BAM Hukuk Mahkemeleri Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2019/946 Esas 2022/1259 Karar Sayılı İlamı

T.C. ADANA BAM 9. HUKUK DAİRESİ
T.C.
ADANA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ


DOSYA NO : 2020/1016
KARAR NO : 2022/1348
KARAR TARİHİ : 28/11/2022

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I


BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ... (...)
KATİP : ... (...)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSKENDERUN ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/06/2020
NUMARASI : 2019/... ESAS-2020/... KARAR
DAVACI : ...
VEKİLLERİ :Av. ... -
Av. ... -
DAVALI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ... -
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)

İSTİNAF KARARININ
KARAR TARİHİ : 28/11/2022
YAZIM TARİHİ :

İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 23/06/2020 tarih ve 2019/... Esas, 2020/... Karar sayılı kararı aleyhine istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, istinaf talebinin süresi içinde yapıldığı, başvuru şartlarının yerine getirilmiş olduğu ve istinafa başvuru koşullarının mevcut olduğu dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonucu anlaşılmakla yapılan istinaf incelemesi sonucunda;
İDDİALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı okulun öğrencisi olan ve davacı hastanede staj yapan dava dışı ... isimli öğrencinin İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.02.2019 tarih ve 2018/... Esas, 2019/... Karar sayılı dosyası ile müvekkili davacı aleyhine 3308 sayılı yasanın 25’nci maddesi uyarınca staj ücret alacak davası açtığını ve açılan davanın davalı okula ihbar edildiğini ancak davalının davaya karşı herhangi bir cevap vermediğini yargılama neticesinde mahkemesince davanın kesin olarak kabulüne karar verildiğini ve bu karara istinaden Mersin 5. İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı dosyası ile müvekkili aleyhine ilamlı icra takibi başlatıldığını, müvekkilinin icra dosyasına 22.03.2019 tarihinde 8.763,43.TL ödeme yaptığını, yapılan bu ödemenin tahsili amacıyla müvekkili tarafından davalı aleyhine İskenderun İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını ancak davalının borç ve fer’ilerine haksız itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, oysa ki müvekkili davacı ile davalı arasındaki 05.08.2013 tarihli protokolün 3. maddesinde hastanede staj yapacak öğrencinin staj ücreti ve SGK prim borcundan davalı okulun sorumlu olduğunun düzenlendiğini ileri sürerek davalının takibe itirazının iptali ile takibin devamına davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davacının protokol hükümleri çerçevesinde staj ücretinin okul tarafından ödenmesi gerektiğini, 3308 sayılı yasanın 25’nci maddesinde öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücretin sözleşme ile tespit edileceğini, bu ücretin yirmi ve üzeri personel çalıştıran işyerlerinde fazla asgari ücretin net tutarının yüzde otuzundan az olamayacağının düzenlendiğini, bu hükümden söz konusu ücretin davacı hastane tarafından ödenmesi gerektiğinin açık olduğunu, davacının bu hususta devletten destek aldığını, taraflar arasındaki protokolün kanun hükümlerine aykırı, kesin olarak hükümsüz ve geçersiz olduğunu bu nedenle icra takibinin haksız ve yersiz olduğunu, davacının kötü niyetli icra takibi başlattığından %20 oranından az olmamak üzere kötüniyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesi ve neticede davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 23/06/2020 tarih ve 2019/... Esas, 2020/... Karar sayılı kararı ile; taraflar arasında tanzim edilen 05/08/2013 tarihli protokol incelendiğinde protokolde her iki tarafın imzasının bulunduğu, imzaya ve protokol içeriğine davalı tarafça itiraz edilmediği, protokolün üçüncü maddesi uyarınca hastanede staj yapacak öğrencilerin ücretleri ve primlerinin okul tarafından karşılanacağını düzenlendiği, davalı taraf her ne kadar ilgili protokolün 3308 