BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2022/1497 Esas 2022/1504 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/1497
KARAR NO: 2022/1504
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 17.05.2022
NUMARASI: 2022/126 Esas - 2022/271 Karar
DAVA: Tazminat
Taraflar arasındaki tazminat davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine dair verilen karara karşı, her iki taraf vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 05/09/2020 tarihli gemiadamı iş akdi uyarınca ... numaralı ... isimli gemide ikinci mühendis olarak olarak hizmet verdiğini, 30/11/2020 tarihinde Canorky/Gine Limanında korsan saldırısına uğradıklarını, saldırı nedeni ile davacı müvekkilinin ve diğer gemi adamlarının esir tutulduğunu, para ve eşyalarının yağmalandığını, fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kaldığını, psikolojisinin bozulması sebebiyle hali hazırda başka bir gemide çalışmadığını, bu nedenle, iş akdi gereği 130 günlük maaşına eşdeğer hastalık ödeneği olarak şimdilik 2.000,00 USD nin, ekonomik geleceğinin sarsılması ve tedavi süresince çalışmadığı günler için HMK 107 maddesi uyarınca 100,00USD'nin ve şiddetli elem ve acı çeken müvekkilinin manevi elimini dindirebilmek için 50.000,00.TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, savunmasında özetle; işbu davaya konu uyuşmazlığa bakmakla görevli mahkemenin İş Mahkemeleri olduğunu, davaya konu olayın bir iş kazası teşkil ettiğini ve müvekkil şirketin sorumlu olduğu yönündeki davacı taraf iddiaları gerçeği yansıtmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Davacı vekilinin dava dilekçesi ile müvekkilinin 05/09/2020 tarihli gemiadamı iş akdi uyarınca “...” ...” gemisinde ikinci mühendis olarak hizmet vermekteyken mürettebatı ile birlikte 30/11/2020 tarihinde Canorky/Gine limanında korsan saldırısına uğradığını, korsan saldırısı sebebiyle davacı ve mürettebattaki diğer gemi adamlarının bir süre esir tutulduğunu, para ve eşyalarının yağmalandığını, fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kaldığını belirterek, saldırı sonrası depresif nöbetler geçirerek tedavi gördüğünden bahisle maddi ve manevi tazminat istemiyle eldeki davayı açtığı görülmüştür. Görevli mahkeme taraflar arasındaki temel ilişkiye göre belirlenecek olup davalı donatan ile davacı arasında hizmet ilişkisi bulunmaktadır. Dava konusu geminin yabancı bayraklı olması nedeniyle uyuşmazlığa Türk Borçlar Kanununun 393 ve devamı maddelerinde düzenlenen hizmet sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerekmektedir. 25/11/2017 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5/1. Maddesinde İş Mahkemeleri; a) 5953 sayılı Kanuna tabi gazeteciler, 854 sayılı Kanuna tabi gemiadamları, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa veya 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına ilişkin dava ve işlere bakar." düzenlemesinin bulunduğu, buna göre uyuşmazlığın İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiği, benzer nitelikli olaya ilişkin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 2021/459 Esas 2021/1866 Karar sayılı ilamının da bu doğrultuda olduğu, göreve ilişkin özel düzenleme..." gerekçesiyle, mahkememizin görevsizliğine, iş mahkemelerinin görevli bulunduğuna, karar kesinleştiğinde süresinde ve talep halinde dosyanın görevli İstanbul İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Bu karara karşı, her iki taraf vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Somut uyuşmazlığın, davacı işçinin iş kazası nedeniyle gördüğü maddi ve manevi zararı ile işçilik alacaklarının diğer Davalı ...San. ve Tic. A.Ş.'nin sorumluluk sigortacısı olan Davalı ... Ltd.'den sorumluluk sigortası hükümleri ve TTK m. 1478 uyarınca tahsiline ilişkin doğrudan dava olduğunu, MÖHUK'un 46.maddesinin bu dava dosyasında uygulanamayacağını, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 2016/11013 E. 2018/5845 K.sayılı kararının da bu yönde olduğunu, Görevli ve yetkili İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesinin görevsizlik kararı vererek esastan inceleme yapmayı reddetmesinin hukuka aykırı olduğunu, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; 5718 sayılı MÖHUK'un 46.maddesi uyarınca yerel mahkeme işbu davayı görmekte yetkisiz olduğunu, mahkemece yetki itirazının hiç bir surette değerlendirilmeden görevsizlik kararı verilmesinin hatalı olduğunu, Türk Mahkemelerinin yetkili olduğunu, ancak somut olayda, anılan Kanun maddesinde hüküm bulan iki ihtimal de uygulama alanı bulmadığını, zira davacı gemi adamının çalışmakta olduğu gemiye ilişkin ... Sigorta Sözleşmesi bizzat Müvekkil Şirket ... Limited tarafından imza edilmiş olup, sigorta sözleşmesinin yapılmasında herhangi bir acente aracılık etmediğini, sigortacı olan müvekkili şirketin, yurt dışı tebligatı yapılan adresi ile de sabit olduğu üzere esas işyeri Londra, İngiltere olduğunu, ayrıca müvekkilinin Türkiye'de herhangi bir şubesi ya da acentesi de bulunmadığını, 31.05.2022 tarihli karar ile milletlararası yetki itirazının kabulüyle mahkemenin yetkisizliği sebebiyle yetkisizlik kararı verilmesi gerekirken mahkemece verilen görevsizlik kararının hatalı olduğunu, Bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasına ve yetkisizlik karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, hakkındaki dava tefrik olunan donatana ait gemide gemi adamı olarak çalışan davacının korsan saldırısı nedeniyle esir tutulup para ve değerli eşyalarının çalınması nedeniyle fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalması nedeniyle hastalık ödeneği, çalışamadığı günler karşılığı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davada iş mahkemelerinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı, her iki taraf vekillerince, yasal süreler içinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleriyle ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Davacı eldeki davada, hakkındaki dava tefrik edilen ... isimli gemide iş kazası geçirdiği iddiasıyla maddi ve manevi tazminat istemli dava açmış, davalı ...' e ise ... isimli geminin ... sigortacısı olması, bir başka deyişle Deniz sigorta poliçesi kapsamında husumet yöneltmiştir. Davalı sigorta şirketi, sigorta poliçesi nedeniyle sorumlu tutulmuş olup, TTK'nın 4/1-a ve 5. maddeleri hükümleri karşısında mutlak ticari dava niteliğindeki bu davada, asliye ticaret mahkemesi görevli bulunmaktadır. Buna göre ilk derece mahkemesince, davada iş mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle verilen görevsizlik kararı isabetsiz olmuştur. Yukarıdaki açıklama ışığında taraf vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının HMK 353/1-a3 maddesi uyarınca kaldırılarak dosyanın mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verildi.
KARAR: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;1-Görevsizlik kararı veren mahkemenin görevli olduğu anlaşıldığından, HMK'nın 353/1.a.3. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin istinafa konu görevsizlik kararının kaldırılmasına,2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Taraflarca yatırılan istinaf peşin karar harçlarının, talep halinde, ilk derece mahkemesince iadesine,4-İstinaf başvurusu için yapılan yargılama giderlerinin, ilk derece mahkemesince, esas hakkındaki kararla birlikte yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,5-Gerekçeli kararın ilk derece mahkemesince taraf vekillerine tebliğine dair; HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 10.11.2022 tarihinde, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.
KANUN YOLU: HMK'nın 353/1.a maddesi uyarınca karar kesindir.