Esas No: 2018/1473
Karar No: 2021/5006
Karar Tarihi: 16.12.2021
Danıştay 2. Daire 2018/1473 Esas 2021/5006 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/1473
Karar No : 2021/5006
DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. ...
DAVALI : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...
DAVANIN KONUSU : Vergi müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından;
1. 31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin 3. fıkrası ile 33. maddesinin 1, 2, 4 ve 5. fıkralarının;
2. Vergi müfettişliği yeterlik sınavının 13/11/2017-29/01/2018 tarihleri arasında yapılan sözlü bölümünün;
3. Vergi müfettişliği yeterlik sınavının yazılı aşamasında başarılı olmasının ardından katıldığı sözlü aşamasında aldığı puan sonucuna göre, yeterlik sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI : 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK)'de yeterlik sınavının sözlü yapılabileceğine dair bir düzenlemenin yer almadığı, KHK'nin Ek 33. maddesinin, "giriş sınavı" ile "yeterlik sınavı"nı bilinçli bir şekilde ayırarak, yalnızca giriş sınavının yazılı ve sözlü olarak yapılacağını düzenlediği; ancak, yeterlik sınavı için bu şartı getirmediği;
Yeterlik sınavının sözlü aşamasında, hangi kriterler esas alınarak değerlendirme yapılacağına dair bir düzenlemenin Yönetmelik'te yer almadığı, adayların tümüyle belirsizlik içinde bırakıldığı, hukuki belirlilik ve hukuki istikrar ilkelerinin açıkça ihlal edildiği;
Yönetmeliğin 30. maddesinin 3. fıkrasında yer alan ve sınava ilişkin esasların Başkanlıkça belirleneceğini öngören düzenlemenin, 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 29. maddesinin altıncı fıkrasına aykırı olduğu; KHK hükmünde, sınava ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceğinin açıkça kurala bağlanması karşısında, bu düzenleme yetkisinin Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına devrinin mümkün olamayacağı;
Yazılı ve sözlü sınavın aritmetik ortalamasının alınmasının keyfi uygulamalara yol açacağı; 4 oturumda yapılan ve toplam 18 saat süren yazılı sınav ile 5 ila 15 dakika arası bir sürede yapılan sözlü sınavın birbiriyle eşdeğer tutulmasının kabul edilemez olduğu;
Dava konusu yeterlik sınavının bir yarışma sınavı olduğu, Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 34/2 ve 33/7. maddeleri uyarınca, yeterlik sınavında en başarılı %5'e giren vergi müfettiş yardımcılarının (B), (C) ve (Ç) Grup Başkanlıklarında görevlendirileceği, bu sebeple, başarısız sayılanların bu haktan mahrum olmaması için sınavın tümünün iptali gerektiği, ikinci sınav sonucu başarılı olunsa dahi, Yönetmeliğin 35/3. maddesi uyarınca, kıdem yönünden, başarılı olanların sonuna eklenmek suretiyle hak kaybına uğranılacağı;
Davacının, yaklaşık 4 yıl süre ifa ettiği vergi müfettiş yardımcılığı görevinde, elde etmiş olduğu başarıların 15 dakikalık bir sözlü sınavla yok sayıldığı, bunun hayatın olağan akışına aykırı olduğu; mesleğe giriş sınavında yazılı ve sözlü aşamaları geçtiği, performans değerlendirmesinden başarılı olarak, yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı (ki performanstan başarılı olmasının mesleki yeterlik ve liyakatını ispatladığının göstergesi olduğu), son olarak yeterlik yazılı sınavına girerek başarılı olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI : Sınavın tümünün iptalini istemekte davacının menfaatinin bulunmadığı; iptali istenen düzenlemelerin, 178 sayılı KHK'nin Ek 29. maddesine uygun olduğu; dava konusu sözlü sınavda ölçü olarak alınan kriterlerin, 178 sayılı KHK'nin Ek 33. maddesinde düzenlendiği; sınav kurulu üyelerince ayrı ayrı verilen puanların tutanağa geçirildiği; bunun dışında, soruların önceden hazırlanması, cevapların tutanağa bağlanması gibi bir zorunluluğun bulunmadığı; sözlü sınavda başarılı olabilmek için sadece sorulan soruların cevaplanmasının yeterli olmadığı, sorulara verilen doğru cevapların yanında özgüven, liyakat, ifade yeteneği, temsil kabiliyeti gibi hususların da değerlendirildiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Davacının yeterlik sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptaline; vergi müfettişliği yeterlik sınavının 13/11/2017-29/01/2018 tarihleri arasında yapılan sözlü bölümünün iptali istemi yönünden davanın ehliyet yönünden reddine; yürürlükten kaldırılan dava konusu Yönetmelik hükümlerine ilişkin olarak ise karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Hazine ve Maliye Bakanlığı bünyesinde vergi müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından 13/11/2017-29/01/2018 tarihleri arasında yapılan vergi müfettişliği yeterlik sözlü sınavının, bu sınavdan başarısız olmasına yönelik işlemin ve 31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 30. maddesi, 3. fıkrası ile 33. maddesi, 1., 2., 4. ve 5. fıkralarının iptali istenilmiştir.
