Danıştay 2. Daire 2016/11245 Esas 2021/5009 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/11245
Karar No : 2021/5009

DAVACI : ... (... ) Sendikası
VEKİLLERİ : Av. ... , Av. ...
DAVALI : ... Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

DAVALI YANINDA (MÜDAHİLLER) : ... ve ... adına ... (... ) Sendikası
VEKİLLERİ : Av. ... , Av. ...

DAVANIN KONUSU : Davacı Sendika tarafından;
1. 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibarelerinin,
2. Bu ibarelere dayanılarak yapılan ve 31/08/2015 tarihinde duyurulan otuzaltı personele ilişkin atamaların,
iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu Yönetmelik'in 20/10/2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmış olmasına karşın işbu Yönetmelik'e istinaden yapılan otuzaltı personele ilişkin terfien atamaların 31/08/2015 tarihinde duyurulduğu,
Bu kapsamda; yirmidört başmühendis, dört müdür yardımcısı, beş uzman ile iki teknik uzmanın başuzman kadrosuna ve bir teknik şefin başmühendis pozisyonuna sınavsız olarak atandıkları,
Dava konusu Yönetmelik'in 22. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin; "Atama yapılacak kadro ve pozisyonların alt görev grubu içinde kalmak kaydıyla, ilgili personelin isteği ve atanılacak kadro/pozisyonun gerektirdiği özellikleri taşıyanlar sınav yapılmaksızın atanabilirler.", (b) bendinin; "Görevde yükselme niteliğindeki geçişler ve alt gruptan üst gruplara geçişler görevde yükselme sınavına tabidir. Ancak, teşekkülde veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzeyde olan görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabilir." hükümlerini havi oldukları,
Yönetmelik'le başmühendis pozisyonunda görev yapanların sınavsız olarak birim müdürü veya başuzman kadrolarına atanmalarının öngörüldüğünün anlaşıldığı,
Yönetmelik'in 5. maddesinde birim müdürü ile başmühendisin aynı alt görev grubu içinde tanımlandığı, başmühendislerin sınavsız olarak birim müdürü kadrolarına, keza uzman ve teknik uzmanların sınavsız olarak başuzman kadrolarına atanmasını sağlamak amacıyla yapılan düzenlemenin;
- 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi diğer kurumlardaki (Elektrik Üretim A.Ş. ile MKE örnek gösterilmiştir.) personelin başmühendislikten birim müdürlüğüne sınavla terfi ettiği dikkate alındığında Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu,
- Yönetmelik'in 8/b-3 maddesi ile başuzman kadrosuna atanma koşulu olarak ortaya konulan; avukat, uzman yardımcısı, şef, teknik şef, çözümleyici ve sistem programcısı kadro/pozisyonlarından birinde en az (1) yıl görev yapmak koşulunun başmühendisler tarafından hiçbir zaman yerine getirilemeyeceği,
- Birim müdürlüğü ve başuzmanlık kadrolarının görevde yükselmeye tabi olduğu, başmühendisler ile birim müdürleri arasında ast üst ilişkisi bulunduğu, birim müdürlerinin başmühendislerin sicil amiri oldukları,
dikkate alındığında üç bakımdan hukuka aykırı olduğu;
Başmühendis, birim müdür yardımcısı, uzman ve teknik uzman ile birim müdürü ve başuzman kadrolarının özlük hakları bakımından çok önemli farklarının bulunduğu, birim müdürü ile başuzmanın 399 sayılı KHK'nin (1) sayılı cetveline tabi oldukları, hiyerarşi ve özlük hakları bakımından birbirinden çok farklı olan bu kadrolar arasındaki sınavsız geçişin Devlet Memurları Kanunu'na, 399 sayılı KHK'ye ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'e aykırı olduğu,
Başmühendis ile birim müdürünün, keza, uzman ve teknik uzman ile başuzmanın, hiyerarşi, görev, yetki ve sorumluluk açısından aynı düzeyde olmamaları nedeniyle aynı alt görev gruplarında tanımlanmalarında hukuka uygunluk bulunmadığı,
Teknik şefin başmühendisle, Yönetmelik'in 22/1-a maddesinde tanımlanan aynı alt görev grubu içinde olmadığı; keza, 22/1-b maddesi uyarınca aynı düzeyde de bulunmadıkları, dolayısıyla teknik şefin başmühendisliğe atanmasının Yönetmelik'e aykırı olduğu,
Dava konusu düzenleyici işlemler ile bu işlemlere dayanılarak yapılan atamaların iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmüştür.

