23. Hukuk Dairesi 2016/4787 E. , 2017/1585 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı ... İth. İhr. İnş. San. Tic. A.Ş. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilince davalı ... adına yapılan binanın tüm planlama, danışmanlık ve kiralama işlerini gerçekleştirmek için 01.04.2007 tarihinde yönetim kurulunu temsilen ...ile sözleşme imzalandığını, bu sözleşme uyarınca müvekkilinin edimlerini yerine getirmeye başladığını, davalı ... ile 08.06.2007 tarihinde bir de Yönetim Tesis Sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre AVM"nin yönetim işlerinin müvekkili tarafından yerine getirileceğinin kararlaştırıldığını, davalının sözleşme hükümlerini yerine getirmemesine rağmen müvekkilinin kendi üzerine düşen edimleri yerine getirdiğini, buna rağmen davalı ...yönetimince alınan karar ile 08.06.2007 tarihli sözleşmenin tek taraflı feshedildiğini, feshin haksız olduğunu ileri sürerek, 5000 USD cezai şart, 1000 USD ücret alacağı, 2000 USD kâr kaybı olmak üzere 8000 USD ile eleman ücreti olan 1.000,00 TL"nin avans faiziyle tahsilini talep ve dava etmiş, 30.10.2012 tarihli ıslah dilekçesiyle, talebini ıslah ederek, 16.740,76 TL ücret ve eleman ücreti alacağının ve 395.143,72 USD kâr kaybı ve cezai şart alacağının tahsilini istemiştir.
Davalı ... vekili, 01.04.2007 tarihli sözleşmenin müvekkilini temsile yetkili olmayan kişilerce imzalandığını, müvekkili AVM"nin yönetim kurulunun 28.05.2008"de toplandığını, bu toplantıda yönetim kurulu başkanı seçilen ..."un yok hükmünde olan bu sözleşme yerine davacı tarafla 08.06.2007 tarihli sözleşmeyi imzaladığını, ancak davacı tarafın uyumsuz çalışmaları nedeniyle bu sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini, davacı taleplerinin haksız olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... İhr. İth. San. Tic. A.Ş. vekili, müvekkili ile davacı şirket arasında akdedilmiş bir sözleşme ve hukuki ilişki bulunmadığını, sözleşmede müvekkili adına atılan bir imza olmadığını, davanın müvekkili yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında yaklaşık üç ay ara ile iki sözleşme yapıldığı, davacının ikinci sözleşmeye niçin ihtiyaç bulunduğunu izah edemediği, defter kayıtlarına göre davacının, yapılan ödemeler düşüldükten sonra 16.740,36 TL alacağı kaldığı, bunun dışında davalıların borcu bulunmadığı, sözleşmenin 19. maddesi uyarınca sözleşmenin tek taraflı olarak, sebep gösterilmeden feshinin mümkün olduğu, feshin usulüne uygun ve geçerli olması nedeniyle cezai şart hakkının doğmayacağı, AVM’nin hangi tarihte işletmeye açıldığı, hangi kira .sözleşmelerinin kimlerle yapıldığı veya kira sözleşmelerinin yapılıp yapılmadığı, dükkanların kiraya verilip verilmediği dosya kapsamından anlaşılamadığından buna dair bilirkişi ek raporundaki hesaplamanın nazara alınmasının mümkün olmadığı, davacının ücret ve eleman ücret alacağı bulunduğu, kâr kaybı ve cezai şart alacağının doğmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 16.740,36 TL"nin dava tarihinden işleyecek avans faiziyle davalılardan tahsiline, kâr kaybı ve cezai şart taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ile davalı ... İth. İhr. İnş. San. Tic. A.Ş vekili temyiz etmiştir.
1- 6100 sayılı HMK"nın "Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi" başlıklı 31/1. maddesi "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." şeklinde düzenlenmiş ve bunun hakimin görevi olduğu açıkça vurgulanmıştır. Maddede, hakimin maddi anlamda davayı sevk yetkisi düzenlenmektedir. Bu yetkisiyle hakim, olayın ve hukuki uyuşmazlığın olgusal ve hukuki boyutlarını gerekli olduğu ölçüde taraflarla birlikte ele alabilecek, tarafların zamanında uyuşmazlığın çözümü için önemli vakıaların tamamı hakkında açıklama yapmalarını, özellikle ileri sürülen vakıalardaki eksiklikleri tamamlamalarını, delilleri ikame etmelerini ve gerekli talepleri ileri sürmelerini sağlayabilecektir.
Somut olayda, davacı tarafın, dava dilekçesi ve ıslah dilekçesiyle, davalılardan hangi sözleşmeden kaynaklı, ne talep edildiği hususları yeterince açık değildir. Mahkemece, öncelikle bu hususların ayrı ayrı açıklattırılması gerekmektedir.
Yukarıda yer verilen hususun yerine getirilmesinin ardından, davalı ... İth. İhr. San.Tic. A.Ş"nin 01.04.2007 tarihli sözleşmede imzanın yetkiliye ait olmadığını iddia etmesine rağmen sözleşmenin uygulamaya konulduğu ve bedelinin bu davalı tarafça ödenmesi sebebiyle bu sözleşmeden sorumlu olduğu, 08.06.2007 tarihli sözleşmede ise bu davalının isim ve imzasının bulunmaması nedeniyle sorumlu olmadığı, 01.04.2007 tarihli sözleşmenin feshedilmeyip ayakta olması nedeniyle sözleşme hükümlerine göre cezai şart istenemeyeceği, yukarıdaki bent kapsamında yapılan açıklamaya göre, 08.06.2007 tarihli sözleşme uyarınca tazminat talep edilip edilmediğinin gözönünde bulundurlarak talep edilmesi halinde bu sözleşmenin feshinin haklı sebebe dayanıp dayanmadığı üzerinde durularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
2- Bozma nedenine göre, davacı ve davalı ... İth. İhr. San. Tic. A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün re"sen BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı ve davalı ... İth. İhrc. San. Tic. A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harçların istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.