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında atama, yükselme ve yer değişikliği" başlıklı Ek 29. maddesinin altıncı fıkrasında; "Vergi Müfettiş Yardımcıları, fiilen üç yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Yeterlik sınavında her bir grup başkanlığı itibarıyla yer alacak sınav konuları ile ortak sınav konuları ve sınava ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Yapılacak yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için giriş sınavında alınan puanın yüzde otuzu ile yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yetmişinin toplamının yüz puan üzerinden en az altmışbeş puan olması şarttır. Yeterlik sınavında başarılı olanlar Vergi Müfettişi olarak atanırlar. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlığında görev yapmakta iken Vergi Müfettişi olarak atananlardan yeterlik sınavındaki başarı sırasına göre en başarılı yüzde beşi, 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görevlendirilir. Yeterlik sınavına girmeye hak kazanamayanlar ile yeterlik sınavında başarılı olamayanlar ise Bakanlıkta derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar." hükmü, onuncu fıkrasında ise; "Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları, grup başkanlıklarının görev alanları, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve yönetimi ile Vergi Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, grup başkanlıklarında görevlendirilmeleri ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
178 sayılı KHK'nın "Sözlü sınavı" başlıklı Ek 33. maddesinde ise; "43 üncü madde, ek 29 uncu madde ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 60 ıncı maddesi uyarınca yapılacak giriş sınavlarının sözlü aşaması ile 42 nci maddenin (c) fıkrası uyarınca yapılacak sınavların sözlü aşaması, adayın;
a) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücünün,
b) Liyakati, temsil kabiliyeti, bilgi düzeyi, davranış ve tepkilerinin mesleğe veya göreve uygunluğunun,
c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığının,
ç) Genel yetenek ve genel kültürünün,
d) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığının,
değerlendirilmesi suretiyle yapılır. Sınav komisyonu, adaylar hakkında yukarıda yazılı özelliklerin her biri için değerlendirme yapar. Yapılan değerlendirmeye göre verilen puanlar tutanağa geçirilir. Bunun haricinde sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
31/10/2011 tarih ve 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin "Vergi Müfettiş Yardımcılarının yeterlik sınavı" başlıklı 30. maddesinde; "(1)Vergi Müfettiş Yardımcıları, fiilen üç yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. (Değişik cümle:RG-24/3/2017-30017) Aylıksız izin, analık izni, resmi sağlık kurulu raporuna göre verilen sıhhi izinler fiilen çalışılan sürenin hesabında dikkate alınmaz.
(2) Yeterlik sınavı ile Vergi Müfettiş Yardımcılarının görev ve yetki alanlarına giren yürürlükteki mevzuat ve bu mevzuatın uygulamasını; inceleme, teftiş ve soruşturma yöntemleri hakkındaki bilgilerini; mesleğin gerektirdiği diğer bilgi ve nitelikleri kazanıp kazanmadıkları ölçülür.
(3) Başkanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde yapılan yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümden oluşur." hükmü; "Yeterlik sınavı notlarının değerlendirilmesi" başlıklı 33. maddesinde ise; "(1) Yeterlik sınavı önce yazılı, sonra da sözlü olarak yapılır. Yazılı sınavı kazanamayanlar sözlü sınava giremezler.
(2) Yazılı ve sözlü sınav ayrı ayrı olmak üzere 100 tam puan üzerinden değerlendirilir.
(3) Yazılı sınavdan başarılı sayılmak için sınav gruplarının her birinden alınan notların 50’den, notlar ortalamasının da 65’den aşağı olmaması gerekir.
(4) Sözlü sınavda Sınav Kurulu başkan ve üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı verilen puanların aritmetik ortalaması sözlü sınav notunu oluşturur.
(5) Yazılı ve sözlü sınav notlarının aritmetik ortalaması yeterlik sınav notunu teşkil eder.
(6) Yeterlik sınavında başarılı sayılmak için giriş sınavında alınan puanın %30’u ile yeterlik sınav notunun %70’inin toplamının 100 puan üzerinden en az 65 olması şarttır.
