Danıştay 6. Daire 2018/5370 Esas 2021/13918 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/5370
Karar No : 2021/13918

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI): …Ekip İlaç A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 22/03/2018 tarih ve E:2013/7214, K:2018/2516 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sakarya ili, Sapanca ilçesi, … Köyü, … pafta, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda yapılan 1/5000 ölçekli ilave ve revizyon nazım imar planının onaylanmasına ilşkin … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararı ile bu karara yapılan itirazın reddine dair … tarihli, … sayılı büyükşehir belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; dava dosyasının ve mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu hazırlanan raporun birlikte değerlendirilmesinden, 10.09.2003 tarihli Sapanca Gölü Havzası 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında uyuşmazlığa konu parselin bulunduğu bölgenin orman alanı olarak belirlendiği, nazım imar planının mevzuat gereği çevre düzeni planı ilke, esas ve kararlarına uygun olmasının gerektiği; taşınmazın 1/25.000 ölçekli plân kararlarına uygun olarak 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile konut alanından orman alanına dönüştürülmesine dair dava konusu işlemde şehircilik ilkelerine, plânlama esaslarına, kamu yararına ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, dava konusu imar planı yapılırken Orman İşletme Müdürlüğünün yazısı üzerine orman alanı olarak belirlendiği, ilgili idarece bu yazının hatalı verildiğinin açıkça ifade edildiği, üst ölçekli planın çevre düzeni planı olduğu, alt ölçekli plana olduğu gibi aktarılması gerekmediği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Kararın düzeltilmesi isteminin kabul edilerek, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 22/03/2018 tarih ve E:2013/7214, K:2018/2516 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Sakarya ili, Sapanca ilçesi, … Köyü, … pafta, …parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alan, 10.09.2003 tarihli Sapanca Gölü Havzası 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında orman alanı olarak belirlenmiş, 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı kararlarına uygun olarak 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yapılmasına karar verilmiş, dava konusu planın hazırlık aşamasında ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş alınmış, "Adapazarı Orman İşletme Müdürlüğü tarafından 27.02.2008 tarih ve 175 sayılı yazıda "Şefliğimizce yapılan incelemede, ekli listede gönderilen parsellerin kesinleşen orman kadastro haritalarında orman ve 2/B sahası olarak kaldığından bu yerlerin imara konu edilmemesi" yönünde görüş verilmiş, gönderilen listede dava konusu taşınmaz da orman alanı olarak gösterilmiş, … tarih ve … sayılı Sakarya Büyükşehir Belediye Meclisi Kararı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planı onaylanarak kabul edilmiş, davacı tarafından bu karara karşı yapılan itiraz … tarih ve … sayılı Sakarya Büyükşehir Belediyesi Meclis Kararı ile taşınmazın Orman İşletme Müdürlüğü tarafından gönderilen yazıda orman alanında kaldığından bahisle reddedilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.
Davacı şirket tarafından 18.07.2012 tarihinde Adapazarı Orman İşletme Müdürlüğüne müracaat edilerek mahallinde alanın ormanlık vasfı ile ilgili inceleme yapılması ve parselin orman ile ilişkisinin olmadığına dair düzeltme yapılması (orman şerhinin kaldırılması) talep edilmiş, Orman İşletme Müdürlüğünün incelemesi neticesinde davacı Şirkete hitaben yazılan … tarih ve … sayılı yazıda "(...) İşletme Müdürlüğü'ne yazılan yazıda Hacımercan Köyü yerine sehven Mahmudiye Köyü yazıldığı, Hacımercan Köyü … parselin Devlet ormanı içerisinde kaldığı ve Mahmudiye Köyü …sayılı parseldeki şerhin kaldırılmasında bir sakınca olmadığı" belirtilmiştir