sayılı yasanın 25. Maddesine aykırı olduğunu, "ücret ve sosyal güvenlik" başlıklı 25. Madde düzenlemesinde geçen "öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücret" ifadesinden kaynaklı olarak hastanenin ilgili ücretten sorumlu olduğunu iddia etmişse de işbu dosyamız taraflarının tacir olup tacirler arasında düzenlenen sözleşmelerin her iki tarafı bağlayacağı, 05/08/2013 tarihli protokolün içeriğine ve protokoldeki imzasına itirazı olmayan davalının staj ücretine ilişkin genel ve düzenleyici hükümler içeren kanun maddesine dayanarak sorumluluktan kaçınmasının mümkün olmadığı bu itibarla taraflar için bağlayıcı olan protokol hükümleri gereği staj alacağından davalının sorumlu olduğunun anlaşıldığı, takibe konu edilen mahkeme ilamı ve yargılama süreci incelendiğinde İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde ki yargılama aşamasında, iş bu dosya davalımızın İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde ki davaya ihbar yolu ile dahil edildiği anlaşıldığından, davalının ilgili kesin nitelikteki ilamda yer alan yargılama giderleri ve vekalet ücretinden de sorumlu olduğunun anlaşıldığı, ilama dayalı takip sonucu Mersin 5. İcra Dairesi 2019/... Esas sayılı takip dosyasına ödenen ve iş bu dava dosyasına konu edilen meblağın faiz ve feri masraf kalemleri yönünden doğruluğu hususunda dosya hesap bilirkişisine verilmiş ve dosya esasına uygun, denetlenebilir, ayrıntılı ve hüküm kurmaya elverişli rapor doğrultusunda davacının davasının kabulüne karar verilerek İskenderun İcra Dairesi'nin 2019/... Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, asıl alacak miktarı olan 8.763,43.TL'nin %20'sine tekabül eden icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
DAVALI TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
Davalı vekili istinaf talebi ile; İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2019/... Esas, 2020/... Karar sayılı kararının hukuki dayanaktan yoksun olduğunu şöyle ki, davacı tarafından, İskenderun İcra Dairesi'nin 2019/... Esas sayılı dosya ile müvekkili şirket adına icra takibi başlatılmış olup, kanuna aykırı ve mesnetsiz olarak başlatılan iş bu icra takibine müvekkili şirketi vekaleten itiraz edildiğini, itiraz talebi neticesinde iş bu icra dosyasında takibin durması kararı verilmiş olup, davacı vekili icra takibinin devamı için itirazın iptali davası açtığını, davacı ... Hastanesince başlatılan söz konusu icra takibi kapsamında isnat edilecek herhangi bir borç ve sorumluluk bulunmadığını, davalı müvekkili ücretin işletmece ödenmesi, SGK primlerinin ise müvekkili kurumca bildirilmesi durumu kafa karıştırmış olacak ki bu konuda net bir açıklama yapılamadığını, işbu durumun şundan ibarettir ki; Mesleki Eğitim Kanunu m.25'de ''...Aday çırak, çıraklar, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında okumakta iken staja, tamamlayıcı eğitime veya alan eğitimine tabi tutulan öğrencilerin sigorta primleri asgari ücretin yüzde ellisi üzerinden, Bakanlık ile mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumlarının bağlı olduğu üniversitelerin bütçesine konulan ödenekten karşılanır.'' denildiğini, zorunlu stajyer olarak çalışacak olan meslek lisesi ya da yüksek okul öğrencilerinin sigortalarının, okul tarafından karşılanmakta olduğunu bu kişilerin maaşlarının ise işyeri tarafından ödendiğini, öğrenciler her ne kadar davacı işletmede çalışıyorlarsa da Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bir okulda eğitim gördükleri için SGK prim bildirimleri bakanlığa bağlı okul tarafından bildirilmesinin kanunun ilgili maddesinin doğal sonucu olduğunu davacı işletme ayrıca stajyer öğrencilere ödediği ücret için devletten destek de aldığını, davacı işletmenin hem devlet desteğinden faydalanıp hem de öğrencilerin ücretlerini müvekkili kuruma yükleme isteğinin haksız ve kötü niyetli olduğunu, devlet desteğinden de yararlanan davalı işletmenin ücretinin müvekkili kurumun ödeyeceğine dair iddia ettiği protokol