DAVALI İDARENİN SAVUNMASI :
Davacının aktif dava ehliyetinin bulunmadığı ve davanın süresinde açılmadığı,
Bakanlık teşkilatları ile bağlı ve ilgili kuruluşların hiyerarşik kademeleri ve birim unvanlarını düzenleyen 3046 sayılı Kanun'un 15. maddesinin (d) bendinin (2) numaralı alt bendinde şube müdürlüğü ile başmühendisliğin aynı düzeyde hiyerarşik kademe ve birim unvanı olarak belirlendiği,
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in 4. maddesinin 1. fıkrasının (c) ve (d) bentlerinde üst ve ast görevlerin 3046 sayılı Kanun'da belirtilen üst ve daha ast hiyerarşi içindeki görevler olarak tanımlandığı,
Devlet Personel Başkanlığı tarafından, dava konusu Yönetmelik ile ilgili olarak, Yönetmelik'in hazırlanması aşamasında, başmühendisin şube müdürü ile; keza uzmanın ve teknik uzmanın başuzman ile aynı düzeyde görevler olması sebebiyle aynı alt grupta düzenlenmesi gerektiği yolunda görüş verildiği,
Başmühendis ile birim müdürünün, keza uzman ve teknik uzman ile başuzmanın, hiyerarşi, görev, yetki ve sorumluluk açısından aynı düzeyde olmaları nedeniyle aynı alt görev gruplarında tanımlandıkları, bu unvan ve pozisyonlar arasında alt görev ilişkisinin bulunmadığı,
Uygulama işlemleri ile ilgili olarak;
Başmühendislik ile şube müdürlüğü aynı düzeyde görev olmasına karşın, müdürden daha alt düzeydeki başuzman unvanına atama yapıldığı, başuzmanlığa görevde yükselme mahiyetinde atanacak unvanlar arasında başmühendisliğin bulunmadığı,
Başuzman ve müdür yardımcısı kadrolarının eşit düzeyde olduğu, başuzmanlığa görevde yükselme mahiyetinde atanacak unvanlar arasında müdür yardımcılığının bulunmadığı, birim müdür yardımcısı olarak görev yapmakta olan (4) personelin daha önce başmühendis, uzman ve teknik uzman olarak görev yapmış olması nedeniyle başuzmanlığa atandıkları,
Başmühendisliğin müdür yardımcılığından alt düzeyde bir görev olmadığı,
Araştırma ve planlama hizmetleri grubunun aynı alt grubunda yer alan başuzman, uzman ve teknik uzmanın aynı düzeyde görevler olması nedeniyle uzman ve teknik uzmanların başuzmanlığa atandıkları; kaldı ki başuzmanlığa görevde yükselme mahiyetinde ataması yapılacak unvanlar arasında uzman ve teknik uzmanların bulunmadığı,
Daha önce uzman, teknik uzman ile başmühendisliğe atanmış olan personelin başuzmanlığa atanmak için gerekli olan genel ve özel şartları söz konusu atamalar aşamasında tamamlamış oldukları,
Teknik şef iken başmühendisliğe atanan personelin daha önce başmühendis olarak görev yaptığı, merkez teşkilata ataması esnasında boş kadro olmaması nedeniyle teknik şefliğe atanan personelin hakkının iade edildiği,
Dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Uygulanma kabiliyeti kalmadığından, dava konusu düzenlemelerin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; ilgili mevzuata uygun olarak tesis edilen dava konusu ... isimli personelin atama işlemi yönünden davanın reddine; Devlet memurlarının üst görevlere yükselmesinin sınav usulüyle gerçekleşeceğine dair düzenlemeye ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık teşkil edecek, görevde yükselme şeklinde yapılmış olan dava konusu diğer atamaların iptaline hükmedilmesi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI : ...
DÜŞÜNCESİ : Dava, 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibareleri ile bu ibarelere dayanılarak yapılan ve 31/08/2015 tarihinde duyurulan atamaların iptali istemiyle açılmıştır.
1 - Dava konusu Yönetmelik'in 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis"; (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibarelerine ilişkin kısmı yönünden;
Dava konusu edilen 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibareleri, 14/10/2017 günlü, 30210 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 2. maddesi ile değiştirilmiştir.
