Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2607 Esas 2022/4015 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ...A.Ş. ... Bölge Müdürlüğünde 5953 sayılı yasa kapsamında foto muhabiri ve muhabir olarak 21.07.2009 tarihinde çalışmaya başladığını, çalışması devam ederken görev yeri ve iş koşullarında hiçbir değişiklik olmaksızın 11.06.2011 tarihinden itibaren diğer davalı şirket üzerinden sigorta bildirimlerinin yapıldığını ve 31.0.2014 tarihinde haklı neden olmaksızın iş sözleşmesinin feshedildiğini ileri sürerek, davacının fazla mesai ücreti ve % 5 fazlalığa ilişkin alacağı ile ulusal bayram genel tatil ücreti ve %5 fazlalığa ilişkin alacağının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıların Cevabının Özeti:
Davalı ... Tür. A.Ş vekili, davacanın ... Ajansında hizmet akdine dayalı bir çalışmasının olmadığını davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ... Savunma Sanayi Limited Şirketi vekili (eski ünvanı ... Prodüksiyon Reklam ve Yay. Limited Şirketi ) davacının kıdem tazminatı ve diğer haklarını alarak 31.01.2014 tarihinde işten ayrıldığını, ücret alacaklarına ilişkin taleplerinin yersiz olduğu ve davacı Basın İş Yasasına tabi olmadığından fazla mesai ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücretinin %5 fazlalığının da söz konusu olmadığını beyanla, açılan davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekilince temyizi üzerine Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nin 03.04.2019 tarihli, 2016/8879 Esas, 2019/7498 Karar sayılı ilamı ile davacının diğer temyiz itirazlarının yerinde olmadığı belirtilerek; davacı tanıklarının davacının mesaisine ilişkin beyanları bulunmasına rağmen Mahkemece değerlendirilmediği, davacı tanıklarının beyanları değerlendirilmek suretiyle davacının fazla mesai alacağı ve buna göre fazla mesai %5 fazlalık alacağının hesaplanması için bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulduğu belirtilmek ve 11/11/2015 tarihli bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle; davacının fazla mesai ücreti ve buna ilişkin %5 fazlalık alacağı hüküm altına alınmak ve diğer alacak talepleri reddedilmek suretiyle davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
Kararın davalı taraflarca temyizi üzerine Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nin 12.12.2019 tarihli, 2019/8495 Esas, 2019/23191 Karar sayılı ilamı ile davalıların diğer temyiz itirazlarının yerinde olmadığı belirtilerek; Mahkemece, fazla çalışma ücreti alacağının %5 fazlalığı talebinin hüküm altına alınmış olunmasına karşın, 19/11/2019 tarih ve 30953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile belirtilen alacağın %5 fazlalığının dayanağı olan normun iptal edilmiş olduğu, bu iptal kararının kesinleşmemiş davalara da tatbiki gerektiğinden mahkemece fazla çalışma ücreti alacaklarının %5 fazlalıkları talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, bu talep dava tarihinden sonra Anayasa Mahkemesi’nce verilen iptal kararının gereği olarak reddedileceğinden bu red nedeniyle oluşan miktar bakımından davalı yararına vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyetli olmayacağı hususunun mahkemece gözetilmesi gerektiği, beyanları hesaplamalara esas alınan tanıkların davalı işyerinde çalışma sürelerini gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları temin edilerek davacı ile birlikte çalıştıkları sürelerle bağlı kalınarak fazla çalışma ücreti alacağı konusunda değerlendirme yapılması,fazla mesai alacağı hesaplamasında çalışma süresinin 22.00-10.00 saatleri arasında 12 saat olduğunun belirlenmesine karşın bu süreye göre 1,5 saat ara dinlenme süresinin düşülmesi gerekmesine karşın 1 saatlik ara dinlenme alınmasının hatalı olduğu ve dosyaya sunulan 2012-2013 yıllarına ilişkin imzasız ücret hesap pusulalarında görünen fazla mesai tahakkuklarının banka kayıtları getirtilmek ve karşılaştırılmak suretiyle neticesine göre hesaplanan fazla mesai alacağından mahsubunun yapılması için bozma kararı verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonucunda, alınan 08.08.2021 tarihli bilirkişi raporundaki tespit ve hesaplamalar doğrultusunda; davacının fazla mesai ücreti ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacak talepleri bakımından davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun’da "usuli kazanılmış hak" kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, bu kurum davaların uzamasının önüne geçmek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir. Yargıtay'ın vermiş olduğu bozma kararına uymuş olan yerel mahkeme, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm kurmak zorundadır. Mahkeme uyma kararını kaldırarak, direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmünün bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan bölümleri hakkında da farklı bir karar vermeden yeniden hükümde karar vermek zorundadır. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğmuş olur.
Mahkeme tarafından, Yargıtay (kapatılan) 22. Hukuk Dairesince verilen 03.04.2019 tarihli ve 12.12.2019 tarihli bozma ilamlarına uyulmasına karar verilmiş olmasına karşın, yargılama neticesinde 03.04.2019 tarihli bozmanın sadece fazla mesai ücret alacağı ve bunun %5 fazlalığına ilişkin olduğu, bozma üzerine Mahkemece verilen 26.09.2019 tarihli kararın davacı tarafından temyiz edilmediği, her iki bozma ilamında da ulusal bayram ve genel tatil ücret alacağı ile davacının aylık ücretine ilişkin belirlemenin bozma kapsamı dışında bırakıldığı gözetilmeksizin, 26.09.2019 tarihli karara dayanak alınan 11.11.2015 tarihli bilirkişi raporunda belirlenen aylık ücret miktarı ve haftalık fazla mesai süresinin hesap edilme yöntemi bakımından davalılar lehine meydana gelen usulü kazanılmış hak ihlal edilmek suretiyle, 12.12.2019 tarihli bozma sonrası alınan 08.08.2021 tarihli bilirkişi raporunda davalıların aleyhine olacak biçimde davacının aylık ücretinin ve haftalık fazla mesai süresinin yeniden belirlenmesi suretiyle yapılan hesaplamaya itibarla hüküm kurulması isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 23.03.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.