Danıştay 2. Daire 2016/1053 Esas 2021/4981 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/1053
Karar No : 2021/4981

DAVACI : … Kolu … Sendikası
(… Sen)
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri ...

DAVANIN KONUSU : Davacı Sendika tarafından, 09/01/2015 günlü, 29231 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan; "Merkez teşkilatı bünyesinde ana hizmet birimi sayılan birimlerde görev yapan şube müdürleri 7 yıllık süreyi doldurmaları halinde taşra teşkilatına naklen tayine tabi tutulur." kuralının, 19. maddesinde yer alan; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatına ilk defa aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelden, (Bölge Müdürlüğü içerisindeki tayinler hariç) atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talebinde bulunamaz." kuralı ile Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "Yer değiştirmeye tabi tutulanların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce görev yaptıkları bölgelerde aynı unvanla geçen süreleri, bu Yönetmelikteki hizmet bölgelerine intibak ettirilir." kuralının iptali istenilmiştir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı Sendika tarafından; Yönetmelik'in 6. maddesinin 3. fıkrası yönünden; 645 sayılı KHK ile Bakanlığın ana hizmet- yardımcı hizmet gibi bir ayrıma tabi tutulmadığı, anılan KHK'ye göre tüm şube müdürlerinin eşit statüde bulunduğu, ancak Yönetmelik ile ana hizmet birimlerinde görev yapan şube müdürlerine özgü bir kural getirildiği, bu durumun eşitliğe aykırı olduğu, dava konusu düzenleme ile merkez teşkilatında görev yapan şube müdürlerinin kazınılmış haklarının elinden alındığı,
Yönetmelik'in 19. maddesi yönünden; Orman Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'e karşı açılan benzer davada Danıştay İkinci Dairesince verilen 02/04/2014 günlü, E:2013/11211 sayılı yürütmenin durdurulması isteminin kabulüne ilişkin emsal kararın olduğu, bu karara rağmen, davalı idarece aynı düzenlemenin yapıldığı, bu düzenlemenin Yönetmelik'in 6. maddesiyle çeliştiği ve hukuka aykırı olduğu,
Yönetmelik'in Geçici 1. maddesi yönünden; Orman ve Su İşleri Bakanlığının kuruluş tarihi olan 2011 yılından önce, (Mülga) Çevre ve Orman Bakanlığı dönemindeki çalışma sürelerinin intibak ettirilmesinin hukuka ve yerleşik yargı kararlarına aykırılık teşkil ettiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; Dava konusu düzenlemelerin, üst hukuk normlarına ve mevzuata uygun olduğu, bu nedenle yasal dayanağı bulunmayan davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; 09/01/2015 günlü, 29231 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin "Çalışma süreleri" başlıklı 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Merkez teşkilatı bünyesinde ana hizmet birimi sayılan birimlerde görev yapan şube müdürleri 7 yıllık süreyi doldurmaları halinde taşra teşkilatına naklen tayine tabi tutulur." hükmünün, "Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi olmayan personel" başlıklı 19. maddesinde yer alan "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatına ilk defa aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelden, (Bölge Müdürlüğü içerisindeki tayinler hariç) atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talebinde bulunamaz." hükmü ile "İntibak" başlıklı Geçici 1. maddesinde yer alan "Yer değiştirmeye tabi tutulanların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce görev yaptıkları bölgelerde aynı unvanla geçen süreleri, bu Yönetmelikteki hizmet bölgelerine intibak ettirilir." hükmünün iptali istemiyle açılmıştır.
09/01/2015 günlü, 29231 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 7. maddesinde, şube müdürleri yer değiştirmeye tabi personel arasında sayılmış; 6. maddesinin 1. fıkrasında, her bir hizmet bölgesindeki çalışma süresinin 4 yıl olduğu ve yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda her hizmet bölgesindeki çalışma süresinin tamamlanmasının esas olduğu belirtilerek hizmet bölgelerindeki asgari çalışma süresi belirlenmiş; 6. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinde, taşra teşkilatında görev yapan şube müdürlerinin aynı yerde 7 yıldan fazla görev yapamayacakları, 6. maddesinin 3. fıkrasında ise, merkez teşkilatı bünyesinde ana hizmet birimi sayılan birimlerde görev yapan şube müdürlerinin 7 yıllık süreyi doldurmaları halinde taşra teşkilatına naklen tayine tabi tutulacakları kurala bağlanmıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin 6. maddesi incelendiğinde, taşra teşkilatında ve merkez teşkilatındaki ana hizmet birimlerinde görev yapan şube müdürlerinin aynı yerde görev yapabilecekleri azami süre 7 yıl olarak düzenlenmişken, merkez teşkilatında ana hizmet birimleri dışındaki birimlerde görev yapan şube müdürlerine ilişkin bu yönde bir düzenlemeye yer verilmediği görülmüş olup,aynı kadroda görev yapan ve aynı durumda