Danıştay 6. Daire 2019/20039 Esas 2021/13813 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/20039
Karar No : 2021/13813

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Beşiktaş İlçesi, ...Mahallesi, ...pafta, ...ada, ...parsel sayılı boğaziçi öngörünüm bölgesi içerisinde kalan taşınmazda ruhsata aykırı imalatlar yapıldığından bahisle, 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 13. maddesi uyarınca söz konusu imalatların yıkımına ilişkin ...tarih ve ...sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:..., sayılı kararda; inşai faaliyetin yapı ruhsatı alınmadan yapıldığına ilişkin taraflar arasında bir çekişme olmadığı, 17/12/1976 sayılı onaylı mimarı projesine aykırı olarak uyuşmazlığa konusu taşınmazda yapı ruhsatı alınmazsızın yapılan ve ruhsata bağlanamayacağı belirtilen aykırılıklar nedeniyle, yıkıma ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; her ne kadar yan bahçelere 2 adet merdiven yapılması, bina cephelerinde doluluk-boşluk oranlarının değiştirilmesi, 1. bodrum katta arka cephede 1,50x5,80 metre ebatlarındaki açık balkonun duvarla kapatılarak daire içerisine katılması, çatının yükseltilerek projesinde olmayan çatı katı ve teras yapılması ve ayrıca bu çatı katının 1. normal kat ile içeriden merdiven yapılarak birleştirilmesi faaliyetleri inşaatın temel aşaması dışında da yapılabileceği açık olmakla birlikte, davalı idarece ruhsat ve eki mimari projesine aykırı olduğu ileri sürülen bina cephelerinin hafredilerek 2. bodrum katın açığa çıkarıldığı hususunun yapının temeline ilişkin olduğu, dolayısıyla ilk inşa edildiği tarihte oluşturulan bu bölümlerin sonradan yapılmasının teknik olarak mümkün olmafığı, yapılan bu uygulamalar ruhsata tabi olduğu halde projeye aykırı inşa edilen yapıya bu haliyle yapı kullanma izni verildiği hususunda duraksama bulunmadığı, mevcut haliyle yapı kullanma izni bulunan yapının, bina cephelerinin hafredilerek 2. bodrum katın açığa çıkarılması nedeniyle bu kısmın yıkımı halinde ruhsatlı kısımlara da zarar vereceğinin açık olduğu, yapı kullanma izninin hukuki varlığını devam ettirdiği sürece temel aşamasında yapılan ve bu haliyle yapı kullanma iznine bağlanan aykırılıkları da kapsayacak şekilde tesis edilen yıkıma ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, İdare Mahkemesi kararı kaldırılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 2. bodrum katın açığa çıkarılması faaliyetinin yapı kullanma izni alınmasından sonra da yapılabileceği, anılan imalatın projeye uygun hale getirilmesinin yapının ruhsatlı kısımlarına zarar vermeyeceği, kaldı ki bunun tespitinin teknik bilgi gerektirdiği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Bölge İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'INDÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davalı idare elemanlarınca mahallinde yapılan inceleme sonucu düzenlenen ...tarih ve ...sayılı yapı tatil tutanağı ile, bina cephelerinin hafredilerek 2. bodrum katın açığa çıkarıldığı, 2. bodrum kat kotunda ön cephede 20 m2'lik ek mahallin bulunduğu, yan bahçelere 2 adet merdiven yapılması, bina cephelerinde doluluk-boşluk oranlarının değiştirildiği, 1. bodrum katta arka cephede 1,50x5,80 metre ebatlarındaki açık balkonun duvarla kapatılarak daire içerisine katıldığı, çatının yükseltilerek projesinde olmayan çatı katı ve teras yapıldığı ve bu çatı katının 1. normal kat ile içeriden merdiven yapılarak birleştirildiği tespitlerine yer verilmiştir.
Anlan tutanak esas alınarak anılan imalatların 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 13. maddesi uyarınca yıktırılmasına ilişkin ...tarih ve ...sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun "Yapının denetimi" başlıklı, 11. maddesinde; "Boğaziçi Alanındaki yapılar, kazı izni verildiği günden itibaren Boğaziçi İmar Müdürlüğünce inşaat ruhsatına ve eklerine ve bu Kanunla belirlenen esaslara göre denetlenir.
Boğaziçi İmar Müdürlüğü, denetleme sırasında inşaat ruhsatı ve eklerine ve bu Kanunla belirlenen imar mevzuatına aykırılıkları bir tutanakla tespit eder. Tutanak tanziminde mal sahibi veya müteahhit veya fenni mesulün bulunması esastır. Bunların bulunmamaları halinde inşaatta çalışan herhangi bir kişinin bulunması da yeterlidir. Terkedilmiş bir inşaatta tutanak, Boğaziçi İmar Müdürlüğünce görevlendirilecek asgari üç görevli tarafından tanzim edilir.
İnşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırılığı tespit edilen yapılar için, tutanak tanzimi ile birlikte inşaat mühürlenir. Yapının mühürlendiğini belirten belge ve levhalar yapının muhtelif cephelerine asılır. Bu suretle durum mal sahibine veya müteahhide veya fenni mesule tebliğ edilmiş sayılır.
Tanzim edilen tutanak ve yapının mühürlendiğini belirten belge, bir kroki ile birlikte derhal Boğaziçi İmar Müdürlüğüne gönderilir.
Mal sahibi veya müteahhit inşaat ruhsatı ve eklerini denetlemeye hazır bir şekilde inşaat mahallinde bulundurmakla yükümlüdürler. ..." hükmüne,
Anılan Yasa'nın "Yıkım işleri" başlıklı 13. maddesinde; "Aşağıda belirtilen yapılar Boğaziçi İmar İdare Heyetinin kararı ve Boğaziçi İmar Müdürünün yazılı emri ile yıkılır veya yıktırılır.
a) İnşaat ruhsatı olmayan yapılar,
b) Yapının, inşaat ruhsatı ve eklerine ve imar mevzuatına aykırı yapılmış bölümleri,
c) Boğaziçi İmar Müdürlüğünce mühürlenerek yapımı durdurulmuş yapıların mühürlendikten sonra yapılan ilaveleri,
d) Yapılarda kullanma izni verildikten sonra imar mevzuatına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve eklentileri.
Bu Kanun hükümlerine göre yıkılması gereken yapılar tespit edildiğinde Boğaziçi İmar Müdürlüğünce derhal valiliğe bildirilir. Vali, Boğaziçi İmar İdare Heyetini en geç yedi gün içinde toplayarak konunun karara bağlanmasını sağlar ve kararı Boğaziçi İmar Müdürlüğüne gönderir.
Yıkım emri 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine bağlı kalınmaksızın güvenlik kuvvetleri veya belediye zabıta kuvvetleri tarafından mal sahibine veya müteahhide tebliğ edilir. Bu tebligat onbeş gün içinde tamamlanır. Tebligatın bu şekilde yapılması mümkün olmadığı takdirde, yıkım emri yapı mahallinde görülebilecek bir yere onbeş gün müddetle asılır ve bu işlem bir tutanakla belirlenir. Bu suretle durum mal sahibi veya müteahhide tebliğ edilmiş sayılır.
Tebligatın tamamlanmasından itibaren onbeş gün içinde yapı, mal sahibi veya müteahhit tarafından yıkılmadığında, yıkım işlemi Boğaziçi İmar Müdürlüğünce yerine getirilir ve yıkım masrafları %20 fazlası ile mal sahibi veya müteahitten tahsil edilir." hükmüne,
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 46. maddesinde; "Bu Kanunla 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 6 ncı maddesine göre kurulan organlar kaldırılmıştır. Bu kuruluşların görev ve sorumlulukları aşağıda belirtilen çerçeve dahilinde İstanbul Büyük Şehir ve ilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca yürütülür. Şöyle ki: 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 2 nci maddesinde belirlenen ve 22/7/1983 onay tarihli plana göre Boğaziçi alanında gösterilen "Boğaziçi Sahil Şeridi" ve "Öngörünüm" bölgelerindeki uygulamalar İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanlığınca, "gerigörünüm" ve "etkilenme" bölgelerindeki uygulamalar da ilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca yapılır. " hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri uyarınca, Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm bölgelerindeki ruhsatsız yada ruhsat ve eklerine aykırı yapılan yapıların yıktırılmasına karar verilebilmesi için, 2960 sayılı Kanun'un 11. Maddesi uyarınca usulüne uygun olarak düzenlenecek tutanağın esas alınması suretiyle Büyükşehir Belediyesi Encümenince karar alınması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlığa konu taşınmazın 22/07/1983 onanlı 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar Planında konut alanında kaldığı, söz konusu yapının 17/12/1976 sayılı onaylı mimarı projesinin bulunduğu, ...tarih ve ...sayılı yapı kullanma izni belgesinin düzenlendiği, davalı idare elemanlarınca mahallinde usulüne uygun olarak düzenlenen ...tarih ve ...sayılı yapı tatil tutanağı ile ruhsata aykırı imalatlar yapıldığı tespit edildiği, akabinde anılan imalatların ruhsata bağlanamayacağı belirtilerek ...tarih ve ...sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Encümeni Kararı ile 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu'nun 13/d maddesi uyarınca yıktırılmasına karar verildiği, söz konusu yıkım kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; anılan imalatların yapı ruhsatı alınmadan yapıldığına ilişkin taraflar arasında bir çekişme olmadığı, davalı idare elemanlarınca mahallinde usulüne uygun olarak düzenlenen yapı tatil tutanağı esas alınarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, aksi yöndeki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 14/12/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.