Bu durumda, yapılan değişikliğin yürürlüğe girmesi ile dava konusu düzenlemenin hukuksal geçerliliğinin ve bu uyuşmazlığın esasının incelenmesinde hukuki yararın kalmadığı anlaşılmıştır.
2- Başuzman kadrosuna başmühendis pozisyonundan yapılan yirmidört, uzman pozisyonundan yapılan beş ve teknik uzman pozisyonundan yapılan iki atamaya ilişkin işlem yönünden;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 124. maddesinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, "Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine Tabi Görev Grupları"nın düzenlendiği 5. maddesinin 2. fıkrasında görevde yükselmeye tabi kadro ve pozisyonlar sayılmış olup, yönetim hizmetleri grubu başlıklı (a) bendi kapsamında birim müdürü ve başmühendise (1). alt bentte; araştırma ve planlama hizmetleri grubu başlıklı (c) bendi kapsamında başuzman, uzman ve teknik uzmana yer verilmiştir.
Anılan Yönetmelik'in "Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında ve pozisyonlar arasındaki geçişler" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, kendi alt görev grubunun içinde kalmak kaydıyla, ilgili personelin, isteği ve atanılacak kadro/pozisyonun gerektirdiği özellikleri taşımak şartıyla sınav yapılmaksızın diğer görevlere atanabilecekleri; (b) bendinde ise, görevde yükselme niteliğindeki geçişlerin ve alt gruptan üst gruplara geçişlerin görevde yükselme sınavına tabi olduğu, ancak teşekkülde veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzeyde olan görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabileceği kurala bağlanmıştır.
Bu düzenlemeyle birim müdürü ile başmühendis; başuzman ile uzman ve teknik uzman, aynı alt görev grubu içinde tanımlanarak, görevde yükselme sınavı yapılmaksızın, başmühendis pozisyonunda görev yapmış olanlara birim müdürü; uzman ve teknik uzman pozisyonunda görev yapmış olanlara başuzman olabilme hakkı tanınmıştır.
Davalı idarece, ... günlü, ..., ..., ..., ...; ... günlü, ...; ... günlü, ... , ... , ... ; ... günlü, ...; ... günlü, ... ve ... günlü, ... sayılı Genel Müdürlük Olurları ile, müdür yardımcısı, başmühendis, uzman ve teknik uzman kadro ve pozisyonlarından başuzman kadrosuna davaya konu atamalar yapılmış, Olurlarda atamalar "terfian atama" olarak nitelendirilmiş, anılan kadro ve pozisyonlardan başuzman kadrosuna yapılan atamaların görevde yükselme niteliğinde olduğu teyit edilmiştir.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, asli ve sürekli görevleri yürütmekle görevli personeli düzenleyen 3/b maddesinde ve bu madde ile atıf yapılan Kararname eki (1) sayılı cetvelde, başuzman bulunduğu halde, başmühendisin, uzmanın ve teknik uzmanın sayılmamış olması karşısında, başuzmanlığın kadro, başmühendislik, uzmanlık ve teknik uzmanlığın pozisyon olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Anılan Yönetmelik'in 8. maddesinin, 1. fıkrasının (a) bendinin (3) no'lu alt bendi uyarınca birim müdürü kadrosuna atanabilmek için, idari nitelikteki görevlerin yerine getirildiği müdürlükler/birimler için müdür yardımcısı, avukat, uzman, şef; teknik nitelikte görevlerin yerine getirildiği müdürlükler/birimler için müdür yardımcısı, başmühendis ve teknik uzman kadro/pozisyonlarından birinde en az (1) yıl görev yapmış olmak şartı aranmakta olup, bu düzenlemede müdür yardımcısı, başmühendis, uzman ve teknik uzman pozisyonlarının sayılmış olmasına karşın başuzman kadrosunun dahil edilmemiş olması başuzman kadrosu ile başmühendis, müdür yardımcısı, uzman ve teknik uzman pozisyonları arasındaki ast-üst ilişkisini göstermektedir.
