14. Hukuk Dairesi 2019/3431 E. , 2019/7913 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 24.04.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozmaya uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili ... ili, ... ilçesi, ... ada 4 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış sureti ile giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Bir kısım davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, dava konusu taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine ilişkin verilen kararın, davalı ... tarafından temyizi üzerine, Dairemizin 22.06.2015 tarih 2014/13415 Esas, 2015/6961 Karar sayılı ilamı ile "...Ortaklığın satış suretiyle giderilmesi istenen dava konusu parselin maliki muris ...,... "den olma 1895 doğumlu ..."un mirasçılarından ...,... "den olma 01.07.1925 doğumlu ..."un 11.03.2013 tarihinde vefat ettiği, ancak paydaş ..."un mirasçılık belgesi temin edilerek, mirasçılarının davaya dahil edilmeden davanın esası hakkında 21.06.2013 tarihinde karar verildiği görülmüştür. Paydaş ..."un vefatı üzerine dava konusu taşınmazda paydaş hale gelen ..."un mirasçılarının hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilerek HMK"nın 27. maddesi hükmüne aykırı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği..." gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Ortaklığın giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının, satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir.
Satışına karar verilen taşınmaz;
a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında,
b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında,
c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir.
Mahkeme kararının infazı için satış memuru görevlendirilmesi gerekli olmakla, bu görevlendirme yapılırken isim belirtilmemesi gerekmektedir.
Paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde 492 Sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle taşınmazların satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harç alınması gerekir.
Mahkemece, ortaklığın “Genel açık arttırma yöntemi ile yapılacak satışla” ortaklığın giderilmesine karar verilmesi gerekirken, satış yönteminin belirtilmemesi, dava konusu taşınmazın satış bedeli üzerinden harç alınmasına karar verilmesi gerekirken bu konuda bir hüküm tesis edilmemiş olması doğru görülmemiş ise de belirtilen hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun (3.) paragrafında “Satışın” sözcüğünden sonra gelmek üzere “Genel" sözcüğünün eklenmesine, hükme ayrı bir paragraf olarak "Satış bedeli üzerinden % 11,38 (binde onbir, otuzsekiz) oranında ilam harcının paydaşlardan tapu kaydı ve mirasçılık belgelerindeki payları oranında alınarak hazineye gelir kaydına,” ibaresinin yazılmasına hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 27.11.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.