İLGİLİ MEVZUAT:
İşlem tarihinde yürürlükte olan Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 3/1 inci maddesinde, Nazım İmar Planı; onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plan olarak; anılan Yönetmeliğin 3/10 uncu maddesinde, Çevre Düzeni Planı; konut, sanayi, tarım, turizm, ulaşım gibi sektörler ile kentsel-kırsal yapı ve gelişme ile doğal ve kültürel değerler arasında koruma-kullanma dengesini sağlayan ve arazi kullanım kararlarını belirleyen yönetsel, mekansal ve işlevsel bütünlük gösteren sınırlar içinde, varsa bölge planı kararlarına uygun olarak yapılan, idareler arası koordinasyon esaslarını belirleyen, 1/25000, 1:50000, 1:100000, veya 1:200000 ölçekte hazırlanan, plan notları ve raporuyla bir bütün olan plan olarak tanımlanmış; anılan Yönetmeliğin 7 nci maddesinde, çevre düzeni planı ilke, esas ve kararlarına aykırı imar planı yapılamayacağı; çevre düzeni planı sınırları içerisinde mevzî imar planı yapılamayacağı; çevre düzeni planı ile yapılaşma kararı alınmış alanlar için yapılacak imar planlarının, mevzî imar planı olarak değerlendirilmeyeceği; (...) çevre düzeni planında, tarım alanı, mera, maki-funda vb. kullanım kararı getirilmiş alanlarda konut, sanayi, turizm, enerji, vb. yapılaşma amaçlı uygulama yapılamayacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, üst ölçekli çevre düzeni planında davacıya ait taşınmazın orman alanı olarak belirlendiği, dava konusu nazım imar planında da çevre düzeni planına uygun olarak taşınmazın orman alanı olarak belirlenmesinin mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de dava konusu planın hazırlanması aşamasında orman alanlarına ilişkin orman işletme müdürlüğünün yazılı görüşlerine istinaden orman alanı kullanımının getirildiği, davanın devamı esnasında söz konusu taşınmazın tapu kayıtları ve fiili kullanım açısından orman alanı niteliğinde olmadığından bahisle Orman İşletme Müdürlüğüne arazinin niteliğinin tespiti için davacı tarafından yapılan müracaat üzerine ilgili kurumun, kendi orman haritaları ve mevcut kadastral haritalarına göre yeniden yapılan inceleme neticesinde davacıya ait taşınmazın orman dışı alan içerisinde kaldığı tespit edilmiş, ilgili kurumun daha önce sehven yanlış bir görüş vererek imar planı ve kararının hatalı bir şekilde geliştirilmesine neden olduğu bu durumun ilgili kurum tarafından da açıkça ifade edildiği görülmektedir.
Öte yandan, çevre düzeni planlarının leke plan olmaları nedeniyle uygulama imar planları gibi değerlendirilmeyeceğinden parsel bazında kararlar üretilmesi mümkün olmadığı gibi genel arazi kullanım kararlarının değerlendirildiği, planlama bölgesinde koruma kullanma dengesinin gözetilmesi gereken alanlardaki yapılaşmalarda keyfiliğin önlenmesi ve azami ölçüde korumanın sağlanması için alt ölçekli plan kararlarına esas olacak yapılaşma şartlarını ortaya koyan genel arazi kullanım kararları olduğu açıktır.
Bu durumda, çevre düzeni planının, leke plan olması itibarıyla ölçek bazında gösterilemeyen kullanımların 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer alabileceği, üst ölçekli planlarda yer verilmeyen ayrıntıların alt ölçekli planlarda yer almasının üst plana aykırılık oluşturmayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, taşınmazın bulunduğu bölgede orman alanlarına ilişkin verilerin doğruluğu ve güvenirliliği kontrol edilmeden ve mevcut arazi kullanımları dikkate alınmadan planlama öngörülerinin oluşturulduğu ve hatalı kurum görüşüne istinaden işlem tesis edildiğinden davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, … İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 15/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



KARŞI OY (X) : İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği oyu ile kararın düzeltilmesi istemlerinin reddi gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.