Bu durumda, pozisyondan kadroya, Devlet memurlarının üst görevlere yükselmesinin sınav usulüyle gerçekleşeceğine dair düzenlemeye ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık teşkil edecek, görevde yükselme şeklinde yapılmış dava konusu atamalar, Anayasa'nın 124. maddesiyle teminat altına alınmış olan ve yönetmeliklerin üst hukuk normlarına aykırı olamayacağına ilişkin temel kurala, hukukun genel ilkelerine ve hizmet gereklerine aykırı bulunmaktadır.
3 - Başuzman kadrosuna müdür yardımcısı kadrosundan yapılan dört atamaya ilişkin kısım yönünden;
Davalı idarece, anılan atamaların, ilgili personelin önceden başmühendis, teknik uzman ve uzman pozisyonunda görev yapmış olmalarına istinaden yapıldığının belirtildiği dikkate alındığında, Devlet memurlarının üst görevlere yükselmesinin sınav usulüyle gerçekleşeceğine dair düzenlemeye ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık teşkil edecek, görevde yükselme şekilde yapılmış dava konusu atamalar hukuka aykırı bulunmaktadır.
4 - Teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna yapılan atamaya ilişkin kısım yönünden;
Teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna atanan ... isimli personelin, davalı idare taşra teşkilatında, 23/09/2011 ile 03/12/2014 tarihleri arasında başmühendis pozisyonunda görev yaptığı, merkez teşkilata ataması yapıldığı esnada merkez teşkilatta münhal başmühendis pozisyonu olmadığından teknik şef pozisyonuna atandığı anlaşılmış olup, anılan Yönetmelik'in 22. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, teşekkülde daha önce bulunulan görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabileceği yolundaki hüküm dikkate alındığında, anılan atamada hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, başuzman kadrosuna müdür yardımcısı kadrosu ile başmühendis, uzman ve teknik uzman pozisyonlarından yapılan otuzbeş personele ilişkin atama işleminin iptaline; teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna atanan ... isimli personelin atama işlemi yönünden, davanını reddine; 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik, 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibareleri yönünden davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; duruşma için belirlenen 16/12/2021 günü davacı Sendika vekili Av. ..., davalı Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünü temsilen Av. ... ile davalı idare yanında müdahil Sendikayı temsilen Av. ...'un geldiği görülerek, Danıştay Savcısı ...'ın hazır bulunduğu halde açık duruşmaya başladı. Duruşmada hazır bulunan taraflara usulüne göre söz verilip dinlenildikten ve Savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verildi. Davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek uyuşmazlığın esasına geçildi, dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı Sendikanın; davalı idare tarafından, yirmidört başmühendis, dört müdür yardımcısı, beş uzman ile iki teknik uzmanın başuzman kadrosuna ve bir teknik şefin başmühendis pozisyonuna atanması ve söz konusu atamaların 31/08/2015 tarihinde duyurulması üzerine, bahse konu atama işlemleri ile bu işlemlerin dayanağı olan 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibarelerinin iptali istemiyle görülmekte olan davayı açtığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İlgili Mevzuat:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın dava konusu işlem tarihleri itibarıyla yürürlükte olan haliyle 124. maddesinde; (Mülga) Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
3046 sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 174 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 13/12/1983 Gün ve 174 Sayılı Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Kaldırılması ve Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında 202 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun'un 15/c maddesinde; Bakanlık merkez, taşra, yurt dışı teşkilatları ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının hiyerarşik kademelerinin, hizmetin özelliklerinden kaynaklanan farklılıklar dikkate alınmak kaydıyla, ilgili kuruluşlarda özel kanunlarında gösterildiği şekilde düzenleneceği hükmüne yer verilmiş; özel kanun niteliğinde olan 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin 3/b maddesinde ise; teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli görevlerinin; genel müdür, genel müdür yardımcısı, teftiş kurulu başkanı, kurul ve daire başkanları, müessese, bölge, fabrika, işletme ve şube müdürleri, müfettiş ve müfettiş yardımcıları ile ekli 1 sayılı cetvelde kadro unvanları gösterilen diğer personel eliyle gördürüleceği kurala bağlanmıştır.
Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, "Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine Tabi Görev Grupları"nın düzenlendiği 5. maddesinin 2. fıkrasında görevde yükselmeye tabi kadro ve pozisyonlar sayılmış olup, yönetim hizmetleri grubu başlıklı (a) bendi kapsamında birim müdürü ve başmühendise (1). alt bentte; araştırma ve planlama hizmetleri grubu başlıklı (c) bendi kapsamında başuzman, uzman ve teknik uzmana (1). alt bentte yer verilmiştir.
