Danıştay 8. Daire 2018/1810 Esas 2021/6508 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/1810
Karar No : 2021/6508

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, kanuni temsilcisi sıfatıyla adına düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin, ... İnşaat Sanayi Madencilik Ticaret Limited Şirketinin Kayseri ili, ... sayılı işletme ruhsatı ile işletmekte olduğu maden nedeniyle 3213 sayılı Maden Kanunu uyarınca tahakkuk eden Devlet Hakkı Payına ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davacının ödeme emrine konu borcun doğduğu dönemde kanuni temsilcisi olmadığının anlaşılması karşısında dava konusu ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, asıl amme borçlusu şirket tarafından dava konusu amme alacağının ödenmemesi nedeniyle, idarece yapılan mal varlığı araştırmalarıyla ilgili olarak asıl borçlu adına kayıtlı taşınmazlara üzerlerinde kamu şerhi olması nedeni ile haciz konulamadığı, araçların da vergi dairesine MTV borcu bulunduğu, e haciz uygulandığı ancak herhangi bir hesap ya da borcu karşılayacak tutarda paraya rastlanmadığı, yurt çapında yapılan mal varlığı araştırmasında kamu borcunu kısmen ya da tamamen karşılayacak oranda malvarlığına rastlanılmadığı, bu nedenle kanuni temsilci olan davacı adına 6183 sayılı Kanun çerçevesinde ödeme emrinin düzenlendiği, amme alacağının şirketten tahsil kabiliyeti kalmadığından davacıya müracaat edildiği, işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile temyize konu olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, davalı idarece Kayseri ili dahilinde bulunan sicil : ... sayılı maden sahasının uhdesinde bulunduğu ... İnş. San. Mad. Tic. Ltd. Şti.'nin 01/2011-12/2011 dönemine ait 113.398,42 TL, Ruhsatın Maden Devlet Hakkı Hazine Payı için anılan şirkete 03.02.2016 tarihinde ödeme emri düzenlenerek 03.02.2016 tarihinde tebliğ edildiği, amme borçlusu şirket tarafından söz konusu amme alacağının ödenmemesi nedeniyle idarece şirket hakkında yapılan mal varlığı araştırmaları sonucunda borcu karşılayacak herhangi bir malvarlığına rastlanılmaması, adına kayıtlı taşınmazlara üzerlerinde kamu şerhi olması nedeni ile haciz konulamaması, araçların da vergi dairesine MTV borcu bulunması, e haciz uygulandığı ancak herhangi bir hesap ya da borcu karşılayacak tutarda paraya rastlanmaması nedeniyle bu alacağın tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacıya 6183 sayılı Kanun çerçevesinde ... tarihli ve ...takip nolu dava konusu ödeme emrinin düzenlendiği, davacı tarafından bu ödeme kendisinden istenilen 01/2011-12/2011 dönemli 111398,42 TL tutarlı, Ruhsatın Maden Devlet Hakkı Hazine Payına ilişkin kısmının iptali için işbu dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun “Ödeme Emri” başlıklı 55. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "Amme alacağını vadesinde ödemiyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumu bir "ödeme emri" ile tebliğ olunur. Ödeme emrinde borcun asıl ve ferilerinin mahiyet ve miktarları, nereye ödeneceği, müddetinde ödemediği veya mal bildiriminde bulunmadığı takdirde borcun cebren tahsil ve borçlunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı, gerçeğe aykırı bildirimde bulunduğu takdirde hapis ile cezalandırılacağı kayıtlı bulunur. Ayrıca, borçlunun 114 üncü maddedeki vazifeleri ve bu vazifeleri yerine getirmediği takdirde hakkında tatbik edilecek olan ceza bu ödeme emrinde kendisine bildirilir." hükmüne, 58. maddesinde ise ; "Kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahıs, böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi itiraz komisyonu nezdinde itirazda bulunabilir. İtirazın şekli, incelenmesi ve itiraz incelemelerinin iadesi hususlarında Vergi Usul Kanunu hükümleri tatbik olunur." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde, iptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış olup, iptal davalarının konusunu oluşturan işlemlerin de süresinde dava konusu edilmeleri gerektiği açıktır.
Dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerden anlaşıldığı üzere, dava konusu edilen davacı hakkında düzenlenen ... tarihli ve ... ana takip numaralı dava konusu ödeme emrinin 29.03.2016 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, dava konusu işlemin tebliğ edildiği tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayan dava açma süresinin 05.04.2016(Salı günü) tarihinde sona erdiği, davacı tarafından ise 06.04.2016 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/12/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.