kanun hükümlerine aykırı olduğunu, her ne kadar yerel mahkeme kararında iki tarafın da tacir olduğu ve tacirler arasında düzenlenen sözleşmelerin her iki tarafı bağlayacağını belirtilmiş ise de kanunun emredici hükümlerinin en belirgin özelliğinin, kesin, bağlayıcı ve aksine davranmanın mümkün olmadığı bu tür kuralların mevzubahis olduğu durumlarda kişilerin iradelerinin bir fonksiyonu da olmadığını, tüm bu nedenlerle mahkemece verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2019/... Esas, 2020/... Karar sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Davacı tarafından, Davalı okulun öğrencisi olan dava dışı ... isimli öğrencinin hastanelerinde staj yaptığı ve İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.02.2019 tarih ve 2018/... Esas, 2019/... sayılı dosyası ile aleylerine staj ücretinden kaynaklanan alacak davası açtığı, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği ve bu karara istinaden Mersin 5. İcra Müdürlüğü'nün 2019/... E sayılı dosyası ile aleyhlerine ilamlı icra takibi başlatıldığı, icra dosyasına 22.03.2019 tarihinde 8.763,43.TL ödeme yapıldığı, yapılan bu ödemeden, taraflar arasındaki 05.08.2013 tarihli protokolün 3. maddesi gereğince davalı okulun sorumlu olduğunun iddia edildiği, davalının ise, 3308 sayılı yasanın 25’nci maddesinde öğrencilere işletmeler tarafından ödenecek ücretin sözleşme ile tespit edileceğinin belirtildiğini, bu madde uyarınca, söz konusu ücretin davacı hastane tarafından ödenmesi gerektiğini, taraflar arasındaki protokolün kanun hükümlerine aykırı, kesin olarak hükümsüz ve geçersiz olduğunu savunduğu, mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna bavurulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.02.2019 tarih ve 2018/... Esas, 2019/... Karar sayılı dosyasında, davacı ... tarafından, davalı ... Hastanesi aleyhine staj ücretinden kaynaklanan alacak davası açıldığı ve mahkemece, davanın kabulü ile 4.340,00.TL alacağın, 518,14.TL yargılama gideri ve 2.725,00.TL vekalet ücreti ile birlikte davalıdan tahsiline kesin olarak karar verildiği, ilamın Mersin 5. İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı icra dosyasında takibe konu edildiği ve ... Hastanesi tarafından dosyaya 22.03 .2019 tarihinde 8.763,43.TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
İskenderun İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklı ... Hastanesi A.Ş. tarafından borçlu Bilim Tur....Eğ. Ltd. Şti. aleyhine toplam 9.046,50.TL alacağın tahsili talebi ile icra takibi başlatıldığı, borçlu vekili tarafından borcun tamamına, faize, faiz oranına ve her türlü ferilerine itiraz edilerek takibin durdurulmasına karar verilmesinin talep edildiği, 05/08/2019 tarihli karar ile icra takibinin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece alınan 01/04/2020 tarihli bilirkişi raporu ile; davacının davalıya rücu hakkının olup olmadığının takdir ve değerlendirme hak ve yetkisinin mahkemeye ait olduğu, mahkemece rücu kapsamında olduğunun değerlendirilmesi halinde; İskenderun İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı dava dosyasında; davacının, davalıdan 8.763,43.TL asıl alacak ve asıl alacağa 22.03.2019 ödeme tarihinden 30.07.2019 icra takip tarihine kadar işlemiş 280,....TL yasal faiz olmak üzere toplam 9.044,34.TL alacağı bulunduğu kanaatini bildirir rapor düzenlenmiştir.
3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun 20/1. maddesinde, işletmelerde beceri eğitimi gören öğrencilerin teorik eğitiminin, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında veya işletmelerin eğitim birimlerinde yapılacağı, aynı Kanunun 25. Maddesinde , aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki artışların, aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul müdürlüğü ile iş yeri sahibi arasında Bakanlıkça belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile tespit edileceğine dair hüküm bulunduğu, Kanunun 3/l maddesinde ise, yasada geçen "işletme" kavramının "mal ve