BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/565 Esas 2021/191 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/565 Esas
KARAR NO : 2021/191

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 16/01/2003
KARAR TARİHİ : 10/03/2021

Mahkememizdeki Tazminat davasının mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının sigortalısı olan ...Tic. A.Ş.'nin ...organize sanayi bölgesinde bulunan fabrikasının paket sigorta poliçesi ile sigortalandığını ve fabrikada 25.01.2002 tarihinde gaz akışının başlaması sırasında gazın alev aldığını ve ünitelerin bu patlamadan dolayı hasar gördüğünü gazın temini ve tankların kontrol ve bakımının davalı ...Ş.'ye ve anlaşmalı şirkete olan ... firması tarafından yapıldığını ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin... D.iş dosyasında tespit yaptırıldığını en son tank bakımının 06.10.2011 tarihinde yapıldığını ve bu kontrolde borularda yüksek basınç hattı ve üretim hattının bakımlı ve izalasyonlu olduğuna dair rapor verildiğini bu hattın yenilenmesi ile ilgili sigortalı şirketin uyarıldığını yapılan teknik kontrollerin gayri ciddi olduğunu ve yaptırılan ekspertiz sonucundan 19.656,69 TL'lik hasarın meydana geldiğini bu meblağın sigortalısının 30.05.2002 tarihinde ödendiğini TTK. 1301. maddesine göre ödeme ile halefiyet kurallarının kendine geçtiğini bu miktarın ödemem tarihinden itibaren en yüksek reeskont faiziyle davalılardan tahsili ile yargılama masrafları ve vekalet ücretininde davalı taraflara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın reddi gerektiğini çünkü olayın hemen akabinde ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin ... D.iş dosyada tespit yaptırıldığını rapor alındığını ve bu olayda sigortalı ... A.Ş.'nin tam kusurlu olduğunun belirlendiği olayın sigortalı şirketin denetiminden bulunana sahada meydana geldiğini bu sahanın sigortalı şirketin mülkiyetinde olduğunu tüm denetim ve kontrollerin sigortalı şirkete ait olduğunu sigortalı hitti aş ile yapılan anlaşmanın sadece LPG satış anlaşması olduğunu, başkaca bir sorumluluk doğuran anlaşmanın bulunmadığını ... A.Ş nin fabrikasındaki faaliyetlerin 14.12.2001 günü durduğunu 25.02.2002 tarihinde tekrar faaliyete geçtiğini sistemin bu kadar kapalı kaldıktan sonra tekrar çalıştırıldığından kontrolleri yapılmadan faaliyete geçirildiğini için hiçbir tedbiren alınmadığı içlin 10 yıldan fazla süredir sigortalının kendi denetiminden olan bu yerde yeniden faaliyete geçilir iken hiçbir kontrol görevinin yapmadan faaliyete geçmesinden LPG tanklarının patlamasında tamamen sigortalı ... A.Ş.'nin sorumlu olduğunu sözleşmenin a.7 maddesinin bunu gerektirdiğini ve sözleşmenin b.4 maddesinde de sadece LPG tankının ve ekipmanların kontrol ve denetimin ... tarafından yapılması ve ... A.Ş ye bildirilmesi şeklinde olduğunu tank ve ekipmanların bu patlamaya sebep olmadığını, sızan gazın buharlaştırıcı odadan çıktığından patlamanın meydana geldiğini bu nedenle kendilerinin olayda bir sorumluluğun bulunmadığını savunarak haksız davanın reddi ile yargılama masrafları ve vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesini istemiştir.
Davalı ... Ltd. Şti. usulüne uygun olarak yapılan tebligata rağmen davaya cevap vermediği gibi duruşmalara da davalı yandan gelen olmamıştır.