Anılan Yönetmelik'in "Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında ve pozisyonlar arasındaki geçişler" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, kendi alt görev grubunun içinde kalmak kaydıyla, ilgili personelin, isteği ve atanılacak kadro/pozisyonun gerektirdiği özellikleri taşımak şartıyla sınav yapılmaksızın diğer görevlere atanabilecekleri; (b) bendinde ise, görevde yükselme niteliğindeki geçişlerin ve alt gruptan üst gruplara geçişlerin görevde yükselme sınavına tabi olduğu, ancak teşekkülde veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında daha önce bulunulan görevler ile bu görevlerle aynı düzeyde olan görevlere veya alt görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabileceği kurala bağlanmıştır.
Dava konusu düzenleyici işlemlerin incelenmesi:
Dava konusu edilen 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin (1). alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin (1). alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibareleri, 14/10/2017 günlü, 30210 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 2. maddesi ile değiştirilmiş ve yeni düzenlemede birim müdürü ve başuzman kadroları ile başmühendis, uzman ve teknik uzman pozisyonlarına farklı alt bentlerde yer verilmiş olması nedeniyle uygulanma kabiliyeti kalmadığından, söz konusu düzenlemelerin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Dava konusu başuzman kadrosuna başmühendis pozisyonundan yapılan yirmidört, uzman pozisyonundan yapılan beş ve teknik uzman pozisyonundan yapılan iki atama işleminin incelenmesi:
Dava konusu düzenleyici işlemle birim müdürü ile başmühendis; başuzman ile uzman ve teknik uzman aynı alt görev grubu içinde tanımlanarak, görevde yükselme sınavı yapılmaksızın başmühendis pozisyonunda görev yapmış olanlara birim müdürü; uzman ve teknik uzman pozisyonunda görev yapmış olanlara başuzman olabilme hakkı tanınmıştır.
Bu bağlamda, davalı idarenin, ... günlü, ..., ..., ..., ...; ... günlü, ...; ... günlü, ..., ..., ...; ... günlü, ...; ... günlü, ... ve ... günlü, ... sayılı Genel Müdürlük Olurları ile müdür yardımcısı, başmühendis, uzman ve teknik uzman kadro ve pozisyonlarından başuzman kadrosuna davaya konu atamalar yapılmış olup, söz konusu Olurlarda atamalar "terfian atama" olarak nitelendirilmiş, anılan kadro ve pozisyonlardan başuzman kadrosuna yapılan atamaların görevde yükselme niteliğinde olduğu böylece teyit edilmiştir.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin, asli ve sürekli görevleri yürütmekle görevli personeli düzenleyen 3/b maddesinde ve bu madde ile atıf yapılan Kararname eki (1) sayılı cetvelde başuzman bulunduğu halde, başmühendisin, uzmanın ve teknik uzmanın sayılmamış olması karşısında, başuzmanlığın kadro; başmühendislik, uzmanlık ve teknik uzmanlığın pozisyon olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Bahse konu Yönetmelik'in 8. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin (3) no'lu alt bendi uyarınca birim müdürü kadrosuna atanabilmek için, idari nitelikteki görevlerin yerine getirildiği müdürlükler/birimler için müdür yardımcısı, avukat, uzman, şef; teknik nitelikte görevlerin yerine getirildiği müdürlükler/birimler için müdür yardımcısı, başmühendis ve teknik uzman kadro/pozisyonlarından birinde en az (1) yıl görev yapmış olmak şartı aranmakta olup, bu düzenlemede birim müdürü kadrosuna görevde yükselme suretiyle atanabilecek kadro ve pozisyonlar arasında müdür yardımcısı, başmühendis, uzman ve teknik uzman pozisyonlarının sayılmış olmasına karşın başuzman kadrosunun dahil edilmemiş olması başuzman kadrosu ile başmühendis, müdür yardımcısı, uzman ve teknik uzman pozisyonları arasındaki ast-üst ilişkisini ortaya koymaktadır.
