Hukuk Genel Kurulu 2016/114 E. , 2016/626 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Hatay Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki “kadastro tespitine itiraz” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Hatay Kadastro Mahkemesince davanın kısmen kabul ve kısmen reddine dair verilen 09.08.2011 gün ve E:1994/10, K:2011/4 sayılı kararın incelenmesi davacı Mihail İlyan (Mikhail Elian) temsilcisi Hazine vekilince istenilmesi üzerine, Yargıtay 7.Hukuk Dairesinin 18.10.2012 gün ve E:2012/104, K:2012/7172 sayılı ilamı ile;
(...Kadastro sırasında dava konusu 344 ve 377 parsel sayılı sırasıyla 1650 m2 ve 1530 m2 yüzölçümündeki taşınmazlar zilyedi Mihail İlyan’ın Suriye uyruklu olduğundan söz edilerek davalı Hazine adına tespit edilmiştir. İtirazları kadastro komisyonunca reddedilen davacı Mihail İlyan tapu kaydına ve zilyetliğe, davacı Corc Marin ise tapu kayıtlarına, miras yoluyla gelen hakka dayanarak ayrı ayrı dava açmışlardır. Yargılama sırasında Suphi Zarif, Loris Zarifgil ve arkadaşları 377 ve 344 parsel sayılı taşınmazlar bakımından miras yoluyla gelen hakka dayanarak, Meziyed İstekli 344 parsel sayılı taşınmaz bakımından kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmıştır. Yargılama sırasında davacı Mihail İlyan’ın ölümü nedeniyle dava tereke temsilcisi Kayhan Çetiner ile 28.05.1927 tarih, 1062 sayılı Yasa gereği Suriye uyruklu olması nedeniyle davacı Mihail İlyan’ın taşınmazlarına el koyduğunu öne sürerek, Mihail İlyan’ı temsil etmek üzere davaya katılan Hazine tarafından takip edilmiştir. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonucunda davacılar Mihail İlyan, Corc Marin, Suphi Zarif, Loris Zarifgil ve arkadaşları tarafından dava konusu 344 ve 377 sayılı parsellere yönelik açılan davaların reddine, 377 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi davalı Hazine adına tapuya tesciline, 344 parsel sayılı taşınmaz bakımından katılan davacı Meziyed İstekli"nin davasının kabulüne, 344 parsel sayılı taşınmazın ölü Meziyed İstekli adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Mihail İlyan’ın tereke temsilcisi Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Dava ve temyize konu 344 parsel sayılı taşınmaz yönünden mahkemece davacı Mihail İlyan’ın dayandığı tapu kaydının dava konusu taşınmazlara ait olmadığı gerekçesi ile davanın reddine dair hüküm kurulmuş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemiştir.
Şöyle ki; davacı Mihail İlyan"ın tutunduğu 27.01.1967 tarih 42 sıralı tapu kaydının doğusunda okunan sahibi senedin kuzeyden komşu davacı Mihail İlyan adına kayıtlı 336 parsel sayılı taşınmaz olduğu, güneyinde okunan İbrahim Kalaycı"nın batıdan komşu 382 parsel sayılı taşınmazın evvelki maliklerinden olduğu, her ne kadar kuzey ve batısında okunan Haci Ali ve Ali Kalaulkerim mahalli bilirkişilerce bilinememiş ise de komşu 336 ve 382 parsellerin tespitine esas alınan tapu kayıtlarının ve komşu 378 ve 383 parsellerin tespitine esas alınan vergi kayıtlarının da dava konusu taşınmazı Mihail İlyan, Yorghaki Efendi ve İskender olarak davacı ve davacıdan önceki maliki okuduğu anlaşıldığına göre davacının tutunduğu tapu kaydının taşınmazı kapsadığı kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca; mahkemece davanın kabulü ile 344 parsel sayılı taşınmazın davacı Mihail İlyan adına tapuya tesciline, Suriye uyruklu Mihail İlyan’ın malına 01.10.1966 tarihli 6/7104 sayılı kararname ve 13.10.1966 tarih 1395 sayılı genelge gereği el konulduğunun tapunun beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz, davacı Mihail İlyan tereke temsilcisi Hazine"nin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA,...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN:1-Davacı Mihail İlyan"ı temsilen Hazine vekili.
2-Davalı Hazine vekili.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, kadastro tespitine itiraz istemine ilişkindir.
Mahkemenin, davacılar Mihail İlyan, Corc Marin, Suphi Zarif, Loris Zarifgil ve arkadaşları tarafından dava konusu 344 ve 377 sayılı parsellere yönelik açılan davaların reddine, 377 parsel sayılı taşınmazın tespit gibi davalı Hazine adına tapuya tesciline, 344 parsel sayılı taşınmaz bakımından katılan davacı Meziyed İstekli"nin davasının kabulüne, 344 parsel sayılı taşınmazın ölü Meziyed İstekli adına tapuya tesciline dair verilen kararı davacı Mihail İlyan’ın temsilcisi Hazine vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece, 344 parsel sayılı taşınmaz yönünden yukarıda belirtilen gerekçelerle bozulmuş; yerel mahkemece, 344 parsel sayılı taşınmaz yönünden önceki kararda direnilmiştir.
Direnme kararını davacı Mihail İlyan"ı temsilen Hazine vekili ile davalı Hazine vekili temyiz etmiştir.
I-Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında, esasa girilmeden önce, ilk hükmü temyiz etmeyen davalı Hazinenin direnmeyi temyizinin mümkün bulunup bulunmadığı ön sorun olarak incelenmiştir.
