MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ile davalılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

K A R A R

Davacı, emlakçı olduğunu, davalı ... ile aralarında 13.11.2012 tarihli gayrimenkul alım satım ve komisyon sözleşmesi imzalandığını, davalının bu sözleşmeye göre sahibi olduğu daireyi alıcıya satmaktan vazgeçtiğini, sözleşmenin 4. maddesine göre vazgeçen tarafın hem alıcı hemde satıcıya düşen komisyon bedelini ödemek zorunda olduğunu, bu nedenle davalı aleyhine başlattığı icra takibine davalı tarafça haksız olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini istemiştir.
Davacı, birleşen davasıyla, davalı ... aralarında 06.12.2012 tarihli gayrimenkul alım satım ve komisyon sözleşmesi imzalandığını, davalının bu sözleşmeye göre almaya niyetlendiği daireyi almaktan vazgeçtiğini, sözleşmenin 9. maddesine göre vazgeçen tarafın hem alıcı hemde satıcıya düşen komisyon bedelini ödemek zorunda olduğunu, bu nedenle davalı aleyhine başlattığı icra takibine davalı tarafça haksız olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Birleşen dava yönünden, dosyadaki yazılara kararın dayandığı deliller ile yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Asıl dava yönünden, dosyadaki yazılara kararın dayandığı deliller ile yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Asıl dava yönünden dava, taraflar arasında imzalanan ... komisyon sözleşmesinin 4. maddesine dayalı cezai şart talebine ilişkin olup, takibe konu %6 oranındaki ... komisyon ücretinin dava dışı alıcıya düşen %3 lük kısmı cezai şart niteliğindedir. Davalı tacir olmadığından, BK.’nun 161/son maddesi gereğince cezai şartın fahiş olması halinde tenkisi gereklidir. Bu hüküm hakimce resen gözetilmelidir. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı tarafların ekonomik durumu, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranışının ağırlığı ölçü olarak alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarı hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir. Mahkemece, bu yön gözetilmeden yazılı şekilde cezai şartın (alıcıya düşen %3) tamamı üzerinden hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
4-Mahkemece, asıl dava yönünden verilen kararda, davacının davalıdan sözleşmenin 4. maddesine göre satış bedelinin yüzde altısı oranında komisyon alacağını talep etmekte haklı olduğundan bahisle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, sözleşmede yazılı satış bedeli olan 820.000,00 TL"nin %6"sı 49.200,00 TL olup, takipteki asıl alacak tutarı olan 49.500,00 TL"nin de 300,00 TL kadar fazladan talep edildiği gözetilmeden davanın tümden kabulüne karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
5-Davacı asıl dava ile itirazın iptalini istemiş, davaya konu icra takip dosyasında ise 2.970,00 TL işlemiş faiz talebinde bulunmuştur. 6098 sayılı B.K.’nun 117.maddesi hükmü uyarınca muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. Dava konusu olayda davacının, davalıyı, dava tarihinden evvel temerrüde düşüren ihtarı söz konusu değildir. Hal böyle olunca, mahkemece, hükmedilen alacağa takip tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken, işlemiş faiz yönünden de takibin kaldığı yerden devamına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle birleşen davada tarafların tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle asıl davada tarafların sair temyiz itirazlarının reddine, 3.,4. ve 5. bentte açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan 1.316,16 TL harcın istek halinde davalı ..."a, 1.316,16 TL harcın birleşen davalıya, 27,70 TL harcın davacıya iadesine, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.