Kaldı ki, Yönetmelik'in 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin (3) no'lu alt bendinde düzenlenen başuzman kadrosuna görevde yükselme suretiyle atanabilecek pozisyonlardan başmühendis, müdür yardımcısı, uzman ve teknik uzman pozisyonları dava konusu yönetmelik değişikliği ile çıkarılmış olup, ilgili maddeler arasında uyum sağlanması amacıyla mezkur değişikliğin yapıldığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan; kadrolu bir göreve, Yönetmelik'in 22/1-(a) maddesinin cevaz verdiği gibi sınavsız terfien atama yapılması Genel Yönetmelik'e ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, pozisyondan kadroya, Devlet memurlarının üst görevlere yükselmesinin sınav usulüyle gerçekleşeceğine dair düzenlemeye ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık teşkil edecek, görevde yükselme şeklinde yapılmış olan dava konusu atamaların, Anayasa'nın 124. maddesiyle teminat altına alınmış olan, yönetmeliklerin üst hukuk normlarına aykırı olamayacağına ilişkin temel kurala, hukukun genel ilkelerine ve hizmet gereklerine aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Başuzman kadrosuna müdür yardımcısı kadrosundan yapılan dört atama işleminin incelenmesi:
Davalı idarece, söz konusu atamaların, ilgili personelin daha evvel başmühendis, teknik uzman ve uzman pozisyonunda görev yapmış olmalarına istinaden yapıldığının belirtildiği dikkate alındığında, yukarıda belirtilen hususlar muvacehesinde, Devlet memurlarının üst görevlere yükselmesinin sınav usulüyle gerçekleşeceğine dair düzenlemeye ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda tanımlanan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık teşkil edecek, görevde yükselme şekilde yapılmış dava konusu atamaların hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna yapılan atama işleminin inclenmesi:
Teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna atanan ... isimli personelin, davalı idare taşra teşkilatında, 23/09/2011 ile 03/12/2014 tarihleri arasında başmühendis pozisyonunda görev yaptığı, merkez teşkilata ataması yapıldığı esnada merkez teşkilatta münhal başmühendis pozisyonu olmadığından teknik şef pozisyonuna atandığı anlaşılmış olup, bahse konu Yönetmelik'in 22. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin, teşekkülde daha önce bulunulan görevlere, görevde yükselme sınavına tabi tutulmadan atama yapılabileceği yolundaki hükmü göz önüne alındığında, söz konusu atamada hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 20/12/2010 günlü, 27791 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği'nin, 15/01/2013 günlü, 28529 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik'le değişik 5. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinin 1. alt bendindeki "başmühendis", (c) bendinin 1. alt bendindeki "uzman, teknik uzman" ibarelerinin iptali istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA oyçokluğuyla,
2. Başuzman kadrosuna müdür yardımcısı kadrosu ile başmühendis, uzman ve teknik uzman pozisyonlarından yapılan otuzbeş personele ilişkin atama işlemlerinin İPTALİNE oybirliğiyle,
3. Teknik şef pozisyonundan başmühendis pozisyonuna atanan ... isimli personelin atama işlemi yönünden DAVANIN REDDİNE oybirliğiyle,
4. Aşağıda dökümü bulunan ve davacı Sendika tarafından yapılan ... TL yargılama giderlerinin yarısı olan ... TL'nin davacı Sendika üzerinde bırakılmasına, diğer yarısının ise davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine; davalı idare tarafından yapılan ... TL yargılama giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasına; karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ... TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, ... TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine; posta pulundan artan tutarların davacıya iadesine,
5. Ayrınıtısı aşağıdaki gösterilen ... TL müdahil yargılama giderlerinin müdahil Sendika üzerinde bırakılmasına; posta gider avansından artan tutarların, kararın kesinleşmesini müteakip istemleri halinde taraflara iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 16/12/2021 tarihinde karar verildi.

(X) KARŞI OY :
İdari Yargı denetiminin amacının "hukuka uygunluk" olduğu ve bu denetimin de dava konusu işlemin kurulduğu tarih itibarıyla gerçekleştirilmesi gerektiği İdare hukukunun ve idari yargının bilinen en temel ilkeleridir. Bu nedenle, dava konusu düzenleyici işlemin hukuka uygunluğunun denetlenerek bir karar verilmesi ve tarafların davadaki haklılık durumuna göre de yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekmekte iken, dava konusu edilen Yönetmeliğin daha sonra yürürlüğe giren Yönetmelikle yürürlükten kaldırılması nedeniyle, düzenleyici işlem bakımından davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen karara bu kısım yönünden katılmıyorum.