olan personelin,rotasyon yönünden aynı kurallara tabi olması gerekmektedir.Bu nedenle eşitlik ilkesine aykırı olan sözkonusu düzenlemede hukuka ve Anayasanın eşitlik ilkesine uygunluk görülmemiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin 6. maddesinin 1. fıkrasında, her bir hizmet bölgesindeki zorunlu çalışma süresinin 4 yıl olarak belirlenmesine karşın, 19. maddesinde, 6. maddede belirlenen zorunlu çalışma süresi ile çelişen ve bu süreyi aşan bir şekilde, aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelin bölge müdürlüğü içerisindeki tayinler ile özür durumu hariç olmak üzere atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talep edemeyeceği yolundaki kuralın getirilmesinde de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin 1. fıkrasında ise hukuka ve üst normlara aykırılık bulunmadığı görülmüştür.
Buna göre, dava konusu Yönetmeliğin; 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "Merkez teşkilatı bünyesinde ana hizmet birimi sayılan birimlerde görev yapan şube müdürleri 7 yıllık süreyi doldurmaları halinde taşra teşkilatına naklen tayine tabi tutulur." hükmünün ve 19. maddesinde yer alan "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatına ilk defa aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personel, (Bölge Müdürlüğü içerisindeki tayinler hariç) atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talebinde bulunamaz." hükmünün iptaline, Geçici 1. maddesinin 1. Fıkrasının iptali isteminin ise reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay (Kapatılan) Onaltıncı Dairesince Danıştay Dava Daireleri arasındaki işbölümünün belirlendiği Danıştay Başkanlık Kurulunun 15/01/2016 günlü, K:2016/1 sayılı kararına istinaden ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, 09/07/2018 tarihinde yürürlüğe giren 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Karanamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca (mülga) Orman ve Su İşleri Bakanlığı yerine, Tarım ve Orman Bakanlığı hasım mevkiine alınarak, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davada, 09/01/2015 günlü, 29231 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in "Çalışma süreleri" başlıklı 6. maddesinin 3. fıkrasında yer alan; "Merkez teşkilatı bünyesinde ana hizmet birimi sayılan birimlerde görev yapan şube müdürleri 7 yıllık süreyi doldurmaları halinde taşra teşkilatına naklen tayine tabi tutulur." hükmünün, "Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi olmayan personel" başlıklı 19. maddesinde yer alan; "Bakanlık merkez ve taşra teşkilatına ilk defa aday memur olarak göreve başlayan personel ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından naklen tayin olan personelden, (Bölge Müdürlüğü içerisindeki tayinler hariç) atandığı birim emrinde asgari 5 yıl süre ile çalışmadan tayin talebinde bulunamaz." hükmü ile "İntibak" başlıklı Geçici 1. maddesinde yer alan; "Yer değiştirmeye tabi tutulanların bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce görev yaptıkları bölgelerde aynı unvanla geçen süreleri, bu Yönetmelikteki hizmet bölgelerine intibak ettirilir." hükmünün iptali istenilmektedir.

İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN
Dava konusu 09/01/2015 günlü, 29231 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in; 13/05/2019 günlü, 30773 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelikin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılması nedeniyle davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği söz konusu düzenlemeler yürürlükte bulunmadığından, düzenlemelerin iptaline ilişkin istem hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Öte yandan, davacı Sendika duruşma yapılması talebinde bulunmuş ise de; dava konusu Yönetmelik'in tamamen yürülükten kaldırılması nedeniyle karar verme olanağı bulunmadığından, yargılamanın makul süre içinde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmamasını kapsayan usul ekonomisi ilkesi de göz önüne alınarak duruşma yapılmasına gerek görülmemiştir. (Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 14/05/2015 günlü, E:2012/2298, K:2015/1868 sayılı kararı da bu yöndedir.)

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA;
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
4. Posta giderleri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 16/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :
İdari Yargı denetiminin amacının "hukuka uygunluk" olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare hukukunun ve idari yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi ve tarafların davadaki haklılık durumuna göre de yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelikle yürürlükten kaldırılması nedeniyle, düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle, karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen karara katılmıyorum.