(7) Sınav sonuçları Sınav Kurulu tarafından, (A) Grup Başkanlıklarında görevlendirilen Vergi Müfettiş Yardımcılarının yeterlik sınavında en başarılı %5’i de belirtecek şekilde, başarı sırasına göre tutanakla tespit edilir ve liste halinde Başkanlıkça uygun yerlere asılarak duyurulur. Sonuçlar adaylara ayrıca yazılı olarak da bildirilir." hükmü yer almıştır.
Dava konusu uyuşmazlığa ilişkin olarak yukarıda metnine yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; vergi müfettişlerinin yeterlik sınavlarına ilişkin işlemlerin yasal dayanağının, 178 sayılı KHK'nın Ek 29. maddesi olduğu; anılan maddede yeterlik sınavına ilişkin kuralların genel çerçevesi çizildikten sonra, sınava ilişkin usul ve esasların belirlenmesi hususunun Yönetmeliğe bırakıldığı, buna dayalı olarak dava konusu Yönetmeliğin 30 ila 35. maddelerinde yeterlik sınavına ilişkin düzenlemeler yapıldığı görülmektedir.
Yönetmeliğin bütününden; yeterlik sınavının yazılı ve sözlü aşamalarına yönelik hangi konularda değerlendirme yapılacağı, değerlendirme kriterlerinin neler olduğu ve sınav sonuçlarının ne şekilde belirleneceğinin düzenlendiği anlaşılmakta olup, dava konusu 33. madde hükmü eksik düzenleme niteliğinde bulunmamakta ve davacının iddiaları bağlamında hukuka aykırılık taşımamaktadır.
Diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi, sözlü sınavda başarısız sayılma işleminin de, yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka uygunluğunun denetiminin yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, adayların girdiği sözlü sınav öncesinde, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesi gerekmekte olup, bu durum sözlü sınavın nesnelliği ve yargısal denetimin tüm unsurlarıyla gerçekleştirilmesini sağlayacaktır.
Dosya kapsamındaki bilgilerden; yukarıda belirtilen esaslara uygun olarak yapılmadığı anlaşılan sözlü sınav sonucunda davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde belirtilen gerekçelerle hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle,13/11/2017-29/01/2018 tarihleri arasında yapılan vergi müfettişliği yeterlik sözlü sınavının, ve 31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 30. maddesi, 3. fıkrası ile 33. maddesi, 1., 2., 4. ve 5. fıkralarının iptali istemi yönünden davanın reddi, davacının sınavda başarısız olmasına yönelik işlemin ise iptali gerekeceği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY : Vergi müfettiş yardımcısı olarak görev yapan davacı, yardımcılık süresinin sonunda katıldığı yeterlik sınavının 24-27 Temmuz 2017 tarihlerinde yapılan yazılı aşamasında başarılı olmasının ardından, 13 Kasım 2017 - 29 Ocak 2018 tarihleri arasında yapılan sözlü aşamasına katılmış ve 30,83 puan almak suretiyle yeterlik sınavında başarısız olmuştur.
Davacı tarafından, başarısız olma işlemine karşı yapılan itiraz başvurusunun davalı idarece reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT : Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın "Yönetmelikler" başlıklı 124. maddesinde; "Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler." hükmü yer almaktadır.
Dava konusu Yönetmelik, 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 29. maddesine dayalı olarak, bu maddenin uygulanmasını sağlamak üzere çıkarılmıştır.
Her ne kadar 178 sayılı KHK; 09/07/2018 günlü, 30473 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 13. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış ise de; aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 179. maddesi ile 375 sayılı KHK'ye eklenen Geçici 27. maddenin ikinci fıkrasında yer alan, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte kamu kurum ve kuruluşlarında 10/5/2018 tarihli ve 7142 sayılı 6771 sayılı Kanunla Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Çeşitli Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Konusunda Yetki Kanununa göre çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle yürürlükten kaldırılan hükümlere dayanarak müfettiş yardımcısı, denetmen yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör olarak istihdam olunanların müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüerler kadro veya pozisyonlarına atanmaları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tabi oldukları mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır." hükmü karşısında, somut uyuşmazlığın çözümünde, 178 sayılı KHK'nin Ek 29. maddesinin uygulanacağı açıktır.
Öte yandan, 703 sayılı KHK'nin 178. maddesi ile 375 sayılı KHK'ye eklenen Ek 32. maddede, yürürlükten kaldırılan 178 sayılı KHK'nin Ek 29. maddesinde yer alan düzenlemelere benzer hükümlerin getirildiği görülmektedir.
