı İdarenin kararıyla “çocuğun Koruyucu Aile Komisyonu’nun 17/01/2017 tarihinde Koruyucu Aile Yönetmeliği m. 20 gerekçe gösterilerek koruyucu aile yanından alınmasına karar verildiği, bu karar uyarınca aynı tarihte küçüğün davacının yanından alınarak, tekrar kurum bünyesine yerleştirildiği, 14/02/2017 tarihli Koruyucu Aile Komisyon toplantısı neticesinde, davacının eşinin cezaevinde olması, ne zaman çıkacağının belli olmaması nedeni ile koruyucu aile sürecinin sonlandırıldığı, bundan sonraki sürecin nasıl devam edeceği konusunda net bilgi olmamasından dolayı tedbir amaçlı olarak Duysak çiftinin koruyucu aile statülerinin iptal edilmesine karar verildiği”; evlat edinme öncesine ilişkin Valilik Olurlu/uygun görüşlü işlemlerinin idari nitelikte olduğu; idari işleme karşı açılan davanın da, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/1-a maddesindeki “İdarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan iptal davaları” kapsamında, idari yargı yerinde görüleceği, bu sebeple ilk derece mahkemesinin davanın usulden reddine ilişkin kararının usul ve yasaya uygun olduğu sonucuna varılmıştır. (Aynı yönde Uyuşmazlık Mahkemesi'nin 07/02/2011 tarih ve 2010/27 E., 2011/2 K.; 28/05/2020 tarih ve 2020/312 E.-321 K.sayılı kararları)
Somut uyuşmazlıkta, adlî ve idarî yargı mercileri arasında görev ilişkisi değil, yargı yolu ilişkisi bulunduğu dikkate alındığında, mahkemece, HMK m. 20 uyarınca görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esası hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, temyiz peşin harcın istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 23.03.2022 (Çrş.)