hizmet üreten kamu ve özel kurum, kuruluş ve işyerleri" şeklinde tanımlandığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen 05/08/2013 tarihli protokolün üçüncü maddesinde " Hastanede staj yapacak öğrencilerin ücretleri ve SGK primleri ... Anadolu Sağlık Meslek Lisesi tarafından karşılanacaktır." şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Taraflar arasındaki bu sözleşme karşılıklı borç yükleyen bir sözleşme olup, hukuk sistemimizde akit serbestisi prensibi kabul edilmiştir. Yasa koyucu, TBK.nun 26.maddesi ile borç doğuran akitlerin kapsamını belirlemede sözleşme serbestisi ilkesini benimsemekle birlikte, bunun sınırlarını emredici kurallara, ahlaka ya da kamu düzenine veya kişisel haklara aykırı bulunmama olarak belirlemiştir. Aynı zamanda, TBK'nun 27. maddesinde, kanunun emredici hükümlerine, ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına aykırı veya konusu imkânsız olan sözleşmelerin kesin olarak hükümsüz olduğu düzenlenmiştir. Buna göre, taraflar kanuna, ahlak ve adaba, kamu düzenine, şahsiyet haklarına aykırı olmamak şartıyla aralarında her konuda serbestçe sözleşme yapabilirler. Böyle bir kararlaştırma ve taahhüt, sözleşmenin taraflarını bağlamaktadır.
Somut olayda, taraflarca imzalanan protokolde, davacı hastanede staj yapacak öğrencilerin ücretlerinin ve SGK primlerinin, davalı ... Anadolu Sağlık Meslek Lisesi tarafından karşılanacağının kararlaştırılmış olduğu ve davalının protokolü serbest iradesi ile imzaladığı, sözleşmenin konusunun emredici kurallara, ahlaka ya da kamu düzenine veya kişisel haklara aykırı olması veya konusunun imkansız olması gibi bir durumun somut olayda mevcut olmadığı, böylece sözleşme serbestisi kapsamında taraflar arasındaki imzalanan sözleşmenin ve kararlaştırılan hükümlerin geçerli ve bağlayıcı olduğu, buna göre, davacı tarafından, İskenderun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.02.2019 tarih ve 2018/... Esas, 2019/9 Karar sayılı dosyasında hüküm altına alınan ve dava dışı öğrenciye ödenen staj ücreti, yargılama gideri ve vekalet ücretinden davalının sorumlu olduğu, mahkemece, icra dosyasına yapılan ödemeler ve işlemiş faiz yönünden alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olmasında, usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, davalı vekilinin aksi yöndeki istinaf sebeplerinin ise yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davalı vekilinin İlk Derece Mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve buna dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere :
1)-İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 23/06/2020 tarih ve 2019/... Esas, 2020/... Karar sayılı kararına karşı davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2)492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince karar tarihi itibarıyla alınması gereken 617,81.TL karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 154,45.TL istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 463,36.TL'nin davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3)6100 sayılı HMK'nın 326/1 maddesi gereğince davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
4)-6100 sayılı HMK'nın 330. maddesi gereğince inceleme duruşmasız yapıldığından lehe vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5)-6100 sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde İlk Derece Mahkemesince İADESİNE,
6)-6100 sayılı HMK'nın 7035 sayılı yasanın 30. maddesiyle değişik 359/3 maddesi gereğince kararın kesin olması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince taraf vekillerine TEBLİĞİNE,
Dair, 6100 Sayılı HMK'nun 353/1-b-1 maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle; 6100 Sayılı HMK'nun 362/1-a maddesi gereğince karar tarihindeki dava değerinin 107.090,00.TL'nin altında olması nedeniyle kesin olmak üzere 28/11/2022 tarihinde karar verildi.


...
Başkan
...
¸e-imzalıdır
...
Üye
...
¸e-imzalıdır
...
Üye
...
¸e-imzalıdır
...
Katip
...
¸e-imzalıdır