Abaküs Yazılım
9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2022/4066
Karar No: 2022/4578
Karar Tarihi: 18.04.2022

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/4066 Esas 2022/4578 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Davacı, alt işveren olarak davalı belediyede çalıştığını belirterek kıdem tazminatı farkı, ikramiye, izin, ilave tediye, ücret farkı, aile yardımı, çocuk yardımı, yemek yardımı, giyim yardımı, yakacak yardımı, yol yardımı, eğitim yardımı, bilet yardımı, ek gıda alacağı ve bayram yardımı alacaklarını talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, davalının asıl işveren olarak davacıya yönelik yükümlülükleri olduğunu kabul etmiş, davacının alt işveren toplu iş sözleşmesine göre yapılan hesaplamanın hükme esas alınması gerektiği gerekçesiyle davacının taleplerinin kısmen kabulüne karar vermiştir. Bölge adliye mahkemesi, davacının alt işverenlerde çalıştığı dönem için toplu iş sözleşmesine göre alacak hesabı yapılamayacağını, yalnızca davacının üyesi olduğu sendika toplu iş sözleşmesine göre hesaplama yapılması gerektiğini belirleyerek, bu hesaplamayı doğru kabul ederek davacının taleplerini reddetmiştir. Ancak Yargıtay, alt işverenlerde çalıştığı dönem de dahil olmak üzere davacının alacaklarının toplu iş sözleşmesine göre hesaplanması gerektiği gerekçesiyle, kararı bozarak davacının taleplerinin değerlendirilmesi gerektiğine hükmetmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’n
9. Hukuk Dairesi         2022/4066 E.  ,  2022/4578 K.

    "İçtihat Metni"



    BÖLGE ADLİYE
    MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
    DAVA TÜRÜ : ALACAK