Mahkememizin 2003/76 esas 2014/129 karar sayılı sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama neticesinde 14/05/2014 tarihli mahkeme ilamında; davacı tarafından davalılardan ... A.Ş aleyhine açılan dava ispat edilemediğinden reddine, davacı tarafından davalı ... Ltd. Şti. aleyhinde açtığı davanın kısmen kabulüne ve 9.828,00 TL tazminatın bu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Davacı vekili 11/03/2015 havale dilekçesi ile mahkeme kararını temyiz etmesi üzerine dosya Yargıtaya gönderilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2019/373 esas 2020/4730 karar sayılı 13/07/2020 tarihli ilamında; "Davalı ...Ş'nin davacı sigortalısının işyerine dökme gaz temin işini sözleşme ile üstlendiği ve diğer davalı ... Ltd. Şti'nin ise ... A.Ş'nin yetkili teknik servisi olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davalı ... Ltd. Şti'nin bakım ve servis işiyle ilgili eksiği bulunduğundan, olayda % 50 oranında kusurlu olduğu kabul edilerek bu davalının zarardan sorumluluğuna karar verilmiştir. Davalı ...Ş'nin ise, sadece gaz temin eden şirket olduğu ve davacı sigortalısıyla aralarındaki sözleşme hükümleri gereği, sigortalının mülkiyetinde olan LPG sisteminin tüm kontrol- emniyet ve bakım tedbirlerinin sigortalı şirket tarafından alınacağının kararlaştırıldığı, bu yüzden de davalı ...Ş'nin olayda bir kusur ve sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle, adı geçen davalı için davanın reddine karar verilmiştir.
Davalılar arasındaki, 01.10.1999-01.10.2009 tarihleri için yapılmış "... Teknik Servis Sözleşmesi" incelendiğinde; sözleşmenin 1.8. maddesinde, teknik servisin (davalı ... Ltd. Şti'nin) kapsama alanı içerisindeki müşteri sistemlerinin ön kontrol, devreye alma, periyodik bakım ve onarımlarından sorumlu olduğu düzenlemesine; 1.2. maddesinde "sistem" tanımına LPG tankıyla birlikte buharlaştırıcı ve boru donanımının da dahil olduğu düzenlemesine; 1.14. maddesinde teknik servisin davalı ...'ın sınırlarını belirlediği müşterilere hizmet vereceği; 3.2. maddesinde teknik servisin müşterilere resmi tatiller dahil 24 saat hizmet vereceği; 3.3. maddesinde teknik servisin sadece ... A.Ş. için hizmet sunacağı ve başka LPG şirketleri için hizmet sunamayacağı; 3.5. maddesinde teknik servisin vereceği hizmetlerden dolayı hem müşteriye hem de ... A.Ş'ye karşı sorumlu olduğu; 3.13. maddesinde ... A.Ş'nin teknik servis elemanlarını gerekli gördüğü zamanlarda ve sürede eğitime tabi tutacağı; 3.14. maddesinde ... A.Ş'nin teknik servis hizmetlerini istediği periyotlarda denetime tabi tutma hakkının bulunduğu düzenlemelerine gidildiği; sözleşmenin diğer maddelerinde ise, teknik servisin hizmette kullanılacak malzemeyi sadece ... A.Ş'den temin etmesi, iş ve işlemlerini ... A.Ş. amblemli ve logolu olarak ifa etmesi, ... A.Ş tarafından temin edilen teknik cihazlarla işin yürütülmesi gibi düzenlemelere yer verildiği görülmektedir.