Bilindiği üzere, hukuki yarar dava şartı olduğu kadar, temyiz istemi için de aranan bir şarttır (Hukuk Genel Kurulunun 02.04.2014 gün ve E:2013/19-627, K:2014/439 sayılı ilamı).
Yerel mahkemenin ilk kararı, davacı Mihail İlyan"ın temsilcisi tarafından temyiz edilmiş ve hüküm 344 parsel yönünden bu kişi yararına bozulmuştur. Hükmü temyiz etmeyen davalı Hazine yönünden hüküm kesinleşmiş; bu yön uyuşmazlık konusu olmaktan çıkmıştır. Bu nedenle, davalı Hazine vekilinin direnme kararını temyizde hukuki yararı bulunmamaktadır.
O halde, davalı Hazine vekilinin direnme hükmüne yönelik temyiz isteminin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmelidir.
I-Davacı Mihail İlyan"ı temsilen Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Davaya konu yapılan 377 nolu parsele yönelik hüküm bozma kapsamı dışında kalmış olmakla kesinleşmiş olup, uyuşmazlık dışıdır.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; davacı Mihail Elian’ın dayandığı 27.01.1967 tarih ve 42 sıra nolu tapu kaydının 344 nolu parseldeki taşınmazı kapsayıp kapsamadığı; varılacak sonuca göre, yerel mahkeme direnme kararının bu yönüyle doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Hemen belirtilmelidir ki, bir kaydın uygulanabilir olması için en az üç sınırının bilinmesi, diğer bir anlatımla sınırların geometrik bir şekil oluşturması ve bu sınırların arazide saptanması ile mümkün olur (Hukuk Genel Kurulunun 21.05.1997 gün ve E:1997/7-5, K:1997/438 sayılı ilamı). Bu şekilde tespit edilen kaydın sınırları genişletilmeye elverişli değilse, diğer bir deyişle sabit sınırlardan oluşuyorsa kaydın kapsamı miktarına göre değil, zeminde kapsadığı sınırlar esas alınarak belirlenir.
Somut olaya gelince; davacı Mihail İlyan"ın tutunduğu 27.01.1967 tarih 42 sıralı tapu kaydının doğusunda okunan sahibi senedin doğudan komşu davacı Mihail İlyan adına kayıtlı 336 parsel sayılı taşınmaz olduğu (anılan taşınmaza ilişkin Hatay Kadastro Mahkemesinin 30.06.2009 gün ve E:1987/50, K:2009/13 sayılı ilamın 16.02.2011 tarihinde kesinleştiği), güneyinde okunan İbrahim Kalaycı"nın güneyden komşu 382 ve 383 parsel sayılı taşınmazların evvelki maliklerinden olduğu (382 parsele uygulanan 06.01.1967 tarih ve 2 sıralı tapu kaydının geldisi olan 15.10.1951 tarih ve 7 sıralı tapu kaydının iktisap sütununda Kalaycıoğullarından bahsetmekte, ayrıca 06.01.1967 tarih ve 2 sıralı tapu kaydının doğusunu yani 383 parseli Kalaycı Mahmut okuduğuna göre, 382 ve 383 parsel sayılı taşınmazların Kalaycıoğullarından intikal ettiğinin anlaşıldığı) kuzeyinde okunan Hacı Ali’nin kuzeyde komşu 378 parselin önceki maliklerinden olan Emmun’un taşınmazı satın aldığı kişilerden biri olduğu, batısında okunan Ali Kalaulkerim’in ise bilinemediği mahalli bilirkişi beyanları ile dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Dava konusu çekişmeli 344 sayılı parsele komşu 336 parsel sayılı taşınmaza uygulanan 27.01.1967 tarih ve 44 sıralı tapu kaydının batısı Mihail Elian okumakta; komşu 382 parselin tespitine esas alınan 06.01.1967 tarih ve 2 sıralı tapu kaydının kuzeyi Yorghaki Efendi okumakta; komşu 378 parselin tespitine esas alınan vergi kaydının güneyi Mihail okumakta olduğuna göre, dava konusu taşınmazı Mihail İlyan, Yorghaki Efendi olarak davacı ve davacıdan önceki maliki okuduğu anlaşılmaktadır.
Şu durumda, çekişmeli 344 parsel sayılı taşınmazın kuzey, güney ve doğu komşuları bilinen kişilere ait taşınmazlarla çevrili olduğu ve ayrıca bu komşu taşınmazların tespitine esas alınan kayıtların da davacı ve ondan önceki malikini okuduğu anlaşıldığına göre, yukarıda da vurgulandığı üzere, davacının tutunduğu ve üç sınırı bilinen tapu kaydının çekişmeli 344 parsel sayılı taşınmazı kapsadığı kuşkusuzdur.
O halde; yerel mahkemece, davanın kabulü ile 344 parsel sayılı taşınmazın davacı Mihail İlyan adına tapuya tesciline, Suriye uyruklu Mihail İlyan’ın malına 01.10.1966 tarihli 6/7104 sayılı kararname ve 13.10.1966 tarih 1395 sayılı genelge gereği el konulduğunun tapunun beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.
Öyleyse, direnme kararı yukarıda gösterilen değişik gerekçe ve nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: A) Yukarıda (I) numaralı bentte açıklanan nedenle, davalı Hazine vekilinin direnmeyi temyize ilişkin isteminin hukuki yarar yokluğundan REDDİNE,
B) Yukarıda (II) numaralı bentte açıklanan nedenle davacı Mihail İlyan"ı temsilen Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen değişik gerekçe ve nedenlerden dolayı BOZULMASINA, 25.05.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.