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında atama, yükselme ve yer değişikliği" başlıklı Ek 29. maddesinin altıncı fıkrasında; "Vergi Müfettiş Yardımcıları, fiilen üç yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. Yeterlik sınavında her bir grup başkanlığı itibarıyla yer alacak sınav konuları ile ortak sınav konuları ve sınava ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Yapılacak yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için giriş sınavında alınan puanın yüzde otuzu ile yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yetmişinin toplamının yüz puan üzerinden en az altmışbeş puan olması şarttır." hükmü, onuncu fıkrasında ise; "Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları, grup başkanlıklarının görev alanları, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve yönetimi ile Vergi Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, grup başkanlıklarında görevlendirilmeleri ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava tarihinde yürürlükte bulunan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin "Vergi Müfettiş Yardımcılarının yeterlik sınavı" başlıklı 30. maddesinde; "(1)Vergi Müfettiş Yardımcıları, fiilen üç yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar. (Değişik cümle:RG-24/3/2017-30017) Aylıksız izin, analık izni, resmi sağlık kurulu raporuna göre verilen sıhhi izinler fiilen çalışılan sürenin hesabında dikkate alınmaz.
(2) Yeterlik sınavı ile Vergi Müfettiş Yardımcılarının görev ve yetki alanlarına giren yürürlükteki mevzuat ve bu mevzuatın uygulamasını; inceleme, teftiş ve soruşturma yöntemleri hakkındaki bilgilerini; mesleğin gerektirdiği diğer bilgi ve nitelikleri kazanıp kazanmadıkları ölçülür.
(3) Başkanlıkça belirlenen esaslar çerçevesinde yapılan yeterlik sınavı, yazılı ve sözlü olmak üzere iki bölümden oluşur." hükmü; "Yeterlik sınavı notlarının değerlendirilmesi" başlıklı 33. maddesinin dava tarihindeki halinde ise; "(1) Yeterlik sınavı önce yazılı, sonra da sözlü olarak yapılır. Yazılı sınavı kazanamayanlar sözlü sınava giremezler.
(2) Yazılı ve sözlü sınav ayrı ayrı olmak üzere 100 tam puan üzerinden değerlendirilir.
(3) Yazılı sınavdan başarılı sayılmak için sınav gruplarının her birinden alınan notların 50’den, notlar ortalamasının da 65’den aşağı olmaması gerekir.
(4) Sözlü sınavda Sınav Kurulu başkan ve üyelerinin her biri tarafından ayrı ayrı verilen puanların aritmetik ortalaması sözlü sınav notunu oluşturur.
(5) Yazılı ve sözlü sınav notlarının aritmetik ortalaması yeterlik sınav notunu teşkil eder.
(6) Yeterlik sınavında başarılı sayılmak için giriş sınavında alınan puanın %30’u ile yeterlik sınav notunun %70’inin toplamının 100 puan üzerinden en az 65 olması şarttır.
(7) Sınav sonuçları Sınav Kurulu tarafından, (A) Grup Başkanlıklarında görevlendirilen Vergi Müfettiş Yardımcılarının yeterlik sınavında en başarılı %5’i de belirtecek şekilde, başarı sırasına göre tutanakla tespit edilir ve liste halinde Başkanlıkça uygun yerlere asılarak duyurulur. Sonuçlar adaylara ayrıca yazılı olarak da bildirilir." hükmü yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davacının, yeterlik sınavının sözlü aşamasında takdir edilen puan sonucunda başarısız sayılması işlemine ilişkin olarak;
Sözlü sınav sonucunda verilen puan sonucunda yeterlik sınavında başarısız sayılma işleminin, diğer tüm idari işlemlerin yargısal denetiminde olduğu gibi yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka uygunluğunun denetiminin yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, adayların girdiği sözlü sınav öncesinde, sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanması ve tutanağa bağlanması, her adaya sorulan soruların kayda geçirilmesi ve adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmesi gerekmekte olup, bu durum sözlü sınavın nesnelliği ve yargısal denetimin tüm unsurlarıyla gerçekleştirilmesini sağlayacaktır.
Dosya kapsamındaki bilgilerden; yukarıda belirtilen esaslara uygun olarak yapılmadığı anlaşılan sözlü sınav sonucunda davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Vergi müfettişliği yeterlik sınavının 13/11/2017 - 29/01/2018 tarihleri arasında yapılan sözlü bölümü yönünden;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı" başlıklı 2. maddesinin, birinci fıkrasının, (a) bendinde, idari dava türleri arasında sayılan iptal davası; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan dava olarak tanımlanmış; "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3/c bendinde; dava dilekçesinin, ehliyet yönünden inceleneceği belirtilmiş, "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin 1/b bendinde ise; 14. maddenin 3/c bendine aykırılığın mevcut olması durumunda davanın reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
İptal davalarında dava açma koşullarından biri olan menfaat ihlali; kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunması halinde gerçekleşmektedir. İptal davasında ehliyet koşulunun varlığı için iptali istenilen işlem ile davacı arasında ciddi ve makul bir ilişki kurulabilmesi zorunludur.