Davalılar arasındaki ... Teknik Servis Sözleşmesi'nin hükümleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde, teknik servis konumundaki davalı ... Ltd. Şti'nin adına hizmet yürüttüğü davalı ...Ş'ye her yönden çok sıkı bir bağlılık içinde hizmet yürütmek durumunda olduğu; işin asıl sahibi olan davalı ...Ş'nin teknik servisi olan diğer davalı üzerinde çok sıkı bir denetim- kontrol hak ve yetkisi bulunduğu açıktır. Davalı ...Ş, davacı sigortalısına gaz temin işini yaparken, sattığı bu ürünün depolandığı yakıt sistemine ilişkin her türlü arıza onarım- periyodik bakım- kontrol işini sözleşmeyle diğer davalıya bırakmış; ancak, teknik servis olarak çalışan davalı üzerindeki sıkı denetim ve kontrol yetkisini de muhafaza etmiştir. Bu itibarla; davalı ...Ş.'nin, ifa yardımcısı olarak faaliyet gösteren diğer davalı ... Ltd. Şti.'nin işin ifası sırasında kusuruyla sebep olduğu zararlardan sorumlu olacağı (818 sayılı BK. md. 100) gözetilmelidir.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; davalı ...Ş.'nin davacı sigortalısına dökme gaz temin ettiği ve bu ürünün depolanması için kullanılan sistemin kontrol- bakım- onarımı işini sözleşmeyle bıraktığı (ifa yardımcısı olarak faaliyette bulunan) diğer davalı üzerindeki sıkı denetim ve kontrol yetkisine ilişkin sözleşme hükümleri bir bütün olarak değerlendirilip, davalı ...Ş.'nin hukuki durumunun takdir ve tayini gerekirken, eksik incelemeyle yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA" şeklinde karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava; işyeri sigorta poliçesi gereği sigortalısına ödeme yapan davacının ödediği bedelin, zarardan sorumlu olduğu iddia edilen davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır.
21.02.2014 tarihli bilirkişi heyet raporunda sigortalı dava dışı ... A.Ş nin olayda ağır kusurlu olduğu, çünkü LPG nin açığa çıkmasından tamamen sigortalı şirketin bakımı ve kontrol altında olması gerektiği ... A.Ş nin olayda hiçbir kusurunun olmadığı buna mukabil davalı ... Ltd Şti'nin bu LPG kazanların borularının bakım ve sorumluğunu yerine getirdiğinden uyarılması gereken noktada sigortalı şirketi uyarması gerektiği halde ... Şti nin de bakım sorumluluğu gereği gibi yerine getirmediğini bakımsız olan düzgün işletilmeyen boru hattı ve buharlaştırıcı sistemin olayın oluşumuna neden olduğu yeterli standartlara uygun bakım yaptırmayan ...'ın ve sigortalı şirketin sorumluğunun %50 %50 olduğu yönündeki görüşlerinde ısrarcı oldukları ve 19.656,00 TL bedelin kusur oranına göre davacının isteyebileceği tazminatın 9.828 TL olacağı tespit edilmiştir.
Yargıtay'ın ilgili dairelerinin yerleşik içtihatlarına göre hukuk mahkemesi hakimini ceza mahkemesinde alınan bilirkişi raporları bağlı olmadığı gerek uygulama gerekse emsal olaylarda dairenin çok sayıdaki içtihatlarında vurgulandığından delillerin tümü beraber değerlendirildiğinde alınan son ek bilirkişi rapor yasal bilimsel ve tarafsız olması nedeniyle denetime elverişli olması nedeniyle hükmü esas alınarak delillerin tümü beraber değerlendirildiğinde, Yargıtay bozma ilamı ışığı altında davalı ...Ş.'nin davacı sigortalısına dökme gaz temin ettiği ve bu ürünün depolanması için kullanılan sistemin kontrol-bakım-onarım işini sözleşmeyle bıraktığı (ifa yardımcısı olarak faaliyette bulunan) diğer davalı üzerindeki sıkı denetim ve kontrol yetkisine ilişkin sözleşme hükümleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde davalı ...Ş.'nin müteselsil sorumluluğunun bulunduğu kanaatine varılmış olup bu yönüyle hükme elverişli 21.02.2014 tarihli bilirkişi heyet raporundaki bu davalı yönünden sorumlu olunmadığına dair görüşe itibar edilmemiştir.
