MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Alacağı, Katılma Alacağı

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili ve davalı vekili taraflarından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

Davacı ... vekili, boşanma dava dilekçesi ile birlikte evlilik birliği içerisinde el işi yaparak, bahçe ve sera işlerinde çalışarak elde ettiği gelirle alınmasına katkıda bulunduğu davalı erkek adına kayıtlı malvarlığı yönünden mal rejiminin tasfiyesini talep etmiştir. Mahkeme tarafından dava konusu mallar ve değerlerini bildirmesi için verilen süre içerinde 16.12.2009 tarihli harcını yatırmak suretiyle sundukları dilekçe ile davalı adına kayıtlı 1 adet ev, 2 adet kooperatif hissesi, bir adet arsa ve bir adet araç yönünden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100.000,00 TL alacağın tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacının ev hanımı olduğu ve malvarlığının edinilmesinde hiçbir katkısının bulunmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının 01.01.2002 tarihinden önce edinilen malvarlıklarının alımına somut, parasal veya para ile ölçülebilen bir katkısı olmadığından İldem Konut Yapı Kooperatifindeki A grubu bağımsız bölüm ile ....... Mahallesindeki arsanın davalının kişisel malı olduğu, 01.01.2002 tarihinden sonra edinilen ve davalı adına kayıtlı ..... Kat 2 nolu daireden davacının katılma alacağı miktarının 21.752.TL. olduğu, dava konusu aracın davalı adına kayıtlı olmadığı, bu nedenle davacının araçtan dolayı ve davalının kişisel malı olan ....bölüm ile ... Seferihisar ... mahallesindeki arsadan dolayı katılma alacağı talep edemeyeceği anlaşıldığından, 21.752,00 TL katılma alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde reddedilen kısım ve vekalet ücreti yönünden yönünden davacı vekili, kabul yönünden davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalı vekilinin tüm ve davacı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
a-Tasfiyeye konu taşınmazın kooperatif üyeliği yoluyla edinilmesi halinde, kooperatife yapılan ödemelerden ve bu ödemelerin isabet ettiği dönemlerden hareketle, mal rejiminin tasfiyesi ile eşlerin alacak miktarları belirlenir. Kooperatif ödemelerin 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi"nin 170. maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakkı doğabilecektir.
Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir.
Buna göre; mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde (01.01.2002 tarihine kadar) eşlerin kooperatif ödemelerine yaptıkları katkı oranı, 743 sayılı TKM, Borçlar Kanunu"nun genel hükümleri ile Yargıtay ve Dairemizce kabul edilen "katkı payı alacağı" hesaplama yöntemi göz önünde bulundurularak belirlenmelidir. Kişisel mal olarak kabul edilen bu katkı oranı, 01.01.2002 tarihinden sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimi kurallarına göre, hesap edilecek "değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak" miktarlarının tespitinde gözetilecektir. Bunun için, öncelikle iddia ve savunmalar doğrultusunda.... üyeliğine ve ödemelere ilişkin belgeler, eşlerin katkıda kullandıklarını ileri sürdükleri malvarlıkları (miras, ziynet, bağış vs) ile mal ayrılığı dönemine ilişkin düzenli ve sürekli gelirlerine (maaş, gündelik, kar payı vs) ilişkin belgeler bulundukları yerlerden eksiksiz olarak getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde göz önünde bulundurulmalıdır. İhtiyaç duyulması halinde, değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır.
Somut uyuşmazlık incelendiğinde, taraflar, 03.07.1978 tarihinde evlenmiş, 05.06.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün, 09.03.2010 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK"nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM 170.m), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 sayılı yasanın 10, TMK 202/1. m).
Tasfiye konusu edilen......A grubuna davalı adına 22.03.1996 tarihinde üye olunarak ödemelerin başladığı, kooperatife 01.01.2002 sonrasıda dahil olmak üzere toplam 14.472,17 TL ödeme yapıldığı, 2007 yılı içerisinde davalının tapusunu devraldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerin varlığı gözetilerek yukarıda izah edilen ilke ve esaslara uygun şekilde bu taşınmaz yönünden davacının katılma alacağı hesaplanması gerekirken yazılı şekilde talebin tümden reddi hatalıdır.
b- Tasfiyeye konu edilen ..... hissesi yönünden talebin reddine karar verilmiş ise de, dosya kapsamının hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. Kooperatif yazısından, davalının kooperatifin 18 ortağından biri olduğu anlaşılmakta ise de, Mahkemece bu kooperatif hissesinin edinme tarihi, davalı tarafından yapılan ödemeler olup olmadığına ilişkin gereği gibi araştırma ve inceleme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, ilgili kooperatife davalının üyelik tarihi ile üyelik tarihinden mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar davalı tarafça yapılan ödeme bulunup bulunmadığı sorularak sonucuna göre kooperatif hissesi yönünden davacının katılma alacağı bulunup bulunmadığı hususunda bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2-a) ve (2-b) nolu bentte gösterilen nedenlerle davacı vekilinin yazılı temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin vekalet ücretine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, davalı vekilinin tüm ve davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1) nolu bentte gösterilen nedenle reddine, taraflarca HUMK"nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 375,00 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 1.111,00 TL"nin davalıdan alınmasına, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 04.07.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.