Gerçek veya tüzel kişilerin; idari işlemleri, iptal davası yoluyla yargı önüne getirmeleri durumunda, idari işlem ile menfaat ilgilerinin bulunup bulunmadığı belirlenirken, davacının idari işlem karşısındaki durumunun ortaya konulması gerekmektedir.
Davacının katılmış olduğu yeterlik sınavı, bir yarışma sınavı olmadığı gibi; sınav sonucunda atama yapılacak vergi müfettişi kadro sayısı da sınırlı değildir. Başka bir ifade ile sınava giren vergi müfettiş yardımcısı sayısı kadar vergi müfettişi kadrosu bulunmakta ve davacının, vergi müfettişi olarak atanabilmesi için başarı sıralamasında belirli sayıda kişi arasına girme zorunluluğu bulunmamaktadır. Bunun sonucu olarak da, sınava katılan diğer kimselerin başarılı olup olmamaları davacının durumunu etkilememekte, sınava katılan tüm yardımcıların başarılı olma şansı bulunmaktadır.
Diğer yandan, kariyer nitelikte bir meslek olan vergi müfettişliği görevine atanabilmek için; müfettiş yardımcılığı süresinde performans değerlendirmesinin olumlu olması ve yeterlik sınavında başarılı olunması koşullarının sağlanmasının yeterli olduğu, bu koşullar sağlandığı takdirde, idarenin vergi müfettişliğine atama konusunda bağlı yetki içinde olduğu, diğer bir ifade ile takdir yetkisi bulunmadığı açıktır.
Bu durumda; sınav sonucunda başarısız sayılmasına ilişkin bireysel işlemin iptalini istemekte kişisel, meşru ve güncel bir menfaati bulunan ve başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptalini talep etmiş olan davacının; bir yarışma sınavı olmayan yeterlik sınavının tamamının iptalini istemekte güncel bir menfaatinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır.
Ayrıca, davacının başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan işbu davada, dava konusu işlemin hukuka aykırı bulunarak iptal edilmesi ve bunun sonucunda davacının vergi müfettişi olarak atanması halinde; davacının, emsali müfettiş yardımcılarının müfettiş kadrosuna atandığı tarih ile kendisinin müfettiş olarak atandığı tarih arasında oluşacak parasal kayıpları ile kariyer mesleğin niteliği gereği sahip olunan kıdem ve diğer özlük haklara ilişkin kayıplarının, davalı idarece, T.C. Anayasası'nın 125. maddesi gereğince tazmin edilmesi bir zorunluluktur. Nitekim idari yargı yerlerinin kararları da bu yöndedir.
Dava konusu Yönetmelik hükümlerine gelince;
31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin, 07/04/2021 günlü, 31447 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 75. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı dikkate alındığında, dava konusu düzenlemeler yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin 3. fıkrası ile 33. maddesinin 1, 2, 4 ve 5. fıkralarına yönelik olarak KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA oyçokluğuyla;
2. Vergi müfettişliği yeterlik sınavının 13/11/2017-29/01/2018 tarihleri arasında yapılan sözlü bölümünün iptali istemi hakkında DAVANIN EHLİYET YÖNÜNDEN REDDİNE oybirliğiyle;
3. Davacının, vergi müfettişliği yeterlik sınavının yazılı aşamasında başarılı olmasının ardından katıldığı sözlü aşamasında aldığı puan sonucuna göre, yeterlik sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin İPTALİNE oybirliğiyle;
4. Aşağıda dökümü yapılan ... -TL yargılama giderinin haklılık oranına göre yarısı olan ... -TL'lik kısmı ile karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen ...-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, yargılama giderinin ... -TL'lik kısmının davacı üzerinde bırakılmasına, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen ...-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, kararın kesinleşmesinden sonra posta ücretinden artan ...-TL'nin davacıya, ... -TL'nin davalı idareye iadesine;
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 16/12/2021 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI OY :
İdari Yargı denetiminin amacının "hukuka uygunluk" olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare hukukunun ve idari yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelikle yürürlükten kaldırılması nedeniyle, düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle, 31/10/2011 günlü, 28101 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Denetim Kurulu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin 3. fıkrası ile 33. maddesinin 1, 2, 4 ve 5. fıkralarının iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen kararın bu kısmına katılmıyorum.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.