Somut olayda her ne kadar davacı şirket tarafından davalılar aleyhinde sigortalısına ödediği bedelin eski TTK 1301 maddesine göre davalılardan ödeme tarihinden itibaren halefiyet kurallarına göre tahsili için iş bu dava açılmış olup davalı ... Ltd Şti aleyhine açılan davada ise LPG gazının kazan dairesinin patlaması sonucunda olayın meydana geldiği ve patlamaya neden olan gazın sıkışmasının ise toprağa gömülü gaz hattında borularda açılan deliklerden gazın çıkması ve gazın kanal içinde yayılarak buharlaştırıcı odasındaki logardan beton kapak aralarından ve sırf hazırlama odasına giden kanaldan etrafa yayıldığı ve çalışır durumda olan bu burolörler esnasındaki elektrik devresinde meydana gelen kontak sonucunda patlamanın ve yangının oluştuğu yani sızan gazın atmosfer basıncında patlamasında olayın vuku bulduğu ... fabrikasında gaz ve sıvı LPG boru hatlarının toprak altında olduğu, bu hatların 11 yıldır açılmamış olduğu ve olaydan sonra açıldığından 3 adet delik olduğunun anlaşıldığı ve gazın buralardan süzülerek kazan binasına sızdığı, açığa çıktığı bu boruların bakımının ... A.Ş'ye ait olduğu ancak LPG ile ilgili her türlü standart bakımların ve standartlara uygun işletmenin sigortalı ... A.Ş sorumluğunda olduğu, davalı ... A.Ş nin ise LPG borularını kontrolünü yapan dökme gaz teknik servis sorumlusu olduğu ve son bakımın 06.10.2011 tarihinde bu şirket elemanlarınca yapıldığı ve dökme gaz teknik servis formunda yer altındaki gaz boru hattının bakımlı ve izolasyon ve uygun olduğunu belirttikleri oysa olaydan sonra yer altındaki borulara inildiğinden boruların 3 ayrı deliğinin bulunduğu bu nedenle ...'ın servis sorumlusu olarak görevini layıkıyla yapmadığı ve LPG dağıtım şirketi ile ilgili 23.12.2000 tasrihli 24269 sayılı resmi gazete yayınlanan Tebliğine 25. maddeye uygun davranmadığı yani davalı ...'ın yer altında kalan gaz ve sıvı boru hatlarının kontrolünü gereği gibi yapmadığı, aksaklıkları tespit etmediği ve bu konuda sigortalı şirketi de uyarmadığı görevini tam olarak yerine getirmediği, olaydan davalı ... şirketi ile sigortalı ... A.Ş %50 şer oranında kusurlu oldukları subuta ermekle bu davalı yönünden kadri maruf olan 19.656,00 TL bedelli hasarın ancak %50 kusur oranına göre istenebilir tazminat miktarının 9.828,00 TL olduğu anlaşılmakla bu davalı ile davalı ...Ş.'nin yukarıda belirtilen gerekçelerle müteselsil sorumluluğunun bulunduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile 9.828 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlardaki reeskont avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 9.828 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlardaki reeskont avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 671,35 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 265,35 TL harçtan mahsubu ile bakiye 406,00‬‬ TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 265,35 TL peşin harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; posta, tebligat, müzekkere, bilirkişi ücretlerinden oluşan toplam 2.956,50 TL yargılama giderinden davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 1.478,20 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine,
Bakiye gider avansının davacının üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı ...Ş. tarafından yapılan 12,50 TL yargılama giderinden davanın kabulü reddi oranında yapılan hesaplama neticesinde 6,25 TL yargılama giderinin davacıdan tahsil edilerek davalı ...Ş. tarafına verilmesine,
Bakiye gider avansının davalı ...Ş. tarafı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı ... Tic. Ltd. Şti. tarafından belgelendirilen bir yargılama masrafı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı taraf duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden kabul edilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı tarafa verilmesine,
8-Davalı ...Ş. duruşmalarda vekil ile temsil edildiğinden reddedilen dava değeri itibariyle AAÜT uyarınca takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsil edilerek davalı ...Ş. tarafına verilmesine,
9-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı diğer tarafların yokluğunda tebliğden itibaren 2 haftalık sürede HMK. 341. maddesi uyarınca Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 10/03/2021

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır

"Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır."