MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18/01/2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 19/01/2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 747.maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 132 ada 42 parsel sayılı taşınmazın yolu olmadığını, taşınmazı lehine 132 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlardan geçit hakkı kurulmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı ..., öncelikle 132 ada 8 ve 9 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı tesis edilmesini, bu talebin kabul edilmemesi halinde mahkemece belirlenecek güzergaha ilişkin geçit bedeli depo edildikten sonra sonucuna göre karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne; ... ili, ... ilçesi, ...Köyünde bulunan 132 ada 42 parsel sayılı taşınmaz lehine davalılara ait ...,... Köyü 132 ada 2, 6 ve 43 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine bilirkişi ...,..."ın hazırlamış olduğu 10.06.2014 tarihli rapora ekli krokide sırasıyla A, B, C harfleri ile gösterilen 29,96 m²"lik, 2,89 m²"lik ve 19,01 m²"lik alandan geçit hakkı tesisine, bilirkişi ...,..."ın 10.06.2014 tarihli raporunun kararın eki sayılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 747/2. maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir.
Öte yandan hükmün hangi hususları kapsayacağı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297. maddesinde belirtilmiştir. Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Bu husus yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hal, tereddüt ve ihtilaflar yaratır, hükmün hedefine ulaşmasını engeller, kamu düzeni ve barışı oluşturulamaz.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya gelince; mahkemece 132 ada 2, 6 ve 43 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine rapora ekli krokide sırasıyla A, B, C harfleri ile gösterilen 29,96 m²"lik, 2,89 m²"lik ve 19,01 m²"lik alanlardan geçit hakkı tesisine, bilirkişi ...,..."ın 10.06.2014 tarihli raporunun kararın eki sayılmasına karar verilmiş ise de; geçit hakkı tesis edilen yolun eni kararda belirtilmediği gibi atıf yapılan bilirkişi raporunda da en ve boy olarak geçit tesis edilen güzergahın miktarı ayrıntılı olarak belirtilmemiştir. Davalı parseller aleyhine tesis edilen geçit güzergahının eni belirlenemediğinden mahkemece ek rapor alınarak üzerinde geçit hakkı kurulan alanın en ve boy olarak miktarı duraksamaya yer vermeyecek şekilde ayrıntılı olarak belirlendikten sonra hüküm sonucunda da ayrıntılı olarak belirtilmesi gerekmekte olup yazılı şekilde hüküm tesisi infazda tereddüt oluşturacağından hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.11.2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.