15. Hukuk Dairesi 2015/6014 E. , 2016/1808 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Vek. Av. ...
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat .... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi nedeniyle davalı tarafa verilen toplam 170.000,00 TL tutarlı dört adet çekden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın reddine dair kararı davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici davasında, ....yataklı devlet hastanesi inşaatının alüminyum kapı, pencere, alüminyum kapaklı cephe sistemleri, ışıklı sistemlerin (skylight) güneş kırıcı sistemlerinin yapılması konusunda davalı taşeron ile 21.03.2011 tarihli sözleşmeyi imzaladıklarını, iş bedelinin 840.000,00 TL + KDV olduğunu, iş bedelinin 559.889,13 TL"sinin ödendiğini, ayrıca davalıya 170.000,00 TL tutarlı 4 adet çekide keşide ederek verdiğini, ancak davalının sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyerek eksik iş yaptığını ileri sürerek davalıya vermiş olduğu 20.11.2011 tarihli 50.000,00 TL tutarlı, 17.01.2012 tarihli 40.000,00 TL tutarlı, 20.02.2012 tarihli 40.000,00 TL tutarlı ve 20.03.2012 tarihli 40.000,00 TL tutarlı çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespitini istemiş, mahkemece alınan bilirkişi kurulu raporu doğrultusunda davalının her halükârda alacaklı olduğu düşüncesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki belgelerden, taraflar arasında 21.03.2011 tarihinde, ...200 yataklı devlet hastahanesi inşaatının alüminyum kapı pencere, alüminyum kapaklı cephe sistemleri, ışıklık sistemleri (skylight), güneş kırıcı sistemleri, kompozit cephe ve parapet üzeri harpuşta kaplama sistemleri, uygulama proje ve detaylarında bulunan bilumum alüminyum doğrama işleri ile bunlara ait tüm cam imalâtlarının yapımı konusunda sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır. Sözleşmenin 2. maddesinde iş bedeli götürü olarak 840.000,00 TL + KDV olarak belirlenmiştir. Sözü edilen sözleşme yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan ve zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen bir eser sözleşmesidir. Davacı bu sözleşmenin yüklenicisi, davalı ise taşeronu konumundadır. Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin götürü usulde yapılması halinde taşeronun hakettiği iş bedelinin ya da yüklenicinin fazla ödemesinin olup
./..
s.2
...
olmadığının saptanmasında fiziki oran yönteminin uygulanması gerekmektedir. Buna göre, gerçekleştirilen imalâtın, eksiklikler ve niteliğine göre ayıplarda dikkate alınmak suretiyle işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranı belirlenmeli, belirlenen bu oran götürü bedele uygulandıktan sonra yüklenicinin hakettiği iş bedeli saptanmalı, saptanan bu bedelden de iş sahibi tarafından kanıtlanan ödemeler düşülerek sonuca ulaşılmalıdır. Bu suretle varılacak sonuçta davacı yüklenicinin fazla ödemesinin olup olmadığı ya da davalı tarafa verilen çeklerden dolayı borçlu olup olmadığı belirlenmelidir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda böyle bir yöntem izlenmeksizin hesap yapıldığından hükme esas alınması doğru olmamıştır.
Bu durum karşısında yapılacak iş, bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak, yukarıda açıklanan fiziki oran yöntemi çerçevesinde imal edilen eserdeki eksik ve ayıplarda gözetilerek işin fiziki gerçekleşme oranı saptanmalı, bu oran götürü bedele (840.000,00 TL + KDV = 991.200,00 TL) uygulanarak davalı taşeronun hakettiği iş bedeli saptanmalı, bu suretle belirlenecek iş bedelinden davacı yüklenici tarafından ödendiği ispatlanan 577.979,81 TL mahsup edilmeli, davalı taşeronun bakiye alacağı varsa, bu alacak da en eski tarihli çekden başlayarak mahsup edilerek, sonuç da davacının vermiş olduğu çeklerden dolayı borçlu olup olmadığı belirlenerek sonuca ulaşılmalıdır.
Mahkemenin kabul şekline göre de; alınan bilirkişi kurulu raporunda yöntemine ve Yargıtay denetimine uygun olmayan bir şekilde iş bedeli 634.848,80 TL belirlenmiştir. Belirlenen bu iş bedelinden davacı tarafından nakit ödenen 577.979,81 TL ile dört adet çekin bedeli olan 170.000,00 TL mahsup edilince, davacının davalıya 113.131,01 TL fazla ödeme yaptığı sonucuna ulaşılmaktadır. Bu durum karşısında bile davacının keşide ettiği dört adet ve toplam 170.000,00 TL tutarlı çekin 113.131,01 TL"sinden sorumlu olmadığının tespitine karar vermek gerekirken davanın tümden reddine karar verilmesi de isabetli olmamıştır.
Yukarda açıklanan sebeplerle eksik incelemeye dayalı mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı tarafından temyiz olunan kararın BOZULMASINA,1.350,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay duruşmasında kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 23.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
...