MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.01.2002, 23.08.2002, 02.10.2000, 06.02.2002, 02.05.2003, 17.02.2006 ve ... gününde verilen dilekçeler ile asıl ve birleştirilen 2006/78 Esas sayılı davalarda yüklenicinin temlikine dayalı tazminat, birleştirilen 2000/1483 ve 2000/1920 Esas sayılı davalarda tapu iptali ve tescil, birleştirilen 2000/1922 Esas sayılı davada şahsi hakka dayalı elatmanın önlenmesi, birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi ve ecrimisil, birleştirilen 2003/744 ve 2008/122 Esas sayılı davalarda kaçak yapıların yıkılarak binanın projeye uygun hale getirilmesi, tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; asıl ve birleştirilen 2000/1920, 2000/1922, 2003/744 ve 2008/122 Esas sayılı davaların reddine, birleştirilen 2000/1483 Esas sayılı davanın açılmamış sayılmasına, birleştirilen 2002/316 ve 2006/78 Esas sayılı davaların kısmen kabulüne dair verilen 29.04.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi asıl ve birleştirilen 2000/1483, 2006/78, 2008/122 Esas sayılı davalarda davacılar - birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada bir kısım davalılar vekilleri ve birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, davalı arsa sahibi ... ile dava dışı yüklenici ... arasında noterde düzenlenen 18.12.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile 2908 ada 25 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bir bina inşa edilmesinin kararlaştırıldığını, bu sözleşme kapsamında yüklenicinin kendisine bırakılan daireleri muhtelif tarihlerde noterde düzenleme şeklinde yapılan satış vaadi sözleşmeleri ile davacılara sattığını, yüklenicinin kaba inşaat safhasında işi bıraktığını, bunun üzerine arsa sahibi davalı tarafından yüklenici aleyhine Bağcılar Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan davada, 27.03.2001 tarihli 2000/1190 E. 2001/703 K. sayılı kararla, binanın imar mevzuatına aykırı ve kaçak olması nedeniyle yıkım kararı alındığı gerekçesiyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verildiğini, hükmün Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 22.10.2001 tarihli 2001/2552-4703 E.K. sayılı ilamı ile kesinleşmesi üzerine yüklenicinin, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre arsa malikinden hak ettiği alacaklarını 03.12.2001 tarihli sözleşme ile davacılara temlik ettiğini, Bağcılar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/1571 Değişik İş sayılı tespit dosyasında alınan bilirkişi raporuna göre yüklenicinin inşaatı gerçekleştirme oranının %71 olduğunu ve bu orana göre 403.496.912.100ETL imalat bedeli alması gerektiğinin tespit edildiğini ileri sürerek, bu miktarın davalı arsa sahibinden tahsili ile davacılara ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Birleştirilen 2000/1483 E. sayılı davada davacılar, yüklenicinin halefi olarak tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuş; 22.04.2004 tarihli celsede ise davacılar vekili, davayı atiye bıraktıklarını bildirmiştir.
Birleştirilen 2000/1920 E. sayılı davada davacı ..., yüklenicinin halefi olarak tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuş; birleştirilen 2000/1922 E. sayılı davada ise, şahsi hakka dayalı olarak davalı ..."ın kendisine düşen daireye elatmasının önlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Birleştirilen 2002/316 E. sayılı davada; davacı arsa sahibi ..., mülkiyet hakkına dayalı olarak davalıların dava konusu binadaki dairelere elatmasının önlenmesini ve 27.03.2001 tarihinden geriye dönük 10 yıl için toplam 12.500.000 ETL ecrimisil bedelinin davalılardan tahsilini talep etmiş; 16.11.2002 tarihli celsede davacı vekilinin, davalılardan ... hakkındaki davayı takip etmediğini bildirmesi üzerine anılan davalı yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
Birleştirilen 2003/744 E. sayılı davada; davacılar, yüklenicinin halefi olarak kaçak yapıların yıkımı suretiyle binanın projeye uygun hale getirilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Birleştirilen 2006/78 E. sayılı davada; davacı ..., yükleniciden temlik aldığı daire için ödediği 26.000,00TL satış bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Birleştirilen 2008/122 E. sayılı davada; davacılar, kaçak yapıların yıkımı suretiyle binanın projeye uygun hale getirilerek yükleniciden temlik aldıkları dairelerin tapu kayıtlarının iptali ile adlarına tescilini talep ve dava etmişlerdir.
