22. Hukuk Dairesi 2012/12476 E. , 2013/2294 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
İHBAR
OLUNANLAR : ...
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ve fazla çalışma ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait işyerinde 05.09.1988-30.05.2008 tarihleri arasında temizlik görevlisi olarak çalıştığını, işten emekli olması sebebi ile ayrıldığını, haftanın altı günü çalıştığını, alacaklarının ödenmediğin ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan faizleriyle birlikte tahsilini istemiş, ........2011 tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini artırmıştır.
Davalı vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının davalıya ait işyerinde taşeron temizlik firmaları aracılığı ile 05.09.1988-30.05.2008 tarihleri arasında temizlik görevlisi olarak çalıştığı, emeklilik sebebi ile ... sözleşmesini feshettiği, kıdem tazminatına hak kazandığı, yıllık izinlerin kullanıldığı veya ücretlerinin ödendiğinin işverence ispatlanamadığı, fazla çalışma yaptığı ancak ücretlerinin ödenmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı kanuni süresi içinde davalı temyiz etmiştir.
....Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
....Taraflar arasında uyuşmazlık davacı işçinin kullandırılmayan izin sürelerine ait ücretlere hak kazanıp kazanmadığı, hesaplamaya esas alınan hizmet süresi konusunda yapılan araştırmanın yeterli olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
4857 sayılı ... Kanunu"nun 59. maddesinde, ... sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için ... sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile ispatlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, ... sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu sebeple zamanaşımı da, ... sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.
4857 sayılı Kanun"un 54. maddesinde, yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları sürelerin birleştirilerek gözönüne alınacağı hükme bağlanmıştır. Bu durumda işçinin daha önce aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde geçen hizmetlerinin yıllık izne hak kazanma ve izin süreleri hesabı yönlerinden dikkate alınması gerekir. Kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmetlerin de aynı gerekçeyle izin hesabı yönünden birleştirilmesi gerekir. Bununla birlikte, işçiye önceki feshe bağlı olarak kullanmadığı izin ücretleri tam olarak ödenmişse, bu dönemin sonraki çalışma sürelerine eklenerek izin hesabı mümkün olmaz. Ancak, önceki çalışma döneminde izin kullandırılmak veya fesihte karşılığı ödenmek suretiyle tasfiye edilmeyen çalışma süreleri de aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerindeki çalışmalara eklenir. İşçinin aralıklı olarak aynı işverene ait işyerinde çalışması halinde önceki dönemin kıdem tazminatı ödenerek feshedilmiş olması, izin yönünden sürelerin birleştirilmesine engel oluşturmaz. Yine, önceki çalışılan sürede bir yılı doldurmadığı için izne hak kazanılmayan arta kalan süreler de, işçinin aynı işverene ait işyeri ya da işyerlerindeki sonraki çalışmalarına eklenerek yıllık izin hakkı belirlenir. Yıllık izin, özde bir dinlenme hakkı olup, aralıklı çalışmalarda önceki dönem zamanaşımına uğramaz.
Dairemizce, ... sözleşmesinin feshinde ödenmesi gereken izin ücreti, geniş anlamda ücret içinde değerlendirilmemiş ve 4857 sayılı Kanun"un 34. maddesinde sözü edilen bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilemeyeceği kabul edilmiştir. O halde, izin ücreti için uygulanması gereken faiz, kanuni faiz olmalıdır.
Sözleşmenin feshi üzerine ödenmesi gereken izin ücretinden taktiri indirim yapılması doğru değildir.
Somut olayda, mahkemece yıllık ücretli izin alacağının tesbitinde, davacının beyanına göre ilk üç yıl yıllık izinlerini kullanıldığı, sonraki yıllara ilişkin 316 günlük yıllık izni kullanılmadığı kabul edilmiş ise de işverence yıllık izinlerin kullanıldığına dair sunulan yıllık izin defterinin davacının okuma yazma bilmemesi sebebiyle dikkate alınmaması doğru değildir. Yıllık izin defteri ve yazılı belge sunulan dönemlere ilişkin kullanılan yıllık izin süreleri tesbit edilerek, davacının beyanıda dikkate alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanlış yorum ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.nıyla 05.09.1988-30.05.2008 tarihleri arasında ondokuz yıl sekiz ay yirmialtı gün kesintisiz çalıştığı kabul edilmiş ise de ... kayıtlarına göre 1988-1994 yılları arasında çalışmanın kesintili olduğu anlaşılmış olup, bu tarihler arasındaki dönemlerde davalı şirketin hangi taşeron şirketlerinin işçisi olarak çalıştığı, kesintili çalışıp çalışmadığı araştırılarak, kesintisiz fiili çalışma olgusunun kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlendikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08.02.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
...