Esas No: 2022/3419
Karar No: 2022/4317
Karar Tarihi: 31.03.2022
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/3419 Esas 2022/4317 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı sendika, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından verilen olumsuz yetki tespit yazısının hukuka aykırığı ve iptali ile toplu iş sözleşmesi yetki tespitine konu olan işyerlerinde sendikanın toplu iş sözleşmesi yapma hakkının tespiti için dava açmıştır. İlk derece mahkemesi davayı kabul etmiş, ancak davalılar istinaf başvurusu yapmıştır. Bölge adliye mahkemesi davayı hak düşürücü süre geçtikten sonra açılmış olması nedeniyle reddetmiştir. Davacının temyiz başvurusu sonucunda Yargıtay kararıyla bölge adliye mahkemesi kararı bozulmuştur. Kanun maddelerine göre; toplu iş sözleşmesi yapabilecek yetkili sendikanın tespiti çalışma bakanlığı tarafından yapılacaktır. İşçi sendikasının yetki şartlarına sahip olmadığının ya da işyerinde yetki şartlarına sahip bir işçi sendikasının bulunmadığının tespiti hâlinde, bilgiler sadece başvuruyu yapan tarafa bildirilecektir. İtiraz süresi olumlu yahut olumsuz tespitin tebliğinden itibaren altı iş günüdür ve cumartesi, pazar ve resmi tatil günleri iş günü sayılmamaktadır.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 26. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalılardan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından müvekkili sendikaya verilen 06.12.2018 tarih ve 826490 sayılı olumsuz yetki tespit yazısının hukuka aykırılığının tespiti ile iptaline, toplu iş sözleşmesi yetki tespitine konu Yüksek Öğrenim Kredi Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü ve bağlı il müdürlükleri ile Yurt Müdürlükleri işyerlerinde ve/veya işletmede müvekkili sendikanın toplu iş sözleşmesi imzalamak için yasada aranan gerekli çoğunluğu sağladığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince özetle davanın altı günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, ... tarafından yapılan olumsuz yetki tespitinin iptali istemine ilişkindir.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 42'nci maddesi gereğince, toplu iş sözleşmesi yapabilme niteliğine sahip yetkili sendika, 6356 sayılı Kanun'un 41'inci maddesinde ifade edilen ilkeler doğrultusunda, ... tarafından tespit edilecektir.
6356 sayılı Kanun'un 42'nci maddesinin ikinci fıkrasına göre ise “Bakanlık, kayıtlarına göre başvuru tarihi itibarıyla bir işçi sendikasının yetkili olduğunu tespit ettiğinde, başvuruyu, işyeri veya işletmedeki işçi ve üye sayısını, o işkolunda kurulu işçi sendikaları ile taraf olacak işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene altı iş günü içinde bildirir.”
Aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre de “İşçi sendikasının yetki şartlarına sahip olmadığının ya da işyerinde yetki şartlarına sahip bir işçi sendikasının bulunmadığının tespiti hâlinde, bu bilgiler sadece başvuruyu yapan tarafa bildirilir.” 6356 sayılı Kanun'un 43'üncü maddesinin birinci fıkrasında ise kendilerine tespit yazısı gönderilen işçi veya işveren sendikası ile sendika üyesi olmayan işverenin, Bakanlık tarafından yapılan tespite itiraz edebilecekleri hususu düzenlenmiştir. Maddeye göre itiraz süresi, olumlu yahut olumsuz tespitin tebliğinden itibaren altı iş günüdür.
6356 sayılı Kanun'da iş günü kavramı tanımlanmamış olmakla birlikte, belirtilen sürenin hesabında çalışılmayan günlerin dikkate alınmaması gerekmektedir. Çalışılmayan günlerin belirlenmesi bakımından ise tespite itirazın mahkemeye yapılacak olması ve öncesinde de itiraz dilekçesinin görevli makama kayıt ettirilmesi zorunluluğunun bulunması hususları nazara alındığında, mahkemeler ile çalışma ve iş kurumu il müdürlüklerinin çalışma günlerinin gözetilmesi gerektiği ve bu suretle altı iş günlük sürenin hesaplanması gerektiği açıktır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 99'uncu maddesine göre Cumartesi ve Pazar günlerinin hafta tatili olması sebebiyle iş günü olarak sayılamayacakları tartışmasızdır. Ayrıca, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'un 2/1-D maddesi gereğince, ulusal, resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü, 1 Mayıs günü ve 15 Temmuz günü, resmi daire ve kuruluşlarda tatil yapılması sebebiyle, 2429 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinde belirtilen tatil günleri de altı iş günlük sürenin belirlenmesinde nazara alınamazlar.
Somut uyuşmazlıkta, ... tarafından yapılan olumsuz yetki tespit yazısı davacı sendikaya 11.12.2018 tarihinde tebliğ edilmiş, yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan iş günü süreleri dikkate alındığında, davacı tarafından altı iş günlük kanuni süre içerisinde olmak üzere 19.12.2018 tarihinde itiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirilerek usulüne uygun olarak dava açılmıştır.
Bu itibarla, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından cumartesi gününün iş günü sayılması suretiyle varılan sonuç doğru olmadığından İlk Derece Mahkemesi kararının esasına yönelik istinaf itirazlarının incelenmesi gerekirken, hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi isabetsizdir.
Anılan hususlar gözetilmeksizin yanılgılı değerlendirme ile Bölge Adliye Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31/03/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.