Asıl dava ve birleştirilen davalarda davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, asıl ve birleştirilen 2000/1920 Esas, 2000/1922 Esas, 2003/744 Esas, 2006/78 Esas, 2008/122 Esas sayılı davaların, yüklenicinin arsa sahibine karşı edimlerini yerine getirmediği gerekçesiyle reddine; satış bedelinin iadesi istemine ilişkin birleştirilen 2006/78 Esas sayılı davanın, sözleşmenin tarafı olan davalı yüklenici yönünden kabulüne, davalı arsa maliki yönünden ise reddine; birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada elatmanın önlenmesi isteminin kabulüne, davalıların sözleşmeye dayalı olarak taşınmazdaki daireleri kullandığı gerekçesiyle ecrimisil isteminin reddine; birleştirilen 2000/1483 Esas sayılı davanın ise 22.04.2004 tarihli celsede atiye bırakılması nedeniyle açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, asıl ve birleştirilen 2000/1483, 2006/78, 2008/122 Esas sayılı davalarda davacılar - birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada bir kısım davalılar vekilleri ve birleştirilen 2002/316 Esas sayılı davada davacı vekili temyiz etmiştir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan, birleştirilen 2000/1483, 2000/1920 Esas, 2000/1922 Esas, 2002/316 Esas, 2003/744 Esas, 2003/744 Esas, 2006/78 Esas ve 2008/122 Esas sayılı davalar yönünden taraf vekillerinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
2) Asıl dava yönünden temyiz itirazlarının incelenmesine gelince:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, mahkeme kararı ile geriye etkili olarak feshedilen arsa payı karşılığı inşaat sözlemesi nedeniyle dava dışı yüklenici tarafından inşa edilen binanın imalat bedelinin, yüklenicinin halefi olarak davalı arsa sahibinden tahsili istemine ilişkindir.
Gerek yargılama sırasında alınan bilirkişi kurulu raporları gerekse arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davası sırasında alınan bilirkişi raporlarında, dava konusu inşaatın ruhsatsız yani kaçak durumda olduğu ve ilgili belediye başkanlığı tarafından hakkında yıkım kararı alındığı anlaşılmaktadır. 3194 sayılı İmar Kanunu hükümleri kamu düzenine ilişkin olup, aksine yapılan iş ve eylemlerden bazıları da suç teşkil etmektedir. Anılan yasaya aykırı şekilde yapılan imalatın ekonomik değeri bulunmamaktadır. Buna rağmen, suç teşkil edecek bir yapıya meşruiyet kazandıracak şekilde bedelin tahsiline karar verilmesi yasaya aykırıdır.
Ne var ki, Bağcılar Belediye Başkanlığının 31.03.2010 tarihli cevabi yazısında, 2908 ada 25 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki binanın, kaçak katının olması sebebiyle mevcut durumuna göre yapı ruhsatı verilmesinin ve imara aykırılıkların giderilmesinin mümkün olmadığı, ancak binanın kaçak kısımlarının yıkılarak, Bakırköy Kadastro Müdürlüğünden temin edilecek bina kontürlerini ve bahçe mesafelerini gösterir çap, röperli krokisi ile birlikte belediyece hazırlanacak imar durumu ve inşaat istikamet rölevesinin de alınarak İstanbul İmar Yönetmeliği, Deprem Yönetmeliği, Otopark yönetmeliği ve plan notları çerçevesinde fenni mesullerce mimari, statik, makine ve elektrik projelerinin hazırlanıp gerekli evrak ve onaylar tamamlandıktan sonra mevcut bina için yapı ruhsatı talebiyle fen ve imar işleri müdürlüğüne müracaat edilmesi halinde talebin yeniden değerlendirileceği bildirildiğinden, inşaatın yasal hale getirilmesinin mümkün olup olmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Dosyada mevcut bilirkişi raporlarında ise bu konuda herhangi bir değerlendirme ve inceleme yapılmadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece, mevcut imalatın yasal hale gelip gelemeyeceğinin ve yasal hale gelebilecekse bunun için gereken tüm iş ve işlemlerin ilgili belediyeden sorularak şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenmesi, alınacak cevaba göre konusunda uzman bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak rapor alınmak suretiyle mevcut imalat bedelinin ve inşaatın yasal hale getirilmesi için gereken tüm masrafların tespit edilmesi, daha sonra saptanan imalat bedelinden mahsubu sonucu varsa kalan imalat bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No"lu bentte açıklanan nedenlerle, birleştirilen 2000/1483, 2000/1920 Esas, 2000/1922 Esas, 2002/316 Esas, 2003/744 Esas, 2006/78 Esas ve 2008/122 Esas sayılı davalar yönünden taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA; (2) No"lu bentte açıklanan nedenlerle 2010/301 Esas sayılı asıl dava yönünden davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 28.11.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.