MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki elatmanın önlenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacılar vekili, müvekkillerinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, 5 ve 7 no"lu bağımsız bölümlerin 07.03.1996 tarihli protokolle kendilerine teslim edildiğini, 31.12.1997 tarihli protokolle de borcu olmadığı için anahtarların teslim edileceği ve içinin kendileri tarafından tamamlanacağının kararlaştırıldığını, davacıların daire içini yaparak konuta yerleştiğini, ancak davacıların tatilde olduğu bir sırada kapı kırılarak eşyaların dışarıya atıldığını ve davacıların kooperatiften ihraç edildiğini, ihraç kararın iptali için dava açıldığını, yargılama aşamasında davacılara ait daireleri 3. şahıs davalı kooperatif üyesi ..."ya işgal ettirdiğini ileri sürerek, müdahalenin meni ile tapunun iptal ve kendi adlarına tescilini, mümkün olmadığı takdirde dairelerin rayiç bedellerinin davalılardan tahsilini ve geçmiş beş yıllık ecrimisil bedeli 30.000,00 TL"nin davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif vekili, davacıların kooperatif üyesi olduğunu ancak kooperatife olan yükümlülüklerini yerine getirmemeleri nedeniyle ortaklıktan ihraç edildiğini, davacıların açmış olduğu iş bu davanın dayanağı olmadığını, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali ile ilgili davanın halen devam ettiğini, bu davanın neticesinin kesinleşmesinden sonra davacının açmış olduğu bu davanın dinlenebileceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, müvekkilinin oğlu ..."nın 31.07.2001 tarihinde kooperatif üyesi olduğunu, yatırım amaçlı aldıklarından kendi adına 26.11.2004 tarihinde de tapusunu üzerine aldığını, açılan davanın haksız ve kötüniyetli olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacıların kooperatife ödentilerini tam olarak yapmamasından dolayı bağımsız bölüm talep haklarının bulunmadığı, davacılara tahsis edilmiş bir bağımsız bölüm bulunmadığı gibi bağımsız bölüm talep hakkı da olmadığından davacıların kooperatife yönelik açtığı davanın esastan reddi gerektiği, diğer davalı ..."ya yönelik açtığı davanın ise, ..."nın yeri fiilen kullanmadığı gibi kooperatife ..."nın üye olduğu, davacıların kendilerine tahsis edildiğini iddia ettikleri bağımsız bölümün ..."ya tahsis edildiği gerekçesiyle, davalı ..."ya yönelik davanın husumet yönünden reddine, davalı ...Konut Yapı Kooperatifi"ne yönelik davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve temyiz edenin sıfatına göre, davacılar vekilinin davalılardan ..."ya yönelik temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Davalılardan ...Konut Yapı Kooperatifine yönelik temyiz itirazları yönünden;
Dava, kooperatif üyesi olan davacının kendisine bağımsız bölüm tahsisi ve ecrimisil talebi, bağımsız bölüm bulunmadığı taktirde bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Kooperatife ait talep edilen bağımsız bölümlerin dışında eşdeğer nitelikte başka bağımsız bölümler bulunup bulunmadığı, eşitlik ilkesi gereğince davalı kooperatifin aidat borcu bulunmasına rağmen üyelerine bağımsız bölüm verip vermediği, ecrimisil talebi yönünden kooperatifin diğer üyelerine borçlarına rağmen tahsisli bağımsız bölümleri teslim etmiş ise diğer üyelerine ecrimisil bedeli verip vermediği hususları araştırılarak, bu hususların bulunması halinde bağımsız bölümlerin tahsisine veya ecrimisil talebinin kabulüne karar verilmesi, tahsis edilecek bağımsız bölüm bulunmadığı takdirde, kendisine konut tahsis edilmeyen kooperatif üyesi davacıların tazminat isteminin kabulüne karar verilmesi gerekmektedir.
Tazminat miktarı, Yargıtay"ın yerleşik uygulamasına göre aşağıdaki şekilde formüle edilmiştir.
a-Önce ortaklara tahsis edilen konutun dava değeri itibariyle rayiç değeri hesaplanmalıdır.
b-Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( toptan eşya fiyat endeksi " ... artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunmalıdır.
c-Bundan sonra yukarıda (a) maddesinde bulunan değerden (b) maddesinde bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d- Bunu takiben eksik ödeme yapan davacı ortağın ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı güncelleştirilmelidir.
e- Bu hesaplamalardan sonra normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) maddesinde bulunan ödemelerinin güncel değerinin karşılığı yine yukarıda (c) maddesinde bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre davacının (d) maddesinde eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yararlanması gerektiği orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak (d) maddesinde bulunan miktar (c ) maddesinde bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan rakamın (b) maddesinde bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktarın (d ) maddesinde bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar davacı ortağın davalı kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar tutarıdır.
Bu durumda mahkemece, gerekirse mahallinde keşif yapılmak suretiyle kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişi heyetinden kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılarak, davacılara konut tahsisinin mümkün bulunmadığı, eşitlik ilkesi gereğince kooperatifin diğer üyelerine ecrimisil bedeli verip vermediği belirlenerek, bağımsız bölüm bulunması ve kooperatifin diğer üyelere ecrimisil bedeli verdiğinin anlaşılması halinde bağımsız bölümün tahsisi ya da ecrimisil bedeline, bağımsız bölüm bulunmadığı takdirde davacıların ödemelerinin belirlenmesi, davacılar dairelerini kendileri tamamlamış ise tamamlanmış daireye ve yukarıda belirlenen formüle göre tazminat hesabı belirlenerek, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin davalı ..."ya yönelik temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin davalı kooperatife yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.