    İLK DERECE
    MAHKEMESİ : ... 4. İş Mahkemesi

    Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

    Y A R G I T A Y K A R A R I

    Davacı İsteminin Özeti:
    Davacı vekili; davacının 01.09.2007 tarihinde asıl iş veren ... ... Mali Hizmetler Başkanlığına bağlı İcra Tahsis Şube Müdürlüğünde büro görevlisi olarak işe başladığını, 06.02.2019 tarihine kadar kesintisiz olarak çalıştığını, 06.02.2019 tarihinde ise emekli olduğunu, 42.000,00 TL kısmi kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını ancak kıdem tazminatı farkı alacağının bulunduğunu, davacının yıllık ücretli izinlerini kullanmadığını, 1 çocuğu olduğunu, toplu iş sözleşmesi gereği davacıya ödenmesi gereken çocuk ve eğitim yardımının ödenmediğini, 2013 yılında sendikaya üye olmasına karşın toplu iş sözleşmesinden faydalandırılmadığını, davalı belediyenin asıl iş veren olduğunu, ihale ile işin devredilmesinin muvazaalı olduğunu, davacının çalıştığı dönem boyunca şirketler tarafından işten çıkışının gösterildiğini ancak davacının iş yerinde aynı görevde kesintisiz çalıştığını ileri sürerek kıdem tazminatı farkı, ikramiye, izin, ilave tediye, ücret farkı, aile yardımı, çocuk yardımı, yemek yardımın, giyim yardımı, yakacak yardımı, yol yardımı, eğitim yardımı, bilet yardımı, ek gıda alacağı ve bayram yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
    Davalı Cevabının Özeti:
    Davalı vekili, zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu, husumet yokluğu nedeniyle davanın reddinin gerektiğini, davacının yüklenici firma işçisi olduğunu, öte yandan davacı yüklenici firmalarda 1 yıldan az sürelerle çalıştığını, 1 yıldan az süreli çalışmalarda yıllık izin hakkı olmadığını, davacının sendika üyesi olmadığı ve sendika dayanışma aidatı ödemediği dönem için alacağının bulunmadığını, sendika üyesi olduktan sonra ise sendikal haklarının her ay düzenli olarak ödendiğini, davacının kıdem tazminatının sendika üyesi olmadan önceki dönem için sendikasız işçi gibi değerlendirilerek ödendiğini bu nedenle kıdem tazminatı alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
    İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
    İlk Derece Mahkemesince, davacının davalı Kurumun hizmet alım sözleşmesi kapsamında ihale ile hizmet satın aldığı şirkette büro görevlisi olarak çalıştığı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesi gereğince davalının asıl işveren, hizmet satın alınan şirketlerin de alt işveren olduğu, davacının en son davalı Melikgazi Belediyesinde çalışırken iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle sonlandırıldığı, davalı kurumun asıl işveren olarak alt işveren işçilerine karşı iş sözleşmesinden ve İş Kanunu’ndan doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, alt işveren işçisi olan davacının davalı Belediye ile Sendika arasında imzalanan ve Belediye işçilerini kapsayan toplu iş sözleşmelerinden faydalanamayacağı, bilirkişi tarafından alt işveren toplu iş sözleşmesine göre yapılan hesaplamanın hükme esas alınması gerektiği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
    İstinaf Başvurusu:
    İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı ve davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
    Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
    Bölge Adliye Mahkemesince, davacının alt işverenler nezdinde asıl işveren olarak ... Büyükşehir Belediyesinde çalıştığı, alt işverenler için uygulanan toplu iş sözleşmelerinin getirtilerek alacakların alt işveren Toplu İş Sözleşmelerine göre hesaplandığı, davacının sendika üyelik kaydının getirtildiği, davacının muvazaa iddiasının davacı tarafından ispatlanamadığı, bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu, davacı aleyhine reddedilen alacak toplamı üzerinden mahkemenin davalı lehine ücreti vekalete hükmetmesinde davanın mahiyeti itibari ile hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin ... 4. İş Mahkemesinin 23/09/2021 tarihli ve 2019/389 Esas - 2021/593 Karar sayılı kararına yönelik istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine, davalı vekilinin istinaf başvuru dilekçesinin ise karar tarihi itibariyle reddedilen toplam miktarın kesinlik sınırı altında 5.390,00 TL'nin altında kalması nedeniyle aynı Kanun’un 341/2 maddesi uyarınca kesinlik nedeniyle reddine karar verilmiştir.
    Temyiz Başvurusu:
    Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
    Gerekçe:
    1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
    2- Davacı, davalı Belediye bünyesinde alt işveren işçisi olarak büro görevlisi işinde çalışmıştır. Davacının çalıştığı Tekten firması ile davacının üyesi olduğu sendika arasında 01.04.2016-30.09.2018 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmesi bağıtlanmıştır. Mahkemelerce hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu toplu iş sözleşmesine göre alacak hesabı yapılmış toplu iş sözleşmesinin 30.09.2018 tarihinde son bulduğu gerekçesiyle 30.01.2019 tarihine kadar olan dönem ise 4857 sayılı İş Kanunu’na göre hesaplanmıştır.


    Dosya içerisinde bulunan sigortalı hizmet döküm cetveline göre davacı 31.03.2018 tarihinde kod 39 (696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kamu işçiliği) çıkışı verilerek 01.04.2018 tarihi itibariyle dava dışı Kaymek...AŞ’de çalışmasına devam etmiştir.
    696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin işçi statüsüne geçirilenlerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesine yönelik 49 uncu maddesinin 2 inci fıkrasına göre “ (2) İdarelerin şirketlerinde işçi statüsüne geçirilenlerden; geçişten önce toplu iş sözleşmesi bulunmadığından işçi statüsüne geçirildiği tarihte yürürlükte olan bireysel iş sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu iş sözleşmesi bulunmakla birlikte geçici 24 üncü madde kapsamındaki idarenin şirketlerinde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesinin bitiminden önce toplu iş sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, geçici 24 üncü madde kapsamındaki idarenin şirketlerinde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenir”.
    Şu halde, 30.09.2018-30.01.2019 tarihleri arasındaki dönemin 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 49/2 kapsamında alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu iş sözleşmesine göre belirlenmesi, sonucuna göre talep edilen alacakların değerlendirilmesi yerine yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
    SONUÇ:
    Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.04.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.









    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi